Πέμπτη, 15 Αυγούστου, 2024

Η επανάσταση του 1821 από τα αρχεία του Βατικανού

Ο πάπας Πίος ο 7ος

Η Επανάσταση του 1821 δημιούργησε δύο παράλληλες αντιδράσεις σε Ευρωπαϊκή κλίμακα. Από τη μια η επίσημη αρνητική αντίδραση της Ιεράς Συμμαχίας ως εγγυήτριας της αρχής της νομιμότητας, κι από την άλλη η ευρύτερη Φιλελληνική κίνηση των θιασωτών των Φιλελεύθερων ιδεών που μεταλαμπάδευσαν σε αναρίθμητους κύκλους αρωγής των Ελλήνων στον Ιερό τους αγώνα.

H Εξωτερική πολιτική της Επανάστασης προκειμένου να πετύχει Διεθνή ανοχή, επεδίωκε να ανατρέψει την αντίληψη οτι ειναι εκτός νομιμότητας και να πεισει οτι ειναι ξένη πρός το φαινόμενο του “Ιακωβισμού και Καρμποναρισμού”, με τα οποία η Αυστριακή πολιτική θεωρούσε οτι ειχε ανάμειξη η Ελληνική Επανάσταση .

Το 1821 πρόξενος της Αγίας Εδρας στην Κέρκυρα ηταν ο Μαρκήσιος Κάρολος de Rihas Pieri, υποπρόξενος στη Ζάκυνθο ο Δομίνικος Moretti και προξενικός πράκτορας στην Πρέβεζα ο Αλοίσιος Inchiostri.Ο συνδετικός κρίκος όλων των παπικών προξένων της Ανατολής ήταν η Αποστολική Αντιπροσωπεία της Αγκώνα (Delegatio Apostolica ).

Η Αγία Εδρα ακολουθώντας μία “ρίαλ πολίτικ” δεν μπορούσε να αγνοήσει την Οθωμανική αυτοκρατορία. Μία ανοικτή και επίσημη συγκατάβαση στόν ”αγώνα τών Ελλήνων” θα έθετε σε κίνδυνο τίς ευαίσθητες ισορροπίες τών Καθολικών πληθυσμών τής Ανατολής οι οποίοι δεν είχαν όλοι την ίδια μεταχείρηση από την ”Υψηλή Πύλη”. Η ουδετερότητα,όμως,τής Αγίας Έδρας δέν παρεμπόδισε την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, παροχή ασύλου σε Παπικά εδάφη,διαβίβαση αιτημάτων της προσωρινής Ελληνικής Διοίκησης σε Χριστιανούς μονάρχες, άδεια ελλιμενισμού Ελληνικών πλοίων στην Αγκώνα. Τούς πρώτους κιόλας μήνες τού αγώνα εκατό περίπου Ελληνες πρόσφυγες από την Ρουμανία, την Ελλάδα και την Κύπρο κατέφυγαν στην Αγκώνα.
Ο γραμματέας τού κράτους Consalvi, με εντολή του Πάπα Πίου Ζ’ εξασφάλισε όλα τα έξοδα συντήρησής τους.
Nα τι γράφει ο Καρδινάλιος Consalvi προς τον Δελεγάτο Αγκώνας:

