Συμπληρώνονται 50 χρόνια από τη στρατιωτική δικτατορία της 21/4/67. Δυστυχώς οι στρατιωτικές επεμβάσεις ήταν συχνές στην πολιτική ζωή της Χώρας. Είτε με την μορφή κινημάτων είτε με την μορφή δικτατοριών.
H δικτατορία του 1967 δεν ήρθε τυχαία και ξαφνικά. Την εξέθρεψε το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος που οικοδομήθηκε. Ένα κράτος που κατέστησε τον στρατό θεματοφύλακα της ύπαρξης του αστικού καθεστώτος και που τον γαλούχησε με ένα ακραίο αντικομμουνισμό.
Δεν επιτρεπόταν να υπάρχει στις τάξεις του ο αντίστοιχος ιδεολογικός πολυμορφισμός, που υπήρχε στην Ελληνική κοινωνία. Όταν οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις (άκρα Δεξιά, παραστρατιωτικοί, παλάτι) ήθελαν να αντιδράσουν σε κάποια προοδευτική πολιτική που σχεδίαζε το πολιτικό σύστημα, επικαλούντο τον … κομμουνιστικό κίνδυνο και δρούσαν, είτε στο παρασκήνιο είτε στο προσκήνιο.
Για ειρήνευση του τόπου μετά τον εμφύλιο πόλεμο μιλούσε ο Ν. Πλαστήρας και συγχρόνως αυτές οι δυνάμεις εκτελούσαν τον Μπελογιάννη (1952), εν αγνοία του πρωθυπουργού!
Η δικτατορία λοιπόν της 21/4/67 δεν ήταν μία στιγμιαία στρατιωτική δράση κάποιων στρατιωτικών στελεχών, αλλά το αποτέλεσμα του αντικοινοβουλευτικού πλαισίου που είχαν δημιουργήσει τρεις μηχανισμοί μετά την λήξη του εμφυλίου πολέμου. Οι μηχανισμοί του ξένου παράγοντα, του παλατιού και του στρατού. Στην περίπτωση της δικτατορίας του 1967 φαίνεται ότι αυτοί οι μηχανισμοί έδρασαν από κοινού!
Το κοινοβουλευτικό σύστημα της Χώρας δεν μπορούσε να αποτρέψει τις ξένες επεμβάσεις, να εξουδετερώσει τις βασιλικές εκτροπές και να αντισταθεί στις παραστρατιωτικές κινήσεις. Δηλαδή δεν μπορούσε να κυβερνήσει!
Τα δυναμικά ερείσματα της εξουσίας, δηλαδή οι Ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας δεν μπορούσαν να ελεγχθούν από την πολιτική ηγεσία. Ο πρωθυπουργός της Χώρας Γ. Παπανδρέου με 53%, δεν μπορούσε να γίνει υπουργός Εθνικής άμυνας, γιατί αρνείτο το παλάτι (1965)!
Ο στρατός έχει στεγανά. Στην οργάνωσή του τον πρώτο και τελευταίο λόγο έχουν το παλάτι και οι παραστρατιωτικοί και όχι η εκλεγμένη κυβέρνηση.
Σε σημαντικά γεγονότα της πορείας της Χώρας συναντούμε τα ίδια στρατιωτικά πρόσωπα. Για παράδειγμα. Ο στρατηγός Σ. Γκίκας αποτελεί ηγετικό στέλεχος της παραστρατιωτικής οργάνωσης ΙΔΕΑ το 1951 και απαριθμούσε 2500 μέλη. Σε αυτή την οργάνωση ανήκουν τα περισσότερα μέλη της Χούντας του 1967. Τον συναντάμε ξανά σαν λοχαγό, βασιλικό επίτροπο του στρατοδικείου Χανίων το 1938 που καταδίκασε 270 Χανιώτες δημοκράτες σε πολυετείς φυλακίσεις για την συμμετοχή τους στο αντιδικτατορικό κίνημα κατά του Μεταξά (μεταξύ αυτών και ο πατέρας μου, σε 10 χρόνια).
Τον συναντούμε όμως και σαν υπουργό Δημόσιας Τάξης στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του 1974, για μία όμως «δημοκρατική αποστολή»! Να ενεργήσει για να γυρίσουν τα δικά του «παιδιά» όπως έλεγε, στους στρατώνες. Είναι γνωστό ότι η δικτατορία παρέδωσε την εξουσία και ο Γκίκας ήταν το κατάλληλο πρόσωπο για να «ηρεμήσει» παλιούς γνώριμους στρατιωτικούς!
