Η οικογένεια του Αντώνη Λειβαδιτάκη, ήταν μια φτωχή οικογένεια, όπως οι περισσότερες στα Φακωθιανά, τις δεκαετίες του 1940 και ‘50. Αυτός ήταν νταμπάκης – βυρσοδέψης, όπως πολλοί κάτοικοι της συνοικίας μας για τους οποίους θα αναφερθώ σε άλλο δημοσίευμά μου.
O Αντώνης είχε βάρκα στην Αγία Κυριακή και προσπαθούσε να συμπληρώσει το μεροκάματό του ψαρεύοντας. Μαζί του έπαιρνε συχνά και τα πέντε παιδιά του, κατά σειρά ηλικίας, Πέτρο, Κυριάκο, Μαρία, Φιλήμονα και Λύσανδρο, που έγιναν τέλειοι ψαράδες.
Ο Πέτρος, τολμηρός και αποφασιστικός, σε ηλικία 22 ετών, αποφασίζει το μεγάλο ταξίδι, αναζητώντας καλύτερη τύχη και το 1957 μεταβαίνει στη Νότια Αφρική. Εκεί τον περιμένει αφάνταστη ταλαιπωρία και σκληρές συνθήκες δουλειάς και διαβίωσης. Τροφοδοτεί τις μηχανές των τρένων, μέσα στην κάπνα και τη βρωμιά, με κάρβουνο για μεγάλο διάστημα και αργότερα ανοίγει ένα μικρό μαγαζί πουλώντας διάφορα γεωργικά προϊόντα. Το 1980 μετακομίζει στη Ζιμπάμπουε όπου με τις οικονομίες που έχει, αγοράζει ένα τεράστιο ράντζο 10.000 στρεμμάτων. Εκεί, εκτρέφει διάφορα ζώα και πουλερικά, όπως μοσχάρια, χοίρους, πρόβατα κ.ά., που τρέφονται με τα φυτά που καλλιεργεί στο αγρόκτημά του.
Το 2000 ανεβαίνει πιο ψηλά, στη Ζάμπια όπου αποκτά ίδιας έκτασης φάρμα, ασχολείται δε και με το εμπόριο, συγχρόνως διατηρεί και την επιχείρηση στη Ζιμπάμπουε. Στο πρόσωπο του Πέτρου αναδεικνύεται το Ελληνικό και ιδιαίτερα το Κρητικό επιχειρησιακό δαιμόνιο. Σε συζήτηση που είχαμε, προ ημερών, έπειτα από… 61 χρόνια, μέσω του μεγαλύτερου γιου του -έχει άλλα τρία αγόρια, μια κόρη και Αγγλίδα γυναίκα- που διατηρεί bar – εστιατόριο στα Χωραφάκια, μου περιέγραψε με πολύ μελανά χρώματα την κατάσταση γενικά που επικρατεί στη χώρα που ζει, τη διακυβέρνηση και το χαμηλό βιοτικό επίπεδο των ιθαγενών κατοίκων.
– Στέλιο, παντού, σε όλο τον κόσμο, κυβερνά η «Μασονία»! Τι πως έχω τεράστια περιουσία, δεν μπορώ να πουλήσω και να βγάλω έξω τίποτα. Θα καθίσω εδώ όσο μπορώ και θα έρθω αυτού για τα τελευταία μου…
Από τα αδέλφια του, δεν ζουν πια ο Κυριάκος και ο Φιλήμων, που είχε πολύ άσχημο τέλος…
Στο δεύτερο μέρος του κειμένου μου, πρωταγωνιστεί ο Φιλήμονας, που αν και πιο μικρός από μας, ήταν ο πιο ζωηρός και αεικίνητος στα διάφορα παιχνίδια μας. Μια μέρα, λοιπόν, που παίζαμε μπάλα στη χωμάτινη πλατεία της Ευαγγελίστριας, ξυπόλυτοι, δίδει μια δυνατή μπαλιά και κόβει τα καλώδια της ΔΕΗ. Ακολούθησε πανδαιμόνιο. Στο σημείο αυτό παραχωρώ τη συνέχεια στο φίλο και συμμαθητή μου Σήφη Μιχελογιάννη, που τα θυμάται καλύτερα:
