Η εικοστή Ιανουαρίου 2024 στην Ουάσιγκτον τα είχε όλα: την προσοχή ολόκληρου του πλανήτη, µουσική, οµιλίες, προσευχές. Και ήταν εκεί οι πλουσιότεροι και οι ισχυρότεροι άνθρωποι που κατοικούν στην απειροελάχιστη κουκίδα του σύµπαντος.
Τρεις δισεκατοµµυριούχοι εξ αυτών είδαν τον πλούτο τους να αυξάνεται κατά 233 δισεκατοµµύρια δολάρια από την ηµέρα της εκλογής. Ο πλουσιότερος, ονόµατι Μασκ, αφού µίλησε προετοιµάζοντας την έλευση του Προέδρου Τραµπ, έκανε τρεις φορές µε το δεξί του χέρι µια σπασµωδική κίνηση χαιρετισµού που θύµιζε την κίνηση του χεριού του Πήτερ Σέλερς στην ταινία Dr. Strangelove. Πολλοί την είδαµε ως τον ναζιστικό χαιρετισµό Sieg Heil, αφού άλλωστε ο Μασκ στηρίζει ανοιχτά ακροδεξιούς και Νεοναζί ανά την υφήλιο.
Την παράσταση όµως έκλεψε ο ίδιος ο Τραµπ µε την οµιλία του. Κάτω από ενθουσιώδη χειροκροτήµατα είπε ότι θα στείλει «εκατοµµύρια και εκατοµµύρια ξένων εγκληµατιών εκεί απ’ όπου ήρθαν». Κάποιοι απ’ αυτούς τους ξένους ίσως µάζεψαν τα λαχανικά που σερβιρίστηκαν στο τραπέζι που ακολούθησε, εργαζόµενοι στη γεωργική Κοιλάδα Σαν Χοακίν της Καλιφόρνιας, χωρίς προστασία, ανασφάλιστοι και µε ελάχιστες αποδοχές. Η πραγµατικότητα µε αριθµούς είναι ότι η εγκληµατικότητα µεταξύ των µεταναστών είναι χαµηλότερη από αυτή των γηγενών.
Τα ενθουσιώδη χειροκροτήµατα συνεχίστηκαν µε όρθιο το κοινό όταν είπε ότι θα πάρει πίσω τη διώρυγα του Παναµά, επειδή µεταξύ άλλων, οι ΗΠΑ «έχασαν 38.000 ζωές κατά τη διάνοιξη της διώρυγας του Παναµά». Η αλήθεια είναι ότι χάθηκαν, κυρίως λόγω νόσων 5.600 άνθρωποι, µε την πλειοψηφία τους να είναι από τα νησιά της Καραϊβικής.
Σε µια έκρηξη εθνικισµού και αλαζονείας, µπήκε και σε γεωγραφικά ζητήµατα. Θα µετονοµάσει, είπε τον Κόλπο του Μεξικού σε Κόλπο της Αµερικής. Κάπως σαν τους Τούρκους εθνικιστές που ονοµάζουν το Αιγαίο Πέλαγος, Θάλασσα των Νήσων.
«Θα γίνουµε πάλι ένα πλούσιο έθνος και αυτό θα οφείλεται στον υγρό χρυσό κάτω από τα πόδια µας [το πετρέλαιο]. Χάρις στις ενέργειές µου, θα τερµατίσουµε την Πράσινη Συµφωνία», τόνισε και το χειροκρότηµα έγινε θυελλώδες. Λίγο αργότερα υπέγραφε το διάταγµα για την απόσυρση από τη Συµφωνία του Παρισιού. Καθώς είπε, οι ανεµογεννήτριες «είναι η πιο ακριβή µορφή ενέργειας». Για µια ακόµη φορά µπέρδεψε τους αριθµούς του αλλά ποιος νοιάζεται; Η ενέργεια από ανεµογεννήτριες είναι πολύ φθηνότερη από αυτή των ορυκτών καυσίµων και κυρίως δεν καταστρέφει την οικονοµία και το κλίµα.
