Ξεχωριστές φυσιολατρικές διαδρομές στα Χανιά (φωτογραφίες)

» Η χαρά του περιπατητή

Δεν είναι γνωστές σε πολύ κόσμο, δεν τις προτιμάει ο μαζικός τουρισμός, δεν μπορούν να συγκριθούν με οργανωμένα μονοπάτια για περπάτημα. Η ομορφιά τους όμως είναι απαράμιλλη -ειδικά αυτήν την εποχή- και η επίσκεψη στης Γραμβούσας την άκρη, στου Ρουπακιά τα μονοπάτια, στο κακοτράχαλο μονοπάτι από το Γουβερνέτο στο Σταυρό, στων Βαβουλέδω το φαράγγι αποζημιώνει τον επισκέπτη. Βρεθήκαμε στις περιοχές αυτές, περπατήσαμε όπου μπορέσαμε, συνομιλήσαμε με “κατεχάρηδες” και μοιραζόμαστε την εμπειρία των ξεχωριστών διαδρομών που ακολουθήσαμε…

Φαράγγι Βαβουλέδω, μια “κρυμμένη” όαση

“Κρυμμένο” σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από το γραφικό χωριό των Παλαιών Ρουμάτων του ορεινού δήμου Πλατανιά, βρίσκεται το πανέμορφο Φαράγγι Βαβουλέδω που τα τελευταία χρόνια αποτελεί δημοφιλή προορισμό για καλά ψαγμένους περιπατητές.

Το Βαβουλέδω, βρίσκεται σε ένα πλάτωμα περιτριγυρισμένο από βουνά γεμάτο δέντρα, σπάνια φυτά ενώ διασχίζεται από ποτάμι, κάτι που σημαίνει νερό όλο σχεδόν το χρόνο και πλούσια βλάστηση. Πράγματι πλατάνια, καστανιές και κουμαριές κυριαρχούν παντού! Επίσης υπάρχουν πολλά οπωροφόρα δέντρα όπως κερασιές, μηλιές, αχλαδιές, ροδιές, λαχανόκηποι κάθε εποχής και προσφάτως και… αβοκάντο.

Τα τελευταία χρόνια αρκετοί είναι αυτοί που επισκέπτονται το Βαβουλέδω, Έλληνες και ξένοι για να θαυμάσουν τη φύση, τη δίδυμη εκκλησία του Αγίου Βασιλείου και Τίμιου Σταυρού και να διασχίσουν το φαράγγι του Βαβουλέδω που ξεκινά από εκεί και καταλήγει στο χωριο των Παλαιών Ρουμάτων .

Από το Βαβουλέδω ξεκινά και δρόμος μέσω ελαιώνων, χαραδρών που καταλήγει στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στον Τραχινό μέσα σ’ ενα δάσος από κυπαρίσσια!
Η εμπειρία για τον επισκέπτη… απλά ονειρική!

Όπως μας αφηγείται ο τ. γραμματέας της π. Κοινότητας Παλ. Ρουμάτων Γιάννης Παναγιωτάκης ο οποίος γεννήθηκε και έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Βαβουλέδω, το Bαβουλέδω πήρε το όνομα του από τον πρώτο κάτοικο που εγκαταστάθηκε εκεί, κάποιον Βαβουλέ. Μάλιστα πριν πολλές δεκαετίες το φαράγγι Βαβουλέδω ήταν η μοναδική πρόσβαση της γειτονιάς με το χωριό μέχρι ενός σημείου. Αργότερα εγκαταλείφθηκε όταν φτιάχτηκε ο δρόμος.

1 από 1

Η περιοχή αποτελούσε πάντα έναν “κρυμμένο” παράδεισο και οι φυσιολάτρες που έψαχναν κάτι διαφορετικό γνώριζαν την ύπαρξή της. Μάλιστα όπως μας λέει ο κ. Παναγιωτάκης, θυμάται τη δεκαετία του 1930 να γίνονται φυσιολατρικές εκδρομές από μαθητές και υπάρχει υλικό από φωτογραφική έκθεση της εποχής.

Την προηγούμενη δεκαετία κατασκευάστηκαν έργα ανάδειξης του φαραγγιού από τον τότε δήμαρχο Ν. Μπομπολάκη και έργα συντήρησης από την παρούσα δημοτική αρχή.

