Άοκνες εξακολουθούν να εμφανίζονται οι προσπάθειες της προέδρου της Κομισιόν που αφορούν στην ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Γερμανίδα η πρόεδρος, Γερμανός και ο καγκελάριος που θα διπλασιάσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τι είδους αποφάσεις θέλουν να πάρουν. Όμως οι Ευρωπαίοι πολίτες δρουν πλέον με το πρόθεμα του «αν πρέπει» ή «αν αξίζει».
Και εδώ οι απαντήσεις για τη διεύρυνση της ΕΕ με την Ουκρανία είναι από άκρως αρνητικές μέχρι καταστροφικές. Ας δούμε τα σημεία. Σύσσωμος ο ελληνικός τύπος, προέβη σε εκτενείς αναφορές του πρώην προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ στις αρχές Οκτωβρίου για το πόσο διεφθαρμένη, όσο και ανέτοιμη είναι σήμερα η Ουκρανία, ‘ώστε να καταλήγει ότι δεν μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ. Το αναφέραμε και σε δικά μας σημειώματα εκείνη την εποχή. Και ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης θα πρέπει να δει τα στοιχεία που οδηγούν σε καταπολέμηση της διαφθοράς, όπως το ίδιο ισχύει για το σύνολο των υπό διεύρυνση χωρών Και η καταπολέμηση της διαφθοράς πρέπει να συνοδευτεί και από πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος, και βεβαίως και στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης.
Στην ανωτέρω οπτική έρχονται να προστεθούν αρκετά νέα στοιχεία που προσφέρει το ρεπορτάζ. Ο μεν υπουργός εξωτερικών της Ουκρανίας Κουλέμπα, θεωρεί ότι η ένταξη της Ουκρανίας θα είναι πλεονέκτημα για την ΕΕ1. Και αυτό το υποστήριξε λίγες μέρες πριν βγει η έκθεση της Κομισιόν, όπου η Ουκρανία και η Μολδαβία, αλλά και η Γεωργία, τρεις χώρες στο υπογάστριο της Ρωσίας, θεωρεί η Κομισιόν ότι πρέπει να ενταχθούν στην ΕΕ.
Αν κρίνουμε από τα τεκταινόμενα η υπόθεση εργασίας αυτή στηρίζεται στο ότι και η Ρωσία θέλει τη διεύρυνση με όμορες χώρες, παρά το ότι παρατηρείται σοβαρή άρνηση ακόμη και από χώρες υποτελείς ως ένα βαθμό στη Ρωσία, όπως η Λευκορωσία. Και στο σημείο αυτό εμπλέκεται και το πρόβλημα των κρίσιμων πρώτων υλών, που σχετίζονται με τη διασφάλιση του εφοδιασμού και της κυριαρχίας της ΕΕ.
Στο δελτίο τύπου της 14/9/23 το Κοινοβούλιο δίνει στη δημοσιότητα το τρίπτυχο του θέματος που αφορά:
• Στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με τρίτες χώρες για τις κρίσιμες πρώτες ύλες
• Μείωση της γραφειοκρατίας, τόνωση της καινοτομίας και ανάπτυξη εναλλακτικών υλικών
• Ενισχυμένη κυκλικότητα και φιλόδοξοι στόχοι ανακύκλωσης Στη σχετική νομοθεσία προβλέπεται και η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η τόνωση της έρευνας και της ανάπτυξης εναλλακτικών υλικών και πιο φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων εξόρυξης και παραγωγής. Αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη χώρα μας. Οι τρεις αυτέ χώρες που θέλει η Κομισιόν να εντάξει στην ΕΕ δεν είναι μόνο χωμένες μέχρι το λαιμό στη διαφθορά και στο οργανωμένο έγκλημα, αλλά δεν έχουν και κανένα προτέρημα στο σημείο των κρίσιμων πρώτων υλών που προαναφέραμε. Χώρες όπως η Γερμανία που παράγουν εργαλειομηχανές έχουν κάθε συμφέρον η απόκτηση του κοινοτικού κεκτημένου να φέρνει νέους πελάτες. Όμως χώρες όπως η δική μας, αλλά και η Πολωνία, η Γαλλία, η Τσεχία και η Σλοβακία, αλλά και πολλές άλλες όπως η Ρουμανία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία, δεν βλέπουν με θετικό πρόσημο τις διευρύνσεις αυτές. Διότι διαβλέπουν (και δυστυχώς σωστά) ότι το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας σημαίνει κατάργηση και ξαναγράψιμο της ΚΓΠ.
