Προ ηµερών σε δύο ηλικιωµένους που είχανε πολλά χρόνια να συναντηθούν κάνανε την εµφάνισή τους στη σκέψη τους τα βιώµατα της παλιάς εποχής που τα ζήσανε σχεδόν µαζί.
Τα χωριά τους είχανε µεγάλη απόσταση, αλλά η παντέρµη κατοχή ήτανε η αιτία να συναντιούνται από όταν είχανε παντρευτεί εξαιτίας των εργασιών που εκτελούσανε για να διατηρηθούν στη ζωή. Ο κ. Μάρκος ξεκινούσε πολύ πρωί λόγω της απόστασης από το χωριό του µε τις δυο αγελάδες που είχε και µε τα ζευγάλετρα φορτωµένα στον γάιδαρό του, για να φθάσει στο χωριό του κ. Χαραλάµπη προκειµένου να του σπέρνει τα χωράφια του µε σιτηρά που τα είχε ανάγκη. Υπόψιν ότι ο κ. Μάρκος είχε λίγα χωράφια και του έµενε χρόνος να πηγαίνει να εκτελεί αγροτικές εργασίες και σε όσους δεν είχανε τη δυνατότητα να διατηρούν ζώα αµειβόµενος µε καρπούς, µε άχυρα ή και µε λάδι που το είχε ανάγκη. Επίσης και οι δυο είχανε µεγάλες οικογένειες και είχανε πολλές ανάγκες για τη διαβίωση αυτών, µε περισσότερες ο κ. Μάρκος επειδή διατηρούσε τρία ζώα και είχανε και αυτά τη δική τους διατροφή και τα έξοδα που διέθετε για τα απαραίτητα εργαλεία για τα ζευγάλετρα που συντηρούσε και επιπλέον το σαµάρι του γαϊδάρου του. Επίσης διατηρούσε και ειδικό στάβλο για τη στέγαση όλων των ζώων του. Από το φθινόπωρο αρχίζανε οι εργασίες της σποράς και από την προηγούµενη ηµέρα ήλεγχε αν τα εργαλεία του ήτανε σε καλή κατάσταση και εκτελούσε καλύτερη διατροφή όλων των ζώων για να αντέξουν όλη την ηµέρα στην εργασία και το βράδυ τους γέµιζε τις µατζαδούρες µε άχυρα για να τρώνε τη νύχτα. Το πρωί όταν ξυπνούσε, τους έβαζε πάλι λίγα άχυρα και ρόβι «καρπός» και όταν έφευγε πίνανε και νερό. Πάντα φρόντιζε κάθε χρόνο να αποθηκεύει πολλά άχυρα και ρόβι για να µη ζητά από τους χωριανούς του.
Μετά που έφυγε η κατοχή και βγήκανε τα τρακτέρ, αυτά αναλάβανε να εκτελούν την καλλιέργεια και τη σπορά των σιτηρών και σταµατήσανε οι δύο συνεργάτες τις εργασίες τους, γιατί µε αυτά είχανε λιγότερους κόπους και όσο περνούσανε τα χρόνια είχανε σχεδόν ξεχάσει ο ένας τον άλλο. Μετά µόνο λίγοι διατηρούσανε τις αγελάδες, τα ζευγάλετρα και τον γάιδαρο και σπέρνανε τα σπαρτά τους µε την παλιά τεχνολογία. Όµως λέγανε παλιά και την παροιµία: βουνό µε βουνό δεν σµίγει, ενώ οι άνθρωποι συναντούνται. Αυτό έγινε στην πραγµατικότητα. Για τους δύο συζευτάδες πριν δύο ηµέρες έγινε η συνάντησή τους στο νοσοκοµείο της πόλης µας που είχανε πάει για εξετάσεις της υγείας τους στον ίδιο γιατρό.
Κατά την ώρα που η νοσηλεύτρια φώναξε το όνοµα µε το επίθετο του κ. Μάρκου να µπει για εξέταση, το άκουσε ο κ. Χαράλαµπος και όταν βγήκε από την εξέταση ύστερα από τόσα πολλά χρόνια βρεθήκανε κοντά και καθίσανε µαζί όλη την ώρα µέχρι να µπει και ο κ. Χαραλάµπης. Και προλάβανε να πούνε για την καλή τους συνεργασία που είχανε όλα τα χρόνια. Θυµηθήκανε την σπορά των σιτηρών, τις αγελάδες, τον γάιδαρο, τα ζευγάλετρα, τα άχυρα και όλα τα εµπόδια που είχανε συναντήσει κατά τις ώρες της καλλιέργειες όλων. Είπε ο κ. Μάρκος ότι χάλασε τον στάβλο του και τον έκανε αποθήκη, αλλά στην άκρη του άφησε µια µικρή µατζαδούρα για να θυµάται όλα όσα πέρασε την κατοχή για να ζήσει την οικογένειά του.
