Tέλη Οκτωβρίου η αδελφότητα Μικρασιατών Ν. Χανίων “Ο Αγιος Πολύκαρπος” στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Χανίων, παρουσίασε μια εκδήλωση, “ιεροτελεστία” θα την έλεγα καλύτερα, για τα γεγονότα του 1922 στη Μικρά Ασία.
Τα βάσανα, τις θυσίες και τις κάθε είδους κακουχίες των αδελφών μας Μικρασιατών και Ποντίων, μέχρι να φθάσουν από τα βάθη του Πόντου, όσοι δεν κατέφυγαν στη Ρωσία, οι μετέπειτα μέχρι σήμερα “Ρωσοπόντιοι”.
Τα πάθη που υπέστησαν κατά την εσπευσμένη φυγή τους, μέχρι να φθάσουν στο ελεύθερο ελληνικό έδαφος, όσοι έφθασαν ζωντανοί, ήταν αφάνταστα. Αφήνοντας πίσω τους νοικοκυριά ολόκληρα που είχαν αποκτήσει μετά από χρόνων εργασία και διάφορες άλλες δραστηριότητες, τα οποία άφησαν πίσω τους αποκαΐδια. Φθάνοντας στην Ελλάδα, τα βάσανα δεν τελείωσαν. Τους εγκατέστησαν στα τούρκικα τσιφλίκια που άφησαν οι Τούρκοι με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Αυτοί οι Ελληνες αδελφοί μας ήταν 1.221.849.
Η κατανομή τους κατά γεωγραφικό διαμέρισμα ήταν ως εξής:
Μακεδονία 638.253 ποσ. 52,2%
Στερεά Ελλάδα 306.193 ποσ. 25,1%
Δυτική Θράκη 107.607 ποσ. 8,8%
Νησιά Ανατ. Αιγαίου 56.613 ποσ. 4,6%
Θεσσαλία 34.659 ποσ. 2,8%
Κρήτη 33.900 ποσ. 2,8%
Πελοπόννησο 28.362 ποσ. 2,3%
Ήπειρος 8.179 ποσ. 0,7%
Κυκλάδες 4.782 ποσ. 0,4%
Ιόνια Νησιά 3.301 ποσ. 0,3%
Σύνολο 1.221.849 ποσ. 100%
Έφθασαν όσοι γλύτωσαν βέβαια από το μαχαίρι των Τσετών. Στην Ελλάδα, πρωτοστάτησαν στο εμπόριο, στη γεωργία, ιδιαιτέρως με την καλλιέργεια της σταφίδας.
Ασχολήθηκαν και με την οικοδομή γενικώς. Δημιούργησαν νέες πόλεις με τα ονόματα της γενέτειράς τους: Νέα Ιωνία, Νέα Μάκρη, Νέα Σμύρνη, Νέα Αλικαρνασσό και πολλές άλλες.
Στο χωριό μας, το Νεροκούρου, λόγω των πολλών τούρκικων μετοχιών, κατοίκησαν πολλοί Μικρασιάτες.
Οι ντόπιοι παλιοί κάτοικοι, οι πλείστοι, δεν τους είδαν με καλό μάτι, διότι νόμιζαν ότι φεύγοντας οι Τούρκοι, τα μετόχια τους θα έμεναν δικά τους.
Τους ονόμαζαν υποτιμητικά “πρόσφυγγες”, πολλές φορές και με χειρότερους χαρακτηρισμούς.
Ομως όπως είδαμε, εκείνο το Σαββατιάτικο βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο, η αδελφότητα Μικρασιατών Χανίων “Ο Άγιος Πολύκαρπος”, η δραστήρια πρόεδρός τους Στέλλα Γκοζάνη – Χαριτάκη, με τους άξιους συνεργάτες της, μας αποκάλυψαν ότι κρατάνε άσβηστη τη λαμπάδα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού των προγόνων τους.
Και αυτό τους τιμά ιδιαιτέρως.
Τους ευχόμαστε με την καρδιά μας ο Θεός να τους δίνει δύναμη και κουράγιο να συνεχίσουν.