» Δύο είδη ευτυχίας
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι είχαν μέσα τους έναν δαίμονα, σήμερα θα το λέγαμε έμπνευση ή αρετή. Για-τί γεννήθηκες; Ανακάλυψες τον δαίμονά σου; Ο Αριστοτέλης λέει στα “Ηθικά Νικομάχεια” ότι ο σκοπός της ζωής είναι η ευτυχία και η Ευδαιμονία την χαρίζει. Οπότε Ευτυχία ως καλή απόδοση του δαίμονά σου.
Μα πώς να ξέρω ποιο είναι ο δαίμονάς μου; Το Μαντείο των Δελφών είπε δυο μεγάλες αλήθειες. Η πρώτη είναι “Γνώθι σαυτόν” δηλαδή να γνωρίζεις τον εαυτό σου ώστε να ξέρεις τον δαίμονά σου; Το δεύτερο μήνυμα του Μαντείου των Δελφών είναι “Μηδέν άγαν” δηλαδή με μέτρο – χωρίς υπερβολές. Μην ξεπερνάς το όριο, αλλιώς ετοιμάζεις την καταστροφή σου. Εκείνη τη στιγμή αν τα καταφέρνεις να είσαι μέσα σε αυτό το σκηνικό, γίνεσαι ευτυχής. “Μέτρον Άριστον” όπως έλεγε ο Κλεόβουλος της Λίνδου, το σωστό μέτρο σε όλα τα πράγματα επειδή και η ομορφιά είναι “συγκερασμός” – σωστή αναλογία των στοιχείων
Η αριστοτελική ιδέα ότι η ευτυχία έρχεται στο τέλος μία πορείας είναι θεμελιώδης στη Δύση, δηλαδή για να είμαστε ευτυχισμένοι θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι. Αυτή η οπτική θέση μας κάνει όμως να πιστεύομε ότι είμαστε σε μια κατάσταση έλλειψης ευτυχίας, λογικά δεν θα ψάξεις κάτι που είναι ήδη εδώ…
Διαφορετικά το μοντέλο ευτυχίας της ανατολής, του Ζεν της Ιαπωνίας, μας λέει ότι η ευτυχία είναι μία κατάσταση που βιώνουμε μέσω της πλήρης εμπειρίας στην παρούσα στιγμή ανεξάρτητα απ’ ότι κάνουμε. Η ευτυχία είναι πάντα εδώ, χρειάζεται απλά να συντονιστούμε μαζί της και αυτό συμβαίνει τη στιγμή που στρίβουμε το βλέμμα μας προς την παρούσα στιγμή. Από αυτή τη φιλοσοφική θέση γεννιέται η εξάσκηση στον διαλογισμό, μία άσκηση που επικεντρώνεται στο βίωμα του παρόντος.
Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τις δύο φιλοσοφικές θέσεις με δύο νεολογισμούς, η «εις-τυχία» και η «εν-τυχία».
Σε ένα διάλογο «Αρμονικής συμβουλευτικής» κάνουμε μία άσκηση στοχασμού:
Πώς βιώνεις εσύ την ευτυχία, σύμφωνα με το Α τρόπο ή με το Β τρόπο;
Κάνε μια σύντομη λίστα καθημερινών πράξεων που επιβεβαιώνουν τον τρόπο με τον οποίο βιώνεις την ευτυχία.
* O Tiziano Calabrese είναι δάσκαλος Aikido, 5 Dan Aikikai Tokyo
