Καλή νέα για όλους χρονιά!
Δεν είναι λίγοι διαχρονικά όσοι λένε ότι η παρατήρηση και η μελέτη των φυσικών και των κοινωνικών φαινομένων βοηθούν τη ζωή των ανθρώπων να γίνεται πραγματικά καλύτερη.
Παρατήρηση, καταρχάς, ας δεχτούμε ότι είναι η από κοντά εξέταση ενός πράγματος. Είναι η συγκέντρωση, με άλλα λόγια, της προσοχής μας σε κάτι που γίνεται μόνο του ή το κάνουν κάποιοι άλλοι στο περιβάλλον μας.
Σκοπό αυτή η παρατήρηση έχει να κατανοήσουμε τη λειτουργία των φυσικών και των κοινωνικών φαινομένων και να βγάλουμε συμπεράσματα για αυτήν με τη βοήθεια της κριτικής μας ικανότητας και της πνευματικής μας καλλιέργειας ή να προσαρμόσουμε τη ζωή και τις ιδέες μας στην εποχή που ζούμε χωρίς να χάσουμε την ιδιαιτερότητα του ήθους και του πνεύματός μας.
Η παρατήρηση έχει καλύτερα αποτελέσματα όσο πιο οξυμένη είναι και η παρατηρητικότητά μας. Παρατηρητικότητα λογαριάζεται η ικανότητα του κάθε ανθρώπου να παρατηρεί με ακρίβεια καθετί γύρω του αν και επηρεασμένος από ο,τι συνθέτουν το ηθικό, το ιδεολογικό του οπλοστάσιο και από την πνευματική του ανάπτυξη ή την κοινωνική και οικονομική του κατάσταση.
Η παρατήρηση βοηθά τις επιστήμες να επαληθεύουν τις θεωρίες τους και να βρίσκουν λύσεις στα καθημερινά προβλήματα της ζωής των ανθρώπων και των κοινωνιών τους.
Η παρατήρηση του τρόπου που δρουν ή αντιδρούν οι γύρωθέ μας στα όσα γίνονται βοηθά να ξεχωρίσουμε το σωστό από το λανθασμένο τρόπο δράσης ή αντίδρασης και να διορθώσουμε τα λάθη μας και να βελτιώσουμε περισσότερο όσα θεωρούνται σωστά.
Η παρατήρηση του τρόπου που το φυσικό μας περιβάλλον αναπτύσσεται και αντιμετωπίζει τις λογής λογής δυσκολίες
μας βοηθάει πέρα από τη γνώση του πώς θα συμβάλλουμε στην προστασία της φύσης να γνωρίζουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός εκάστου των εκπροσώπων της πανίδας και της χλωρίδας και αποτρέπουμε την εξάλειψή τους.
Η παρατήρηση των μέτρων και των αποφάσεων που λαμβάνουν οι πολιτικοί σε μιαν κοινωνία συμβάλλει ώστε οι πολίτες να συμμετάσχουν υπεύθυνα στα κέντρα λήψης των κοινωνικοπολιτικών αποφάσεων. Επίσης τους βοηθά να διακρίνουν ποιες από τις ενέργειες των κρατούντων είναι πραγματικά φιλολαϊκές και σε τι πραγματικά αποσκοπούν.
Η παρατήρηση, σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης, όσων λέει και των τρόπων που μεταχειρίζεται ο διδάσκων βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν τα διδαγμένα. Ακόμη η παρατήρηση του πώς δέχονται οι μαθητές όσα διδάσκονται βοηθά το διδάσκοντα να βρει την κατάλληλη μέθοδο που θα βοηθήσει τους μαθητές να προσλάβουν πιο εύκολα τη διδακτική ύλη.
Η παρατήρηση, τέλος, του τρόπου που δρουν ή αντιδρούν οι σύντροφοι, οι συγγενείς και οι φίλοι σε όσα γίνονται μεταξύ τους εξαλείφει όσα φέρνουν δυσαρέσκεια και δυσαρμονία στις σχέσεις τους και ενισχύει τους συνεκτικούς δεσμούς τους.
Συνοψίζοντας, ένα που ακούμε από την παιδική μας ηλικία θα ξαναγράψουμε, η αποτελεσματικότερη παρατήρηση είναι η δίχως ωτασπίδες και χωρίς παρωπίδες…
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι Φιλόλογος