Σήμερα τα έργα αυτά (ξυλόσκαλα, γεφυράκια, παγκάκια) έχουν καταστραφεί από τις θεομηνίες του 2019 και είναι αναγκαία η αποκατάσταση και συντήρησή τους.

1 από 1

Παρόλα αυτά το Φαράγγι είναι σχετικά βατό και όμορφο όλες τις εποχές με δέντρα και λουλούδια. Κάθε άνοιξη γεμίζει με άγρια λευκά κυκλάμινα και ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να βιώσει την αυθεντική ομορφιά της Κρήτης.

Στο Βαβουλέδω πολλοί επισκέπτονται και τις δυο ενωμένες εκκλησίες του Αγίου Βασιλείου και του Τιμίου Σταυρού.

1 από 1

Η πρώτη είναι βυζαντινή με τοιχογραφίες και η δεύτερη διαθέτει καμπαναριό του 1910.
Λίγα μέτρα από τη γειτονιά του Βαβουλέδω έχει εντοπιστεί παραδοσιακό αλώνι το οποίο όπως μας λέει ο κ. Παναγιωτάκης, θα αποκατασταθεί -όπως και το μονοπάτι που οδηγεί σ’ αυτό- με ιδιωτικά μέσα και εθελοντές.

Στης Γραμβούσας την άκρη…

Ακόμα και αυτήν την εποχή, των απαγορεύσεων λόγω πανδημίας, πολλές δεκάδες άνθρωποι αφήνουν τα αυτοκίνητά τους στον χώρο στάθμευσης και ακολουθούν το μονοπάτι για τη λιμνοθάλασσα του Μπάλου. Ελάχιστοι όμως είναι εκείνοι που κινούνται προς τα βόρεια από όπου ένα άλλο μονοπάτι οδηγεί μέχρι την άκρη του ακρωτηρίου της Γραμβούσας. Για τους γνωρίζοντες, η αξία αυτής της διαδρομής είναι μοναδική.

Ακολουθούμε το μονοπάτι που έφτιαξε με μεγάλη επιμέλεια η Δασική Υπηρεσία πριν από μια 15ετία και συναντάμε πρώτα-πρώτα μια πινακίδα που μας ενημερώνει ότι σε 35΄ λεπτά από το σημείο που βρισκόμαστε και απόσταση 2,2 χιλ. θα συναντήσουμε το “Ηλιακό ρολόι”. Η πινακίδα καθαρίστηκε και επανατοποθετήθηκε πρόσφατα από τον Γιώργο Γεωργιλάκη πρώην προέδρο του πολιτιστικού συλλόγου “Η Γραμβούσα”.

Χαρακτηριστικό της διαδρομής το βραχώδες έδαφος. Δεν έχει μεγάλη δυσκολία για κάποιον που περπατάει, αλλά απαιτεί όμως μεγάλη προσοχή και κυρίως… γερά παπούτσια.

Αναγκαίο επίσης το καπέλο αλλά και η επαρκής ποσότητα νερού. Το μονοπάτι στην αρχή του είναι χαραγμένο στο μέσο της χερσονήσου της Γραμβούσας με τη θέα να είναι ορατή κυρίως προς την πλευρά του κόλπου της Κισσάμου. Οι ισχυροί άνεμοι που πνέουν την ημέρα που επισκεπτόμαστε την περιοχή πέφτουν καθώς το μονοπάτι οδηγεί αρχικά χαμηλά πριν ξεκινήσει πάλι μια μικρή ανηφόρα. Στο βάθος πίσω μας το Καστέλι Κισσάμου, να… πολιορκείται από χιλιάδες μικρά κύματα και πιο πίσω τα επίσης εντυπωσιακά Λευκά Όρη. Η χλωρίδα της περιοχής χαμηλή και σε διάφορα χρώματα λόγω εποχής αποζημιώνει το αχόρταγο μάτι μας.

Φτάνοντας στο τέρμα του μικρού ανηφορικού μονοπατιού συνεχίζουμε τη διαδρομή μας που πλέον ανοίγεται προς τα δυτικά. Η “Ήμερη Γραμβούσα” αποκαλύπτεται και μας… ακολουθεί. Όταν φτάνουμε στο “Ηλιακό ρολόι” την απολαμβάνουμε σε όλο της το μεγαλείο καθώς παίρνουμε μερικές ανάσες πριν ξεκινήσουμε. Η θέα κόβει την ανάσα ακόμα και μια συννεφιασμένη ημέρα… Συνεχίζοντας τη διαδρομή, το μονοπάτι παραμένει όμορφο μέχρις ότου καταλήξει στην άκρη του Ακρωτηρίου της Γραμβούσας. Για λίγο νιώθεις πως έχεις φτάσει στην άκρη του κόσμου, πως από εδώ και μετά συναντάς μόνο το χάος… Ο δρόμος της επιστροφής αυτή τη φορά είναι πιο εύκολος αφού ξέρεις τι σε περιμένει… Παραμένει όμως εξίσου μαγευτικός.