Ο Τραµπ, µε την απόσυρση από τη Συµφωνία του Παρισιού, καθιστά τις ΗΠΑ µέλος της οµάδας των χωρών που δεν την έχουν επικυρώσει: Ιράν, Λιβύης και Υεµένης. Οι εταιρείες ορυκτών καυσίµων θα αυξήσουν πάλι τα κέρδη τους εξαργυρώνοντας το κλίµα. Και αυτό λίγες ηµέρες µετά από τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Λος Άντζελες, οι οποίες έχουν συνδεθεί µε την κλιµατική αλλαγή και προκάλεσαν 27 θανάτους και 250 δισεκατοµµύρια δολάρια ζηµιές και οι οποίες δεν έχουν σβήσει πλήρως. Η παρατεταµένη ξηρασία λόγω της υπερθέρµανσης ακολουθείται από καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις και µετά πάλι από ξηρασία δηµιουργώντας τεράστιες ποσότητες φυτικής βιοµάζας. Ένας σπινθήρας και οι θυελλώδεις άνεµοι συµπληρώνουν την καταστροφή. Τίποτα όµως δεν εµπόδισε τις εταιρείες πετρελαίου να συνεισφέρουν στην εκλογική εκστρατεία του Τραµπ 75 εκατοµµύρια δολάρια.
Πολλοί νοµίζουν ότι οι υδρογονάνθρακες φέρνουν οικονοµική ανάπτυξη. Μια έκθεση του Institute and Faculty of Actuaries η οποία δηµοσιεύθηκε προ ηµερών, έδειξε ότι η οικονοµική ανάπτυξη µπορεί να µειωθεί κατά 50% µεταξύ των ετών 2070 και 2090 λόγω µεγάλων κλιµατικών καταστροφών αν δεν εγκαταλειφθούν τα ορυκτά καύσιµα ταχύτατα. Ο λόγος είναι το αστρονοµικό κόστος από τις πυρκαγιές, τις πληµµύρες, τις ξηρασίες, τους καύσωνες και την οικολογική υποβάθµιση.
Η Ελλάδα δεν θέλει να µείνει έξω από τον παραλογισµό των υδρογονανθράκων. Το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ανακοίνωσε προ ηµερών ότι διαπραγµατεύεται µε τη γιγαντιαία εταιρεία πετρελαίου Chevron για έρευνες και εξορύξεις νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου µέχρι δυτικά της Κρήτης. Κατά το Υπουργείο, θα παραχθεί ενεργειακό και µείζον περιβαλλοντικό όφελος. Το ότι θα ωφελήσουµε το περιβάλλον µέσω της υπερθέρµανσης του κλίµατος είναι ο ορισµός της στρεψοδικίας.
Η υπηρεσία Κοπέρνικος της ΕΕ έδειξε ότι το 2024 ήταν το θερµότερο καταγεγραµµένο έτος. Οι πολίτες είχαν εκτεθεί σε έξι επί πλέον ακραία θερµές εβδοµάδες. Σύντοµα το 2024 θα καταγράφεται ως ένα δροσερό έτος σε σχέση µε το επερχόµενο. ∆εν είναι ζήτηµα πολιτικής ιδεολογίας η κλιµατική κρίση. Είναι πραγµατικότητα που επιβεβαιώνεται επιστηµονικά. Όσοι αρνούνται την επιστήµη ας προσπαθήσουν να ζήσουν χωρίς αντιβιοτικά, εµβόλια, επικοινωνίες, ηλεκτρισµό, µεταφορές και µυριάδες άλλα που προσφέρει η επιστήµη.
∆ιαβάζω στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Science ότι συνεχίζοντας να καίµε ορυκτά καύσιµα οι µεγάλες ξηρασίες θα γίνονται θερµότερες, εντονότερες, συχνότερες και µεγαλύτερης διάρκειας. Αυτόµατα σκέπτοµαι τα παιδιά και τα εγγόνια µας. Ο Τραµπ και οι ακόλουθοί του θεωρούν το ζήτηµα απάτη. Όµως η επιστήµη δεν είναι απάτη αλλά η καλύτερη προσέγγιση της αλήθειας που διαθέτει η ανθρωπότητα και αυτή η αλήθεια δεν ακυρώνεται µε φληναφήµατα και θορυβώδη χειροκροτήµατα.
*Ο Γιάννης Α. Φίλης
είναι π. Πρύτανης
του Πολυτεχνείου Κρήτης
