Σωτήριες για το Φραγκοκάστελο αποδείχθηκαν οι εργασίες που είναι σε εξέλιξη στο ιστορικό κάστρο στα Σφακιά από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων σε μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης.Oι εργασίες αποκάλυψαν εκτεταμένες και σε βάθος φθορές που έθεταν σε κίνδυνο το κάστρο!
Χάρις την πολύ καλή δουλειά που έχει γίνει από τα συνεργεία της αρχαιολογίας, το Φραγκοκάστελλο θα είναι έτοιμο στα τέλη του 2021.
όπου σήμερα συνεχίζονται οι εργασίες.
«Ήταν η κατάλληλη στιγμή για την παρέμβαση μας. Παρότι το Φραγκοκάστελο φαίνονταν γερό και στιβαρό και εντοπίζαμε κάποιες ρηγματώσεις , σε καμία περίπτωση δεν είχαμε τόσο έντονη την εικόνα της ετοιμορροπίας του» τονίζει στα “Χ.Ν.” η προϊσταμένη της αρχαιολογίας κα Ελένη Παπαδοπούλου, συμπληρώνοντας πως σε ορισμένα τμήματα όταν αφαιρέθηκε το κονίαμα «ανησυχούσαμε πάρα πολύ για το προσωπικό μας μην τυχών και καταρρεύσει πάνω τους του τμήμα του τείχους!».
Ειδικότερα οι εργασίες που έγιναν από τα συνεργεία της αρχαιολογίας σύμφωνα με την προϊσταμένη:
• Πρώτα προχωρήσαμε στην άρση ετοιμορροπίας προκειμένου να αναστρέψουμε την επικινδυνότητα. Αφαιρώντας τα επιχρίσματα διαπιστώσαμε μεγαλύτερες βλάβες από αυτές που αναμέναμε τόσο στο περιμετρικό τοίχος, όσο και στον βορειοδυτικό και νοτιοδυτικό πύργο. Χαρακτηριστικά εντοπίσαμε πολύ μεγάλες σπηλαιώσεις καθώς είτε είχε αφαιρεθεί δομικό υλικό ή ακόμα και αν υπήρχαν πέτρες δεν είχαν μεταξύ τους συνδετικό κονίαμα με αποτέλεσμα ακουμπώντας τες να καταρρέουν. Προχωρήσαμε στην αντικατάσταση φθαρμένων λίθων με υγιείς και συμπλήρωση λίθων στις σπηλαιώσεις.
• Έγιναν νέες εργασίες αρμολογήματος με συμβατά κονιάματα, ενώ το περιμετρικό τοίχος έχει ήδη αποκατασταθεί. Η στέρεη αποκατάσταση που έγινε στο κάστρο θα κρατήσει για δεκαετίες πολλές αλλά συγχρόνως θέλαμε να μην προσδίδει μια νέα μορφή στο φρούριο. Για μας ήταν κομβικό στοιχείο αυτό, γιατί για τους κατοίκους και τους επισκέπτες το φρούριο έχει εδραιωθεί με μια συγκεκριμένη μορφή. Θέλαμε να το αποκαταστήσουμε ,να το κάνουμε στέρεο, αλλά να μην αλλάξει ριζικά η μορφή και η εικόνα του και πιστεύω ότι το πετύχαμε.
• Τα προβλήματα που συναντήσαμε είχαν να κάνουν με επεμβάσεις και προσθήκες που έγιναν στα 1860 περίπου όταν μετατράπηκε σε οθωμανικό οχυρό και απομειώθηκαν οι τοίχοι και άνοιξαν οι τυφεκιοθυρίδες αλλά και τις επεμβάσεις που έγιναν τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 με οπλισμένο σκυρόδεμα. Αφαιρέσαμε το σκυρόδεμα που λόγω της αλμύρας είχε αρχίσει να παρουσιάζει προβλήματα και τοποθετήσαμε στη θέση του λίθους. Ενώ αναμέναμε η συμπλήρωση λίθων να αφορούσε το 30% αυτών που προϋπήρχαν πήγαμε στο διπλάσιο.
• Σήμερα δουλεύουμε στο νοτιοδυτικό πύργο και εστιαζόμαστε στη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, τη στέγαση του νότιου στρατώνα και την τοποθέτηση δαπέδου σε αυτόν. Στο βόρειο στρατώνα σε ένα τμήμα θα τοποθετηθεί το φυλάκιο και τουαλέτα για τον φύλακα (για το κοινό υπάρχουν εξωτερικές τουαλέτες.)
ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ
Πλέον ο στόχος της Εφορείας Αρχαιοτήτων ολοκληρώνοντας το έργο το τέλος του 2021 και έχοντας υλοποιήσει ένα μεγάλο τμήμα της μελέτης «να συνεχίσουμε εντάσσοντας στο επόμενο ΕΣΠΑ το βόρειο στρατώνα του κάστρου. Είναι το πλέον ώριμο έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων και μόλις ανοίξει η πρόσκληση από την Περιφέρεια Κρήτης θα προχωρήσουμε στην υποβολή της προτάσης μας».
Σημειώνεται ότι το έργο “Στερεωτικές εργασίες και αποκατάσταση νότιου στρατώνα στο φρούριο Φραγκοκάστελο Σφακίων” είχαν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ (2014-2020) της Περιφέρειας Κρήτης, με τη σχολή αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Κρήτης να υλοποιεί την μελέτη.
Το κόστος των εργασιών ανέρχεται στις 980.000 ευρώ και γίνεται με αυτεπιστασία των συνεργείων της Αρχαιολογίας μειώνοντας τουλάχιστον πέντε φορές το κόστος.
