Την περίοδο που διανύουμε, ο τρόμος και ο φόβος των γονιών είναι όταν χτυπήσει το κουδούνι για την έναρξη της σχολικής περιόδου, αναμφισβήτητα! Πλέουμε στα αχαρτογράφητα νερά ενός νέου ιού που έχει μπει αιφνιδίως στη ζωή μας και καλούμαστε με όσα όπλα έχουμε μέχρι τώρα να τον αντιμετωπίσουμε.
Υπάρχουν οι φοβισμένοι γονείς, υπάρχουν οι θυμωμένοι γονείς και οι απορημένοι γονείς ή απλά είναι μια κατηγορία μ’ ένα συνονθήλευμα αυτών όλων. Σίγουρα ένας παράγοντας όλων αυτών είναι και το ηλικιακό πεδίο στο οποίο ανήκει το παιδί τους.
Με έναν έφηβο, για παράδειγμα ίσως τα πράγματα είναι λίγο πιο εύκολα γιατί μπορεί πιο συνειδητά να αντιληφθεί την νέα πραγματικότητα και γιατί έχουν μπεί όλοι αυτοί οι κανόνες και ακόμη περισσότερο γιατί καλείται να τους ακολουθήσει.
Εκεί που δυσκολεύει το πράγμα είναι στις μικρότερες ηλικίες και ακούω πολλούς γονείς να ανησυχούν για το αν θα τηρήσουν αυτούς τους κανόνες τα παιδιά τους και πώς οι ίδιοι μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό. Τα παιδιά τους φορούσαν μάσκα και όταν τα επόπτευαν και όλη την ώρα την ανεβοκατέβαζαν και δεν τηρούσαν και την απαιτούμενη απόσταση, και δεν έβαζαν πάντα αντισηπτικό ενώ πριν λίγο σκάλιζαν τη μύτη τους! Πώς καλούνται λοιπόν τώρα, που περιμένουν πως και πως να παίξουν στο προαύλιο με τους φίλους τους να μπουν σε ένα τέτοιο καλούπι;
Ναι,ναι κατανοητά όλα αυτά. Αρχικά ας συμφωνήσουμε πως το να επιστρέψουν τα παιδιά στο σχολείο είναι μείζονος σημασίας, επιστρέφουν σε μια κανονικότητα που αιφνιδίως διακόπηκε, και είναι απαραίτητη για την ψυχική τους ισορροπία. Άρα θα πρέπει να γίνει με κάποιους κανόνες και αυτό είναι καλό πρώτα να το εμπεδώσουν οι γονείς και το σχολικό περιβάλλον για να μπορέσουν να το μεταδώσουν σωστά και στα παιδιά.
Η χρήση μάσκας λοιπόν, είναι απαραίτητη και αυτός είναι ο Νο1 απαράβατος κανόνας! Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία η χρήση μάσκας είναι απόλυτα ασφαλής για παιδιά άνω των δύο ετών και προστατεύει από τον covid-19 και από άλλες λοιμώξεις και ιούς.
Η σημαντικότερη εκπαίδευση είναι αυτή από το οικογενειακό περιβάλλον. Εξηγούμε στο παιδί ακριβώς πως πρέπει να χρησιμοποιεί τη μάσκα του (αφού βεβαιωθούμε πως και εμείς το κάνουμε σωστά), ώστε να μην την αντιμετωπίζει ως παιχνίδι, του δείχνουμε πάνω σε εμάς και μετά στο ίδιο (όσες φορές χρειαστεί χωρίς να το μαλώνουμε) το πως τη φοράει και συζητάμε μαζί του το λόγο που πρέπει να το κάνει σωστά. Μαζί με αυτό ότι πρέπει να πλένει τα χέρια του, το πότε πρέπει να χρησιμοποιεί αντισηπτικό, ότι δεν ακουμπάμε τα χέρια στο πρόσωπο, το ότι φέτος δεν μοιραζόμαστε τα πράγματά μας και το φαγητό μας και όλες τις οδηγίες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Να θυμήσω πως η επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως. Το αμέσως επόμενο σημαντικό είναι το λεγόμενο μιμητικό πρότυπο στα παιδιά. Εξηγώ λοιπόν, πως τα παιδιά ότι βλέπουν στο σπίτι τους αυτό μαθαίνουν συμπεριφορικά. Συνεπώς, αν οι γονείς δείχνουν μία χαλαρότητα στο θέμα της μάσκας και των υπολοίπων τα παιδιά δύσκολα θα ακούσουν τις συμβουλές τους αλλά πιο εύκολα θα ακολουθήσουν αυτό που βλέπουν! Και να προσθέσω κάπου εδώ και αυτά που ακούν.
Αν από τους γονείς τους ή τα μεγαλύτερα αδέρφια τους ακούν κριτική για τα μέτρα και τα αμφισβητούν ή τα ακυρώνουν, τύπου “αυτά δε γίνονται”, “μας δουλεύουν”, “δεν υπάρχει ιός” τότε σαφώς δεν πείθουμε στο να υπακούσουν στις οδηγίες που θα δοθούν από το σχολείο και το πιο πιθανό είναι να παρασύρουν και τους συμμαθητές τους στη μη υπακοή. Γονείς και δάσκαλοι καλούνται να αντιμετωπίσουν ομολογουμένως μια δύσκολη χρονιά διαφορετική από τις προηγούμενες, και θα γίνει πιο βατή, δε θα πω εύκολη, μόνο αν συντονιστούν και έχουν μια κοινή γραμμή στο ρόλο τους.
Αν εξηγήσουμε στα παιδιά πως αυτά είναι τα όπλα μας μέχρι τώρα για την ατομική τους ασφάλεια πρωτίστως και δευτερευόντως για το σπίτι τους, για τους παππούδες τους (επίκληση στο συναίσθημα), και για τους φίλους τους σίγουρα περιμένουμε ένα καλό αποτέλεσμα. Μια καλή ιδέα είναι να ξεκινήσουν τις “πρόβες” από το σπίτι ώστε να τους γίνουν μια νέα συνήθεια.
Ας μην ξεχνάμε ποτέ πως τα παιδιά μαθαίνουν συμπεριφορικά, δηλαδή αλλάζοντας αργά και σταθερά μπαίνοντας σε πράξη τη συμπεριφορά τους ενισχύοντας τα θετικά. Πώς προσπαθούμε να τα διδάξουμε άλλες συμπεριφορές για την ασφάλειά τους, για παράδειγμα, να μην χτυπάνε το φίλο τους, να μη βγαίνουν στο δρόμο με το ποδήλατο, να μη μιλούν σε αγνώστους, να φοράνε τη ζώνη τους στο αμάξι;; Κάτι ανάλογο προσπαθούμε να τους μάθουμε και τώρα που συμπεριλαμβάνεται στους κανόνες ασφαλείας.
Ας είμαστε αισιόδοξοι, κι ας πιστέψουμε εμείς οι ίδιοι μετδίδοντάς το και στα παιδιά πως οι δυσκολίες αντιμετωπίζονται και βγαίνουμε πιο δυνατοί μέσα από αυτές και πιο σοφοί!
*Η Νάσια Σκαμπαρδώνη είναι Κλινική Ψυχολόγος