Το γαλλικό αγροτοσυνδικαλιστικό όργανο FNSEA υποστήριξη στις 8/11/2023 ότι « Η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ θα ήταν “καταστροφή” για την ευρωπαϊκή γεωργία» Και προσθέτουμε και εμείς από την πλευρά μας, ότι καταστροφικό θα ήταν ακόμη και για τον καταναλωτή, αφού πλέον θα «περνούσε» στη διατροφική μας αλυσίδα το έτσι θέλω της αμερικάνικης Μονσάντο που έχει καθυποτάξει την ουκρανική γεωργία με τους γενετικά τροποποιημένους σπόρους της, αλλά και την πλήρη δηλητηρίαση της ουκρανικής υπαίθρου με την αλόγιστη χρήση του ράουνταπ (Roundup) με την μισοαπαγορευμένη ουσία του που είναι το glyphosate ένα μη εκλεκτικό ζιζανιοκτόνο, που σημαίνει ότι θα σκοτώσει τα περισσότερα φυτά. Εκεί λοιπόν που οι Αμερικάνοι προσπαθούν δεκαετίες ολάκερες να μπουν στην ευρωπαϊκή γεωργία και να την καθυποτάξουν, πιστεύεται ότι βρίσκουν ευκαιρία να το πράξουν τώρα, με την ευκαιρία της ρωσο-ουκρανικής σύρραξης.
Και βέβαια, ανεξάρτητα από τις Πολωνία και Γαλλία, οι άλλοι δεν παίρνουν αναφανδόν στάση, με εξαίρεση την Πορτογαλία, που διαμορφώνει τη θέση ναι μεν, αλλά αργότερα, ή οι Ρουμανία Σλοβακία Τσεχία και Βουλγαρία που βλέπουν να έχουν κατακλυσθεί από τα σιτηρά της Ουκρανίας, μη έχοντας τη δυνατότητα να διοχετεύσουν στην εγχώρια και διεθνή αγορά τα δικά τους σιτηρά.
Είναι πολύ δυνατό το όλο γίγνεσθαι και αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον η δεξαμενή σκέψης ΜΠΡΎΓΚΕΛ διαμορφώνει μια θέση που κοινοποίησε στις 9/11/2023 και λέει ότι «Το κράτος δικαίου ρυθμίζει τη μελλοντική διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης»2. Αλλά απαιτούνται σαφέστερα πρότυπα κράτους δικαίου για την πρόληψη της στρατηγικής χρήσης της διαφθοράς τόσο στις χώρες της διεύρυνσης όσο και στη σημερινή ΕΕ. Και στηρίζει την άποψή της αυτή στο ότι η τελευταία δέσμη μέτρων για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 8 Νοεμβρίου, αποτελεί μια λεπτή ισορροπία μεταξύ γεωπολιτικής και αξιοκρατίας. Οι χώρες που απειλούνται από τη ρωσική επιθετικότητα, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας και της Μολδαβίας – για τις οποίες η Επιτροπή συνέστησε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων – χρειάζονται διαβεβαίωση για την ένταξή τους στην Ευρώπη. Αλλά η ΕΕ δεν μπορεί να τους αφήσει να παρακάμψουν τις βαθιές μεταρρυθμίσεις που θα είναι απαραίτητες για την προετοιμασία για την ένταξη.
Το κράτος δικαίου θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στη διαχείριση αυτής της ισορροπίας. Εμείς οι απλοί πολίτες της ΕΕ θέλουμε να δούμε τους ταγούς μας να μην άγονται και φέρονται από άλλους ηγέτες, αλλά να αποφασίζουν για τη τύχη μας με πλήρη επίγνωση του τι αποτέλεσμα θα έχει η απόφασή τους.
