Ευρεθείς προ 10ετίας στις Βρυξέλλες, κατέβηκα στη στάση του μετρό που ονομάζεται στάση Μοντγκόμερυ. Τότε ρώτησα κάποιον εκεί για τον λόγο αυτής της ονομασίας και μου είπε πως δόθηκε στη συγκεκριμένη στάση διότι ο στρατάρχης αυτός απελευθέρωσε την πόλη από τους Γερμανούς το 1944, τοποθετήθηκε εκεί και η προτομή του. Από νωρίς είδανε οι σύμμαχοι την ανάγκη δημιουργίας ενός νέου ευρωπαϊκού μετώπου αφενός για να ανακουφισθεί ο σοβιετικός στρατός, ο οποίος εδέχετο το βάρος της γερμανικής πίεσης στην Ευρώπη, κάτι που ο Στάλιν ζητούσε επίμονα από νωρίς το 1943 και αφετέρου για να τελειώσει ο πόλεμος στη γηραιά ήπειρο. Σε παλαιότερα άρθρα μου περιέγραψα την επιχείρηση αυτή των συμμάχων στη ΒΔ Ευρώπη με λεπτομέρειες και σχεδιαγράμματα, γιατί ήταν καθοριστική για την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του μέλλοντος της Ευρώπης. Τώρα θα περιοριστώ σε κάποιες σκέψεις και συμπεράσματα πάνω σε αυτά τα γεγονότα.
Στρατάρχης Ρόμελ:
Οι Γερμανοί μέχρι το τέλος περίπου του 1942 δεν ένιωθαν τον κίνδυνο τουλάχιστον άμεσης απειλής στη βόρεια Γαλλία ,μετά όμως την απωλεια της 6ης Γερμανικής Στρατιάς στο Στάλινγκραντ (Βόλγκογκραντ) αρχές του 1943 μετά την καταστροφή των δυνάμεων του άξονα στη βόρεια Αφρική, όπου αρχικά η αλεπού της ερήμου, o Στρατάρχης Ρόμελ, αλώνιζε κυριολεκτικά μέχρι που ο στρατηγός Μοντγκόμερυ του έκλεψε την παράσταση, γιατί αλλιώς θα θιγόταν μεγάλα συμφέροντα των συμμάχων στην περιοχή. Οι Γερμανοί στην τότε Σοβιετικη Ενωση με το σχέδιο “Μπαρμπαρόσα” και με όσο το δυνατό γρηγορότερη κατάληψη της Κρήτης, να εφαρμόσουν τον υπερκερωτικό ελιγμό, δηλαδή επίθεση από τα πλευρά και όχι κατ’ ευθεία στο κέντρο προς τη Μόσχα και χάσανε στο Στάλινγκραντ (Βόλγκογκραντ) την 6η Στρατιά. Στο Λένινγκραντ (Αγία Πετρούπολη) καθηλώθηκαν τεράστιες δυνάμεις σ’ αυτή τη χρονοβόρα πολιορκία και άλλες δυνάμεις να κινηθούν να καταλάβουν πετρελαιοπηγές ανατολικότερα. Προσωπική μου άποψη είναι πως, αν έριχναν το βάρος στη Μόσχα, την πρωτεύουσα, αμέσως και όχι περιφερικά σε άλλες αποστολές σπουδαίες μεν όπως κάμανε, αλλά όχι της αποφασιστικής σημασίας όπως κατάληψη της καρδίας και της ψυχής του σώματος πριν χειμωνιάσει, ίσως η έκβαση του πολέμου εκεί να ήτανε διαφορετική. Αλλα το τελικό σχέδιο που εφαρμόσθηκε ήτανε ενός δεκανέα του ίδιου του Χίτλερ και όχι τα προτεινόμενα σχέδια έμπειρων στρατηγών.
Ακολούθησε και η απόβαση συμμαχικών δυνάμεων στην Ιταλία, οπότε οι Γερμανοί άρχισαν να αντιμετωπίζουν κίνδυνο. Τότε ο Ρόμελ τοποθετήθηκε στην περιοχή αυτήν της ΒΔ Ευρώπης για να την οχυρώσει, όπως και έπραξε με τον καλύτερο τρόπο. Αλλά στη μάχη πολύ σημαντικό ρόλο παίζει ο αιφνιδιασμός και η εξαπάτηση του αντιπάλου και αυτό συνέβη και στη συγκεκριμένη περίπτωση. Οι σύμμαχοι αποβιβάσθηκαν σε περιοχή μη αναμενόμενη από τους Γερμανούς, δηλαδή στη Νορμανδία την 6η Ιουνίου (The longest Day), όπου οι παραλίες είναι απόκρημνες και φυσικό ήταν η οχύρωση να είναι ασθενέστερη εκεί. Συναντώνται και πάλι οι αντίπαλοι της Αφρικής Ρόμελ και Μοντγκόμερυ, ο οποίος βέβαια δεν ήταν αρχηγός των επιχειρήσεων, ρόλο που είχε αναλάβει ο Αμερικανός στρατηγός Αϊζενχάουερ. Η πλάστιγγα πάλι έκλινε με το μέρος των ισχυρότερων συμμαχικών στρατευμάτων που είχαν συγκεντρώσει δυνάμεις πρωτόγνωρες για την εποχή. Βεβαίως ο ρόλος που διαδραμάτισε ο στρατηγός Μοντγκόμερυ, όπως και στο Τομπρούκ της Αφρικής, ήταν καθοριστικός.
Ετσι ολοκληρώθηκε αυτή η αποφασιστική επιχείρηση όχι μόνο για το μέλλον της Ευρώπης, αλλά και ολόκληρου του κόσμου.
*αξιωματικός ε.α.