Ρουπακιάς Αποκορώνου, ενας επίγειος φυσικός παράδεισος

Ανάμεσα στα χωριά Κεφαλάς, Σελλιά, Σούρη και Ξηροστέρνι συναντά κανείς έναν μοναδικό πνεύμονα πρασίνου. Ο λόγος για το δάσος του Ρουπακιά ή Ορπακιά, όπως αναφέρεται από τους ντόπιους. Ενα δάσος που συνδυάζει το στοιχείο της άγριας φύσης με εκείνο των καλλιεργειών και προσφέρεται κάθε εποχή για αναψυχή και περίπατο για όσους αγαπάνε τη φύση.

Ο Ρουπακιάς θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένα “βαθούλωμα” εύφορης γης ανάμεσα στα γεμάτα πέτρες εδάφη της γύρω περιοχής.

Λόγω των δρόμων που έχουν διανοιχτεί (ένα τμήμα με άσφαλτο και το υπόλοιπο από χώμα) η προσέγγιση στο δάσος είναι εύκολη και επιτρέπει ακόμα και σε οικογένειες με παιδιά, είτε με τα πόδια είτε με ποδήλατα, να χαρούν το μοναδικό φυσικό περιβάλλον.

Μέσα στο δάσος δεσπόζουν τα κυπαρίσσια, οι δρύες και τα πρινάρια. Μαζί με αυτά συναντά κανείς διάσπαρτες χαρουπιές, κυδωνιές, πλατάνια, αγριελιές και πολλά άλλα δέντρα.
Εκτός όμως από την άγρια χλωρίδα ο Ρουπακιάς φιλοξενούσε ανέκαθεν και καλλιέργειες. Παλιότερα πολλοί κάτοικοι της περιοχής διατηρούσαν αμπέλια, ενώ μέχρι και σήμερα παρατηρεί κανείς χωράφια με ελαιόδεντρα ή και σπαρτά.

Η περιήγηση γίνεται ακόμα πιο μαγική ακολουθώντας κάποιο από τα παλιά λιθόστρωτα μονοπάτια που χρησιμοποιούσαν περασμένες δεκαετίες οι άνθρωποι για να μετακινηθούν και να κουβαλήσουν πράγματα με τα γαϊδούρια τους.

Δυστυχώς πολλά από τα μονοπάτια αυτά είτε έχουν καταστραφεί από σύγχρονες παρεμβάσεις είτε βρίσκονται πνιγμένα μέσα στα βάτα. Ωστόσο, όπως έχει κάνει γνωστό η δημοτική αρχή Αποκορώνου, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός δικτύου περιπατητικών διαδρομών προβλέπεται η αποκατάσταση, σήμανση και συντήρηση κάποιων από τα παλιά αυτά καλντερίμια ώστε να αποδοθούν στο κοινό.

Από τους περιπατητές του Ρουπακιά δεν θα μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητα και τα έργα ενός τοπικού μάστορα της πέτρας του Βαγγέλη Βλεπάκη από τον Κεφαλά που βρίσκονται σε ορισμένες “γωνιές” του δάσους: πετρόχτιστα καθίσματα και σημεία αναψυχής, μνημειακές κατασκευές αφιερωμένες στη φύση, την ειρήνη κ.ά.

Περπατώντας στο δάσος μαγεύεται κανείς κι από την πλούσια πανίδα καθώς η περιοχή αποτελεί ένα σημαντικό βιότοπο – καταφύγιο για πολλά είδη πουλιών, ενώ δεν αποκλείεται να συναντήσει και ίχνη της ανθρώπινης παρουσίας των περασμένων χρόνων, εντοπίζοντας κάποιες πελεκημένες πέτρινες γούρνες και στέρνες ή πετρόχτιστα μικρά σπίτια που χρησιμοποιούνταν (κάποιοι ακόμα μέχρι και σήμερα) για τη φύλαξη ζώων ή ως αποθηκευτικοί χώροι.

