Η ΚΙΝΗΣΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ
[…]η κανονική κίνησις κάθε άλλο παρά αποκριάτικη δύναται να ονομασθεί. Η ευθυμία ήτις συνήθως χαρακτηρίζει την περίοδον ταύτην ενιαυτού και ήτις […]λείπει αφ’ ημών. Και λείπει ουχί μόνον εφέτος αλλά και πέρυσι και προπέρσι[…]εποχή διασκεδάσεων και ασμάτων, εποχή καθ’ ην η φυσαρμόνικα και το μπουζούκι, το βιολί και το λαγούτο, ακούονται κρουόμενα υπό τροβαδούρων μετημφιεσμένων και μη, με τους γέλωτες και τα άσματα των ευθυμούντων ανθρώπων πάσης τάξεως και ηλικίας κατήντησε σήμερον λέγομεν, η εποχή αύτη, ψυχρά και αδιάφορος[…]».
Αυτό το απόσπασμα από το χρονογράφημα της εφημερίδας Ελλάς στις 31/1/1904 περιγράφει το κλίμα αδιαφορίας της χανιώτικης κοινωνίας την περίοδο των απόκρεων. Βέβαια, παρακάτω αναφέρει ότι θα γίνουν έξι συγκεκριμένοι χοροί στην πόλη, τρεις δημόσιοι «υπό την προστασίαν του Δημάρχου», δυο οικογενειακοί και ένας χορός του Συλλόγου των Δεσποινίδων. Η εφημερίδα δίνει περισσότερες πληροφορίες για το χορό του Συλλόγου των Δεσποινίδων, διότι έχει φιλανθρωπικό σκοπό.
Τρία χρόνια αργότερα, στις 3/3/1907, η εβδομαδιαία εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα δημοσιεύει το άρθρο «ΑΙ ΑΠΟΚΡΕΩ ΕΙΣ ΤΑ ΧΑΝΙΑ»:
«Ουδεμία κίνησις, ουδεμία ζωή Αποκριάτικη παρετηρήθη εν τη πόλει μας[…]Τούτο κυρίως οφείλεται εις την μαστίζουσαν χρηματικήν ανέχειαν όλας τας τάξεις κυρίως τας κατωτέρας των συμπολιτών μας εξ ων κυρίως εις τοιαύτας εποχάς κατάρχεται η γενική ευθυμία. Δυο τρεις χοροί μεταμφιεσμένων και μη, δοθέντες εις τα καφφεσαντάν, αλλά και ούτοι ατροφικοί και υστερικοί, δεν δύνανται ή να θεωρηθώσιν ως παρωδία ζωής και ευθυμίας[…]».
Στη συνέχεια, ο δημοσιογράφος αναφέρει ότι το «Αποκριάτικο Κομητάτο της Χαλέπας» εξέδωσε πρόγραμμα αναγγέλλοντας «[…]την παρέλασιν του Καρνάβαλου από το Μεϊντάνι Χαλέπας και την απονομήν βραβείων επιτυχίας εις τους μεταμφιεσμένους δια την τελευταίαν Κυριακήν».
Το άρθρο κλείνει ειρωνικά και απαισιόδοξα για την υποτονική διάθεση των Χανιωτών: «[…]Δεν είμεθα εις θέσιν να μαντεύσομεν κατά πόσον η διακήρυξις αύτη του αόρατου Κομιτάτου θα δυνηθή να επιδράση και να ηλεκτρίση την προς μεταμφίεσιν νεναρκωμένη διάθεσιν των συμπολιτών μας, εντούτοις δεν αποκλείεται, εάν και ο εκνευριστικός και μέχρι αηδίας βροχερός καιρός συναίνεση να ίδωμεν αύριον[…]όλην την Αποκριάτικην ζωήν παρελθόντων ετών ως εκ ληθάργου εξεγειρόμενην και παρελαύνουσαν[…]».
Από τα παραπάνω είναι σίγουρο ότι ο αναγνώστης θα αντιληφθεί δυο κοινά αρνητικά στοιχεία με τις σημερινές απόκριες, έστω και αν έχουν περάσει 112 χρόνια, την οικονομική κρίση και τη βροχή…Τότε εκνευριστική, σήμερα καταστροφική…
ΥΓ. Θερμές ευχαριστίες στην Προϊσταμένη του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης κα Μαρίνα Αρετάκη, τη Βιβλιοθηκονόμο κα Μαίρη Αγάθου και κυρίως την μητέρα μου Λύδια Αλιγιζάκη για την όμορφη συνεργασία.