– Όσον αφορά την μπάλα που έκοψε τα καλώδια της ΔΕΗ, ήταν η πέτσινη μπάλα που είχε έρθει από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η μητέρα μου, έγραψε στον αδερφό της Θρασύβουλο Βασμουλάκη, στην Αλεξάνδρεια, να στείλει μια μπάλα. Τέτοια οικονομική ευχέρεια είχαμε! Υπολογίζοντας ο θείος μου την ηλικία μας, άλλοι τέλειωναν το Δημοτικό και άλλοι πήγαιναν στο Γυμνάσιο, έστειλε μια μπάλα του βόλεϊ. Όταν έσπασαν τα καλώδια και άκουσα ότι έρχεται η Αστυνομία του Μπαντουβά, έφυγα, μπήκα στα κρυφά στο σπίτι που μέναμε, ιδιοκτησίας Γεωργίου και Μαρίας Σπανουδάκη. Αν με ζητούσε η αστυνομία, οι γονείς μου θα λέγανε καλόπιστα ότι λείπω…
Έγιναν οι συλλήψεις των ανήλικων παιδιών του Δημοτικού και των πρώτων τάξεων του Γυμνασίου και τους οδήγησαν στα κρατητήρια. Η μητέρα του Στέλιου Τζομπανάκη, πρεσβυτέρα, σύζυγος του παπά Ζαχάρη, λέει στους χωροφύλακες, όπως θυμάται ο Μανώλης Σπανουδάκης, «πρέπει να τα τιμωρήσετε, γιατί έσπασαν τα καλώδια και δεν έχουμε ρεύμα».
Τότε, πετιέται ο Φιλήμονας και λέει: «Και το Στελάκι σου ήταν παπαδιά…»
Ο χωροφύλακας ρωτά ποιο είναι το Στελάκι και συλλαμβάνει και το γιο της παπαδιάς…
«Να πάει και το Στελάκι μέσα», απαντά η παπαδιά.
Αυτή την καταχρηστική, παράνομη και προκλητική σύλληψη και τον εγκλεισμό των ανηλίκων στα κρατητήρια, αντιμετώπισε ο υπάλληλος των Δικαστηρίων Μανώλης Γλεντουσάκης (πατέρας του μακαρίτη Γυμνασιάρχη Γιάννη Γλεντουσάκη). Επισκέφθηκε τον ανθ/στη Μπαντουβά, που ήταν ο φόβος και ο τρόμος της Χαλέπας, του επέστησε την προσοχή ότι παράνομα βρίσκονται οι ανήλικοι στα κρατητήρια, και μόνο τότε έγινε η απελευθέρωσή τους.
Όλα αυτά δείχνουν, την συνοχή και αλληλεγγύη που είχε η κοινωνία της Χαλέπας, παρά τις όποιες ιδεολογικές και κοινωνικές διαφορές που υπήρχαν.
– Το κρατητήριο ήταν ένα μικρό σκοτεινό δωμάτιο, αληθινό μπουντρούμι, όπου ίσα ίσα χωρούσαμε ο μακαρίτης Γιάννης Σπανουδάκης, ο Φιλήμων, ο Νίκος Γαλάνης κι εγώ. Η πόρτα, χωρίς παράθυρο, η μπόχα αφόρητη και για να αναπνέουμε λίγο καθαρό αέρα, ξαπλώναμε μπρος από τη χαραμάδα που είχε η πόρτα… Σήμερα, από την απόσταση των 70 χρόνων, τελικά όλα γίνονται ευχάριστες αναμνήσεις. Η ζωή κτίζεται από μικρές δυσάρεστες κι ευχάριστες και γεγονότα που τελικά αποτελούν τις πολύτιμες εμπειρίες της ζωής…
Υ.Γ.: Στη λεζάντα της φωτογραφίας της οικογένειας του Γιάννη Κουράκη, στο προηγούμενο δημοσίευμά μου,εκ παραδρομής στην αντιγραφή στο καθαρογραμμένο κείμενο παραλείφθηκαν τα εξής: Ο Γιάννης Κουράκης, ήταν ένας θεοφοβούμενος οικογενειάρχης που διετέλεσε πολλά χρόνια μέλος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και βοηθός ψάλτη στον Ι.Ν. Ευαγγελιστρίας. Μαζί με την αλησμόνητη σύζυγό του Ελενίτσα, έκαναν μια χριστιανική οικογένεια, υπόδειγμα ήθους και αξιοπρέπειας.
