Η κατάσταση της δημοτικής εκπαίδευσης στο Νομό Χανίων το 1935 περιγράφεται στο πρωτοσέλιδο άρθρο του «Εσπερινού Ταχυδρόμου» με τίτλο «Περί την Δημοτικήν μας Εκπαίδευσιν. Αποχαιρετιστήριον γεύμα υπέρ του κ. Ιωάννου Ζαγοριανάκου» (20/5/1935). Ο αρθρογράφος παραθέτει τις ομιλίες από το αποχαιρετιστήριο γεύμα, το οποίο παρέθεσαν οι δημοδιδάσκαλοι της περιφέρειας Αλικιανού στον Ιωάννη Ζαγοριανάκο, Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης Χανίων και την οικογένειά του. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον Αλικιανό στις 24/3/1935 και παραβρέθηκαν οι δημοδιδάσκαλοι του Αλικιανού, Θεόδωρος Χανιωτάκης και Κατίνα Αϊβαζόγλου, του Σκινέ Ευτύχης Γλαμπεδάκης και η σύζυγός του Χαρίκλεια Γλαμπεδάκη, του Φουρνέ Σ. Πέρρος και δεσποινίς Μαριακάκη, του Βατολάκου Γιώργος Γαλάνης, Εμμανουήλ Μάντακας, του Κουφού δεσποινίς Ρούλου, του Κυρτωμάδου κα Νικολαΐδου, του Πατελαρίου δεσποινίς Λιονάκη και των Μεσκλών Θ . Καρίπης.
Ο δημοδιδάσκαλος του Σκινέ Ευτύχης Γλαμπεδάκης προσφώνησε τον επιθεωρητή, συγχαίροντάς τον για το εποικοδομητικό του έργο κατά τη διάρκεια των οκτώμιση χρόνων της θητείας του. Ο Ζαγοριανάκος στην αντιφώνησή του έδωσε ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία για την κατάσταση της δημοτικής εκπαίδευσης στο Νομό Χανίων το 1935. Τα τελευταία οκτώ χρόνια ιδρύθηκαν εικοσιένα νέα δημοτικά σχολεία στην περιοχή, ενώ στην ευρύτερη περιφέρεια του Νομού Χανίων τα νέα διδακτήρια ξεπέρασαν τα ενενήντα. Ο ίδιος ο επιθεωρητής έδωσε βάση στη δημιουργία κήπων σε κάθε σχολείο, ενώ ταυτόχρονα προώθησε το μάθημα της χειροτεχνίας, το οποίο διδασκόταν με υποτυπώδη τρόπο. Επίσης, συνέβαλε στη δημιουργία πολλών σχολικών βιβλιοθηκών, οι οποίες όμως δεν ήταν αρκετές καθώς τα σχολικά ταμεία δεν είχαν χρήματα.
Ο Ζαγοριανάκος στη συνέχεια εκθείασε το δημοδιδασκαλικό δυναμικό, αναφέροντας τη φιλομάθειά τους καθώς διαρκώς εμπλούτιζαν τις προσωπικές τους βιβλιοθήκες. Αξιοσημείωτη ήταν η διοργάνωση και η συμμετοχή των Χανιωτών δημοδιδασκάλων στα συνέδρια του τομέα τους. Επίσης, φρόντισαν για τη διοργάνωση τεσσάρων παιδικών συσσιτίων για τα φτωχά παιδιά των σχολείων. Τέλος, το προηγούμενο έτος είχαν διοργανώσει παιδικές κατασκηνώσεις για 182 παιδιά.
Ο υποψήφιος βουλευτής Χανίων της Ν.Δ. παρουσιάζει θέσεις – προτάσεις εν όψει των εκλογών
Εν κατακλείδι, θα λέγαμε ότι οι δράσεις και τα έργα, τα οποία επιτελούσαν οι δυναμικοί δημοδιδάσκαλοι στα προπολεμικά Χανιά φανερώνουν το αγωνιστικό τους πνεύμα, την κοινωνική τους αλληλεγγύη και την υψηλή αίσθηση του καθήκοντος. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι και οι σημερινοί δημοδιδάσκαλοι αγωνίζονται με το ίδιο πνεύμα και την ίδια συλλογικότητα για την εκπαίδευση των μελλοντικών πολιτών της χώρας μας.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος
Κύριε Αλιγιζάκη, εξαιρετικό και το σημερινό άρθρο γιά την δημοτική εκπαίδευση στα Χανιά του 1935! Μου έκανε εντύπωση η αναφορά των δασκάλων για δημιουργία κήπων στα σχολεία και συσσιτίων γιά φτωχά παιδιά!
Σήμερα πάντως ούτε κήποι ούτε συσσίτια υπάρχουν στα σχολεία!