Τον πραξικοπηματία Γ. Παπαδόπουλο τον συναντάμε σαν στρατοδίκη στην καταδίκη σε θάνατο του Ν. Μπελογιάννη, στην απάτη του «σαμποτάζ» στον Έβρο στην παραστρατιωτική οργάνωση ΙΔΕΑ, στην νόθευση της λαϊκής βούλησης με το σχέδιο «Περικλής», στην παραστρατιωτική οργάνωση Ε.Ε.Ν.Α, και τελικά στην χούντα των συνταγματαρχών! Καταγγέλθηκε στην Βουλή από τον Ηλιού το 1965 σαν επικίνδυνο για την δημοκρατική ομαλότητα, αλλά κανένας δεν μπορούσε να τον κουνήσει.
Όποιος στρατιωτικός είχε περισσότερες αντιδημοκρατικές περγαμηνές, ήταν ψηλά στην ιεραρχία!!
Όταν λοιπόν οικοδομείται για 20 χρόνια ένα τέτοιο κράτος που τον πρώτο λόγο έχει το παρακράτος, είναι εύκολο να καταλυθεί η όποια Δημοκρατία λειτουργούσε και μάλιστα όταν διαθέτει όπλα.
Είναι γεγονός ότι μετά την βασιλική εκτροπή της 15/7/65 όλα τα αντιδραστικά στοιχεία συσπειρώθηκαν για να επιβάλουν στρατιωτική δικτατορία. Ο πολιτικός κόσμος γνωρίζει τα συμβαίνοντα, αλλά αδυνατεί να ελέγξει την κατάσταση και ελπίζει μόνο σε κάποιο «ατύχημα», που θα αποτρέψει το κακό. Μάλιστα όταν συνελήφθη ο Γ. Παπανδρέου την νύχτα της 21/4/67, είπε στους στρατιωτικούς που τον συνέλαβαν «Σας περίμενα νωρίτερα»!!
Η δικτατορία της 21/4/67 επισώρευσε στον τόπο δεινά. Λειτούργησε σαν τροχοπέδη της πολιτικής και δημοκρατικής εξέλιξης της Χώρας, ξεσπίτωσε χιλιάδες δημοκράτες, τραυμάτισε το κύρος των Ενόπλων δυνάμεων, αιματοκύλισε την εξέγερση στο Πολυτεχνείο και διέπραξε τελικά μία από τις μεγαλύτερες εθνικές καταστροφές. Την προδοσία της Κύπρου.
Πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε ότι μετά από κάθε μεγάλη πολιτική κρίση διακινδυνεύουν εθνικά συμφέροντα. Τρανταχτά παραδείγματα η Μικρασιατική καταστροφή και η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περνούμε μεγάλες πολιτικές κρίσεις που μας διχάζουν! Οι ξένοι παράγοντες εκμεταλλευόμενοι τις αδυναμίες μας, ρίχνουν τις «πεπονόφλουδες» κι εμείς τις πατάμε.. Αυτό έγινε στον εμφύλιο πόλεμο και χάθηκε η γενιά της αντίστασης!
Ιδεολογικές διαφορές και πολιτικές αντιθέσεις υπάρχουν μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας μίας πλουραλιστικής Δημοκρατίας, αλλά όταν ο τόπος περνά βαθειά κρίση πρέπει ο λαός να είναι ενωμένος, για να την ξεπεράσει. Τα πολιτικά κόμματα έχουν εθνικό χρέος να συμβάλουν στην εθνική ενότητα.
Η Χώρα μας σήμερα περνά δύσκολες ώρες από την οικονομική δικτατορία που της έχει επιβληθεί, μετά την χρεωκοπία της. Τις αιτίες της καταστροφής τις γνωρίζουμε!
Αλλά σήμερα η Χώρα πρέπει να αποκτήσει ξανά την αξιοπρέπειά της, για να ξαναγίνει σεβαστή σε όλους. Μόνο με εθνική συνεννόηση θα το πετύχουμε.