Επίσης είπε ότι έχει όλα τα ζευγάλετρα (αλέτρι, ζυγό κ.λπ.) και το σαµάρι του γαϊδάρου του, γιατί θέλει να τα βλέπει όσο θα ζει, «ενώ ο γιος µου είπε να τα δώσω σε µουσείο για να αδειάσει την αποθήκη, όµως εγώ επιµένω να παραµείνουν γιατί αυτά σταθήκανε και µε βοηθούσανε για να ζούµε όλοι µας».
Όταν µπήκε και ο κ. Χαραλάµπης για εξέταση τον περίµενε ο κ. Μάρκος να πάνε απέναντι στο νοσοκοµείο να πιούνε καφέ για να αποτελειώσουνε τις αναµνήσεις τους. Και εκεί είπανε τα υπόλοιπα, κάνοντας συγχρόνως και την ανάλογη κριτική των δυο εποχών.
Εκείνη τη στιγµή πήρε τον λόγο ο κ. Μάρκος και είπε: «Εµείς την εποχή µας είχαµε τις µατζαδούρες για να τρώνε τις τροφές τα ζώα, για να δουλεύουνε προς όφελός µας. Σήµερα Χαράλαµπε, οι νέοι µας αυτή την ονοµασία ποτέ δεν την έχουν ακούσει από κανένα για να την ξέρουν. Όµως ορισµένοι γιατί να τη µάθουνε αφού έχουνε τις µατζαδούρες (τσέπες) των γονέων τους γεµάτες από λεφτά; Κορόιδα είναι να πάνε να δουλέψουν; Όµως όταν για κάποιο λόγο πεινάσουν, δεν πάνε στη δουλειά για να ζήσουνε γιατί τη φοβούνται και προτιµούν να κλέψουνε, αλλά µια του κλέφτη, δυο του κλέφτη και την τρίτη στη φυλακή. Οπότε τρώνε τσάµπα από τη µατζαδούρα του κράτους. Ειδικά σήµερα πρέπει να τη µάθουνε και να λέγεται ως παροιµία για να συνετιστούν οι τεµπέληδες να πάνε να δουλέψουνε για να δούνε πως βγαίνει το ψωµί που τρώνε.
Μετά από το καφενείο χωρίσανε και κάνανε συνεννόηση ότι θα παίρνει ο ένας τον άλλο τηλέφωνο και θα προσπαθούν να κάνουν συναντήσεις εφόσον η υγεία τους το επιτρέπει, και επιπλέον είπανε να ενηµερώσουν τις οικογένειες τους για αυτή τη συνάντηση και για όλα τα βιώµατα που ζήσανε µαζί συνεργαζόµενοι στις εργασίες τους προς όφελος των οικογενειών τους.
Για όλα τα παραπάνω που αναφέρουµε είναι αληθινά, καθότι ο κ. Χαράλαµπος έχει µαζί µας συγγένεια πρώτου βαθµού και στην επίσκεψη που του κάναµε στο σπίτι του λόγω της µικρής ασθένειας που πέρασε πρόσφατα του δόθηκε η ευκαιρία να τα θυµηθεί και µας τα είπε όπως ακριβώς είχανε συµβεί. Φεύγοντας είπε: «σε κάθε βήµα που πατώ, ο νους µου ταξιδεύει, όλα µου τα βιώµατα, µπροστά µου µου τα φέρνει».
Και τελειώνοντας οφείλουµε να προσθέσουµε ότι σήµερα οι νέοι µας καθόλου δεν γνωρίζουν όλα αυτά τα βιώµατα που έχουν ζήσει οι πρόγονοί τους την κατοχή που πέρασε. Όµως έχουν δίκιο, γιατί κανείς δεν τους έχει ενηµερώσει αλλά και η πολιτεία που έχει την ευθύνη οφείλει όλες οι παροιµίες να διδάσκονται στα σχολεία, γι’ αυτό όλοι οι κόποι των προγόνων τους χάνονται· και µη χειρότερα.
*Ο Γιάννης Τσακπίνης
είναι Απόστρατος Αξιωµατικός