Δυστυχώς, οι απειλές για τον φυσικό αυτό παράδεισο που βρίσκεται στον βορειοανατολικό Αποκόρωνα δεν έχουν εξαλειφθεί στις μέρες μας, καθώς δεν λείπουν τα περιστατικά παράνομης υλοτομίας, αυθαίρετης δόμησης ή και παράνομης διάνοιξης δρόμων που πληγώνουν το περιβάλλον.

Παρόλα αυτά, όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, η περιοχή του Ρουπακιά ή Ορπακιά έχει μετατραπεί σε πόλο έλξης για ντόπιους και ξένους που θέλουν να απολαύσουν τη φύση, αναδεικνύοντας τις αυξημένες προοπτικές που υπάρχουν για την καλλιέργεια του περιπατητικού τουρισμού στην περιοχή.

Γουβερνέτο – Σταυρός

Eντυπωσιακή είναι η διαδρομή είναι από το Γουβερνέτο μέχρι τον Σταύρο.

Μάλιστα, όσο κι αν το άκουσμα αυτών των δύο τοποθεσιών, φέρνει στο νου τη… θάλασσα, η διαδρομή είναι με περπάτημα στην ενδοχώρα!

Οπως σημειώνει ο πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων, Σταύρος Μπαδογιάννης, «η διαδρομή συνολικά είναι τρεις ώρες με χαλαρό περπάτημα. Ολη η πεζοπορία γίνεται στην ενδοχώρα και συνέχεια μακριά από τη θάλασσα».

Κατά τη διαδρομή, δεν συναντάμε δέντρα, ούτε υπάρχει πηγή με νερό, οπότε ο περιπατητής να έχει μαζί του νερό και να φορά καπέλο.

Είναι σημαντικό, ωστόσο, ότι είναι μια διαδρομή κοντά στην πόλη. Δεν χρειάζεται πολύ ώρα με το αυτοκίνητο για να φτάσεις στο σημείο από το οποίο ξεκινά το μονοπάτι.

«Το μέρος, παρουσιάζει μια αγριάδα που αν και είναι δίπλα στην πόλη, θυμίζει τα Λευκά Ορη», μας λέει ο κ. Μπαδογιάννης.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της διαδρομής περνάμε από ένα λεκανοπέδιο, το ονομαζόμενο: “Στρογγυλό Κεφάλι” για το οποίο είχε γίνει μεγάλη συζήτηση προ 20ετίας καθώς είχε επιλεγεί εκείνη την εποχή για τη δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.

Τελικά, ο ΧΥΤΑ δεν έγινε και το σημείο παρέμεινε ανέγγιχτο με ωραία αγριάδα.

Το “Στρογγυλό Κεφάλι” βρίσκεται περίπου στη μέση περίπου της διαδρομής από το Γουβερνέτο προς τον Σταυρό.

Ο κ. Μπαδογιάννης εξηγεί ότι «συνήθως ξεκινάμε από το Γουβερνέτο, γιατί είναι κατηφορική η διαδρομή κατά την περισσότερη ώρα.

Σήμανση υπάρχει και είναι μπλε σημάδια πάνω στα βράχια και στα δέντρα, που εθελοντικά ο Ορειβατικός έβαλε πριν αρκετά χρόνια».

Ο ίδιος συμπληρώνει ότι πρόσφατα ζητήθηκε από τον Δήμο, η βοήθεια του Ορειβατικού Συλλόγου για προτεινόμενες εκδρομές εντός του Δήμου Χανίων και μια από αυτές ήταν και η διαδρομή Γουβερνέτο – Σταυρός.

Ωστόσο, ο κ. Μπαδογιάννης αναφέρει ότι ο Δήμος παρά τη σήμανση του Ορειβατικού με μπλε χρώμα, πρόσθεσε δική του σήμανση δίπλα ακριβώς από αυτή του Ορειβατικού με χρώμα άσπρο – κόκκινο.

Από το Γουβερνέτο, αν κάποιος δεν επιθυμεί να κάνει τη διαδρομή μέχρι τον Σταυρό, μπορεί να κατηφορίσει ένα μονοπάτι και να βγει μετά από 40 λεπτά στη θάλασσα. Η συγκεκριμένη ακτή ονομάζεται: “Αγίου αυλάκι”.

Η ακτή μοιάζει με το Σειτάν Λιμάνι αλλά σε μικρογραφία και είναι πιο βραχώδης.