Ειλικρινά αισθάνθηκα ντροπή σαν Έλληνας να βλέπω Έλληνες ευρωβουλευτές (Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ) να «σουρεύουν» την Χώρα μας στο Ευρωκοινοβούλιο και να μιλούν με τα χειρότερα λόγια για την πολιτική κατάσταση της Χώρας παρουσία εκπροσώπων 28 χωρών. Δεν γνωρίζουν ότι δικαιώνουν όλους αυτούς που ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα είναι «σκάρτη»;
Αλήθεια δε μας αρκεί το Ελληνικό κοινοβούλιο να τα διακηρύξουμε, αλλά πρέπει να κάνουμε εξαγωγή της «κακομοιριάς» μας;
Να λοιπόν γιατί η Ελλάδα πορεύεται πάντα στο δράμα του Σίσυφου!!
ΓΕΝΙΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Με την εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21/4/67 η αντίδραση του Λαού και της πολιτικής ηγεσίας, δεν ήταν η αναμενόμενη. Οι πολιτικοί καθησύχαζαν τον Λαό μας ότι πάμε για εκλογές στις 28/5/67 και ότι η Χούντα δεν θα περάσει (λίγοι το πίστευαν)! Μόλις εκδηλώθηκε το πραξικόπημα δεν κινήθηκε κανένας. Οι πραξικοπηματίες πανηγύριζαν το βράδυ της 21/4/67 και λέγανε ότι και ποδήλατα να κατέβαζαν, θα παίρνανε την εξουσία!
Αν γινόταν ότι έγινε στο πρόσφατο πραξικόπημα της Τουρκίας, δηλαδή να κινητοποιείτο ο Λαός μας, η δικτατορία θα κατέρρεε άμεσα.
Αλλά αποδείχθηκε ότι ο πολιτικός κόσμος δεν ήταν ικανός να κινητοποιήσει το λαό μας και να αντισταθεί. Και πώς να αντισταθεί, όταν από τους πολιτικούς άλλοι δεν ήθελαν εκλογές γιατί θα καταποντίζονταν, άλλοι «φλέρταραν» με την ιδέα της στρατιωτικής δικτατορίας και άλλοι περίμεναν το μοιραίο;
Για αυτό και η στάση πολλών από αυτούς δεν ήταν η αναμενόμενη, μετά την επικράτηση της Χούντας.
Άλλοι συνεργάστηκαν με την δικτατορία και άλλοι έφυγαν στο εξωτερικό. Ο υπαρχηγός της ΕΡΕ Πιπινέλης έγινε υπουργός εξωτερικών της Χουντικής κυβέρνησης, ο δε «αριστερός» Δήμαρχος της Αθήνας Α. Τσουκαλάς έγινε υπουργός Δικαιοσύνης!
Ο βουλευτής της ΕΡΕ Φαρμάκης ήταν ο συνδετικός κρίκος της Χούντας με την αμερικανική πρεσβεία (σύμφωνα με δήλωσή του), το δε ιδρυτικό στέλεχος της Ε.Κ Π. Κατσώτας, ενώ διακήρυσσε προδικτατορικά ότι 1.000.000 Έλληνες θα αποτρέψουν την Χούντα, έτρεξε από τους πρώτους να συνεργαστεί μαζί της!
Οι συσκέψεις των πολιτικών στα «σαλόνια» του εξωτερικού και οι βαρύγδουπες δηλώσεις τους, ήταν ψύλλος στον κόρφο της δικτατορίας!
Μέσα λοιπόν σε αυτήν την απραξία και την «ξηρασία» υπήρξαν αγωνιστές που έδιναν μάχη μέσα στον τόπο μας. Στην «καρδιά» της Χούντας! Όλοι αυτοί οι αγωνιστές μπαινοβγαίνουν στις φυλακές της ΕΣΑ και της ασφάλειας και ο αγώνας τους έπιανε τόπο. Η έκρηξη μιας κροτίδας σήμαινε δημοκρατικό μήνυμα και έδινε ελπίδες σε αυτούς που νοιάζονταν για την τύχη του τόπου μας.
Η δικτατορία όμως κλονίστηκε όταν άρχισε το φοιτητικό αντιδικτατορικό κίνημα το 1972. Οι Έλληνες φοιτητές ανέλαβαν να δώσουν αυτό τον άνισο αγώνα απέναντι στην δικτατορία, γνωρίζοντας ότι μπορεί να μην βγουν ζωντανοί ή ότι δεν θα τελειώσουν τις σπουδές τους. Το τόλμησαν όμως, παρόλο που απέναντί τους βρισκόταν ένα καθεστώς τυραννικό!
