Ένα ερώτηµα που προβάλει σε πολλούς από µας και ιδιαίτερα σήµερα που διεξάγονται οι Ολυµπιακοί Αγώνες του 2024 στο Παρίσι, ποιες είναι οι διατροφικές συνήθειες των αθλητών που συµµετέχουν σε αυτούς.
Οπωσδήποτε οι ανάγκες του κάθε αθλητή κατάλληλων τροφίµων σε είδος και ποσότητα, εξαρτώνται από το άθληµα που ασκεί και συµµετέχει, γιατί σχετίζεται µε το ύψος των θερµίδων (Kcal) σε ενέργεια που αναγκαιούν για το συγκεκριµένο
Παραδείγµατος χάριν οι ανάγκες σε ενέργεια ενός αθλητή δροµέα, είναι µεγαλύτερες από ενός αθλητή του ύψους και φυσικά αθλητών των ρίψεων, σφαίρας,δίσκου, ακοντίου, από άλλους αθλητές µικρότερης έντασης, µε αποτέλεσµα να διαφοροποιούνται και οι ανάγκες σε τροφές
Πριν καταγραφούν οι διατροφικές συνήθειες των αθλητών των Ολυµπιακών Αγώνων, θα γίνει αναφορά στην διατροφή των αθλητών στην Αρχαία Ελλάδα.
Η αρχαία αθλητική ελληνική διατροφή ήταν κυρίως χορτοφαγική. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων ακόµη και των ανώτερων κοινωνικών τάξεων, δεν κατανάλωναν κόκκινο κρέας ή ακόµη και πουλερικά σε καθηµερινή βάση
Τα κύρια γεύµατα ήταν από χυλό κριθαριού (το σιτάρι εθεωρείτο ανθυγιεινό) και τον συνδύαζαν µε τυρί,φρέσκα λαχανικά και εποχιακά φρούτα, από τα οποία το πιο δηµοφιλές φρούτο ήταν τα σύκα.
Στην αρχαία Σπάρτη τα πιο καταναλώσιµα φρούτα ήταν τα γλυκά, µάλιστα ο αθλητής Χάρµης από τη Σπάρτη, ο νικητής του αγώνα των 200 µέτρων στους αρχαίους Ολυµπιακούς Αγώνες το 668 π.Χ, προπονείτο διατρεφόµενος µε αποξηραµένα σύκα.
Τα όσπρια φακές και φασόλια ήταν βασικό µέρος της διατροφής ενός αθλητή στην Αρχαία Ελλάδα
Επίσης οι βασικές πηγές πρωτεΐνης της αρχαίας ελληνικής διατροφής, ήταν τα θαλασσινά και τα αυγά
Περί το 600 π.Χ. περισσότερο από εκατό χρόνια µετά την πρώτη έναρξη των Ολυµπιακών Αγώνων, τέθηκε σε εφαρµογή µια συγκεκριµένη δίαιτα για τους αρχαίους αθλητές, που εξαρτάτο από το είδος του αθλήµατος και του εκπαιδευτή.
Από πλευράς κρέατος που κατανάλωναν οι Ολυµπιονίκες, κάτι σχετικά σπάνιο, εξαρτάτο από το είδος του αθλήµατος που επέλεγαν.
Σύµφωνα µε αρχαίες πηγές, οι πυγµάχοι έτρωγαν µοσχαρίσιο κρέας, ενώ οι παλαιστές χοιρινό και οι δροµείς κατανάλωναν κατσικίσιο.
Όσον αφορά την ενυδάτωση οι αθλητές επιτρεπόταν να πίνουν νερό και κρασί υπό ορισµένες προϋποθέσεις. Το κρύο νερό ήταν εντελώς απαγορευµένο και το κρασί επιτρεπόταν µόνον συγκεκριµένες ώρες την ηµέρα.
Θα ήταν δυνατό να αναφερθούν και άλλες λεπτοµέρειες σχετικές µε τις διατροφικές συνήθειες των Ολυµπιονικών στην Αρχαία Ελλάδα, αλλά ας στραφούµε στην σηµερινή εποχή.
Η διατροφή σήµερα των αθλητών των Ολυµπιακών Αγώνων κατά βάση είναι υγιεινή, αλλά συµβαίνουν κάποιες ανθυγιεινές παρεκτροπές
Το ενδιαφέρον του κοινού όµως σήµερα, για τις διατροφικές συνήθειες των αθλητών που συµµετέχουν σε Ολυµπιακούς Αγώνες είναι µειωµένο.
Όµως τεράστιο ρόλο στην απόδοση του αθλητή την χρονική στιγµή της εκγύµνασης και της συµµετοχής του στο Ολυµπιακό αγώνισµα του, παίζει το τι έχει καταναλώσει από διατροφική άποψη και φυσικά την ψυχολογική κατάσταση του.
Συγκεκριµένα η σωστή διατροφή ανάλογα µε το άθληµα του αθλητή του, παίζει σηµαντικό ρόλο στην απόδοση του στους Ολυµπιακούς Αγώνες, καθώς επίσης ο χρόνος και το µέγεθος λήψης της.
Οδηγίες συµµετοχής
• Ο αθλητής δε θα πρέπει να νιώθει ούτε κορεσµό, αλλά και αίσθηµα πείνας µετά την κατανάλωση της κατάλληλης τροφής σύµφωνα µε τις οδηγίες του προπονητού του.
• Όσο περισσότερη χρονική απόσταση υπάρχει από την συµµετοχή του στο αγώνισµα, τόσο τα γεύµατα πρέπει να είναι πλουσιότερα σε θερµιδικό όγκο.
Βασικά χαρακτηριστικά προ αγωνιστικού γεύµατος
• 3-4 ώρες πριν την άσκηση
• 5-7 ml νερού ή υγρών ανά Kg σωµατικού βάρους του αθλητή
• 200-300 gr υδατανθράκων
• Χαµηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και φυτικές ίνες
• Μέτρια περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη
Αθλητική διατροφή µετά την αγωνιστική συµµετοχή του αθλητή
Ακολουθούν γεύµατα αποκατάστασης και αναπλήρωσης σε πρωτεΐνες,υδατάνθρακες, µεταλλικά στοιχεία, βιταµίνες, αµινοξέα, σύµφωνα µε τα ιατρικά και αθλητικά δεδοµένα
*Ο Αναστάσιος Τριποδιανάκης είναι χηµικός (τ. υπ. Αγοράς Τροφίµων)
Πηγές: Αθλητική Βιβλιογραφία