Το τόλμησαν γιατί το επέβαλε η δημοκρατική τους συνείδηση. Και για αυτό ο αγώνας τους βρήκε απήχηση με αποκορύφωμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου!
Από αυτήν την εξέγερση ξεκίνησε η πτώση της δικτατορίας και ολοκληρώθηκε με την προδοσία της Κύπρου. Δεν ξεκίνησε η «κατρακύλα» της δικτατορίας από τις «σαλονάτες» συσκέψεις και τις δηλώσεις των πολιτικών, αλλά ούτε από τον μόλις 8 μηνών… πρώτο «πολιτικό κρατούμενο» της Χούντας Κ. Μητσοτάκη (σύμφωνα με δήλωσή του)!!
Ξεκίνησε όταν οι φοιτητές έβαλαν τα στήθη τους απέναντι στα όπλα της Χούντας! Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε η «γενιά του Πολυτεχνείου». Μέσα από σκληρούς αγώνες για Δημοκρατία και ελευθερία.
Λέγεται ότι αυτή η γενιά κατέστρεψε την Χώρα!
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απατηλή προπαγάνδα και που εκπορεύεται από αυτούς που φυγομάχησαν στον αντιδικτατορικό αγώνα ή από αυτούς που προσκύνησαν το καθεστώς.
Η γενιά του Πολυτεχνείου έσωσε την τιμή της Δημοκρατίας. Ωστόσο η προσφορά των Κρητών φοιτητών με τον σύλλογό τους, αποτελεί κομβικό σημείο της αντίστασης. Η δε μεγάλη αγγλική εφημερίδα Guardian έγραφε στις 13/4/72 ότι οι Κρητές φοιτητές έστησαν στον τοίχο τους συνταγματάρχες ζητώντας εκλογές στα Πανεπιστήμια (γιατί απεδείχθη ότι δεν είχαν σκοπό να φύγουν)!
Η γενιά του Πολυτεχνείου οραματίστηκε να λειτουργήσει μετά την πτώση της Χούντας ένα κράτος σύγχρονο, αξιοκρατικό και ακηδεμόνευτο.
Δεν πταίει αυτή αν δεν οικοδομήθηκε ένα τέτοιο κράτος. Το σαθρό κράτος που οικοδομήθηκε μεταδικτατορικά το οικοδόμησαν οι ίδιες πολιτικές οικογένειες που είχαν οικοδομήσει το άλλο σαθρό κράτος πριν από την δικτατορία. Το πρώτο έφερε την οικονομική καταστροφή της Χώρας, το δεύτερο έφερε την στρατιωτική δικτατορία.
Ας αφήσουν λοιπόν απέξω τη γενιά του Πολυτεχνείου. Ας αφήσουν να αναπαύονται ήσυχα οι ψυχές των θυμάτων της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Γιατί έπεσαν για να εκφράζεται ελεύθερα ο Λαός μας!
Ας αφήσουν ήσυχη την ψυχούλα του 17χρόνου μαθητή Διομήδη (πρώτο θύμα της εξέγερσης) να αναπαύεται ευχαριστημένη, για αυτό που έκανε για την ελευθερία! Ας αφήσουν την ψυχή του Σπύρου Μουστακλή να χαίρεται γιατί πέθανε για την Δημοκρατία, ύστερα από τα απάνθρωπα βασανιστήρια της ΕΣΑ!
Δεν υπάρχουν «καλές» δικτατορίες.
Όλες οι δικτατορίες είναι απάνθρωπες, τυραννικές και ανελεύθερες. Και για αυτό δεν πρέπει να παρασύρεται ο Λαός μας στις επικίνδυνες προπαγάνδες. Αυτές οι προπαγάνδες δεν γίνονται τυχαία.
Πρώτα θέλουν να συκοφαντήσουν τους αντιδικτατορικούς αγώνες της γενιάς του Πολυτεχνείου, έπειτα να περάσουν την ιδέα ότι με την δικτατορία περνούσαμε «καλύτερα» και τελικά να απαξιώσουν το ελεύθερο και δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης της Χώρας.
Για αυτό χρειάζεται προσοχή και επαγρύπνηση!
* Ο Βασίλης Πεντάρης είναι π. Βουλευτής Χανίων