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ
Ρώμη 10 Απριλίου.1821

Προς Εξοχοτ. Δελεγάτο ( Αντιπρόσωπο της Αγ. Εδρας) Αγκώνας

…Σχετικά με την ασθένεια που αναπτύχθηκε σ ‘αυτό το ”Λαζαρετο” ανάμεσα στους Ελληνες που βρίσκονται σε ”Καραντίνα” και προέρχονται από το Μεσολογγι, Σας ενημερώνω οτι πρός ενίσχυσή τους μπορείτε να κάνετα χρήση των υπολειπόμενων 100 οκάδων του διαθέσιμου κεφαλαίου για το βοήθημα των Ελλήνων Προσφύγων. Παρομοίως πρός οφελος αυτών των Ελλήνων μπορεί από εσας να συμφωνηθεί η απάλλαγή τους από τα Υγειονομικά τέλη. Για οτιδήποτε αλλο χρειαστεί μην διστάσετε να συνεχίσετε. Δεν αμφιβάλλω οτι θα συνεχίσεται να μας δίνετε ολη εκεινη την επιφυλακή και φροντίδα που απαιτει το σημαντικό ζήτημα της Δημόσιας Υγείας.
Καρδινάλιος Consalvi.
O Γραμματέας του Κράτους Consalvi, με εντολή του Πάπα Πίου Ζ’ (Πίος 7ος), εξασφάλισε όλα τα έξοδα συντήρησής τους.
Γιά τον τρόπο πού βοήθησε η Αγία Εδρα τόν πρώτο χρόνο τού αγώνα,μας παρέχει πληροφορίες και το ” Εκτελεστικό ” το οποίο με επιστολή του στόν Πάπα Πίο Ζ’,στίς 29 Αυγούστου 1822, εκφράζει την ευγνωμοσύνη του στόν Πάπα για την αρωγή τών Ελλήνων, αναφέρεται στούς Έλληνες της Τουρκίας πού βρήκαν περιποίηση στα παπικά εδάφη και στο ότι επέτρεψαν οι παπικές αρχές να επιβιβάζονται από τα λιμάνια της όσοι Έλληνες της Αυστριακής αυτοκρατορίας ήθελαν να συμμετέχουν στόν ”Αγώνα”.
Ο Γάλλος πολιτικός και διανοούμενος Μ. Chateaubriand αναφερόμενος στη στάση της Αγίας Έδρας (στην οποία υπήρξε πρέσβης της Γαλλίας μετά το 1828 ) τονίζει «τον ανθρωπισμό και την συμπαράστασή της στούς δεινοπαθούντες Έλληνες», αλλά εκφράζει και την δυσαρέσκειά του γιατί ο «Άγιος Πατέρας δέν κάλεσε τούς Χριστιανούς ηγέτες να συντρέξουν την ανθρωπότητα και να γίνει ο ίδιος αρχηγός μίας “Αγίας Σταυροφορίας Σωτηρίας”».
Το Σεπτέμβριο του 1823 ο Μιαούλης ευρισκόμενος στην Τήνο με τον στόλο του πληροφορίθηκε για τον θάνατο του Φιλέλληνα Ποντίφηκα του Πάπα Πίου του Ζ’.
Διέταξε τον στόλο του να ανυψώσει μεσίστια την σημαία και όλα τα πληρόματα, Αξιωματικοί και ναύτες να ειναι σε στάση προσοχής και να αποδώσουν τίς δέουσες τιμές στόν μεταστάντα κατά την διάρκεια της Επιμνημόσυνης Ακολουθίας στόν Καθολικό Ναό της Τήνου.
Με τον τρόπο αυτό ήθελε να δείξει τον σεβασμό του και την ευγνομωσύνη του πρός τον Αγιο Πατέρα, για την βοήθεια πού προσέφερε στον “Αγωνιζόμενο Ελληνικό Λαό” για να αποκτησει την Ελευθερία του.
Με την ευκαιρία της επίσκεψης του Βασιλιά Γεωργίου Α΄το 1906 στόν Πάπα Πίο Ι΄, οι εφημερίδες αντιλαμβάνονται την Βασιλική επίσκεψη ως απότιση “Φόρου Τιμής”στήν φιλανθρωπική στάση τού Πάπα Πίου Ζ΄ στούς αναξιοπαθούντες Έλληνες τών χρόνων της “Ελληνικής Επανάστασης”.
Ο Πρόεδρος του εκτελεστικού Α.Μαυροκορδάτος συνεργαζόμενος με τον Υπουργό Εξωτερικών Θ.Νέγρη και γνωρίζοντας τη γενναιόδωρη στάση του Πάπα Πίου Ζ’ έναντι των προσφύγων,επιχείρησε να συνάψη σχέσεις με την Αγία Εδρα.Προσέβλεπε σε μία μεσολάβηση της Αγίας Εδρας, της οποίας το κύρος και η επιρροή ηταν μεγάλη στους Καθολικούς Ηγεμόνες της Δύσης. Γι’ αυτό αποφασίστηκε από την Κυβέρνηση να προταθεί στον Πάπα Πίο Ζ’ η Ενωση της Εκκλησίας της Ελλάδας με την Καθολική Εκκλησία, πρόταση η οποία θεωρήθηκε απο την Ελληνική ηγεσία ως ένα αντάλλαγμα πρός την Αγία Εδρα. Στις 14 Απριλίου 1822 ο Μαυροκορδάτος έστειλε από την Κόρινθο εμπιστευτική επιστολή στον Καθολικό Αρχιεπίσκοπο Νάξου Ανδρέα Veggeti, με την οποία τον καλεί να μεταβεί στην Κόρινθο το γρηγορότερο για να συζητήσουν για την Καθολική Εκκλησία.
Παρόμοια επιστολή έστειλε την ίδια ημέρα στον Αρχιεπίσκοπο Νάξου και ο Υπουργός Εξωτερικών Θ. Νέγρης. Οι δυο αυτές επιστολές στάλθηκαν στην Νάξο με τον έμπιστο απεσταλμένο Ευάγγελο Μεξικό. Το κείμενο εχει ως εξης :

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΥ

Προς Πανιερώτατο Αρχιερέα Ναξου,
Κυριο V.Veggeti,
Πανιερώτατε,
Του Εθνους Ημων, Σας προσκαλώ λοιπόν, να λαβητε τον κόπον να μεταβήτε ενταυθα οπου ταχός, δια να διαλάβωμεν ομιλίας τινάς αναγκαίας περί της Ιεράς Δυτικής του Χριστού Εκκλησίας, εις την οποίαν αξίως παριστάνετε τον φιλόσοφο αυτής Υπέρτατον Αρχηγόν,πρός τον οποίον μεγίστην χρεωστεί η Ελλάς ευγνωμοσύνην.
Τα φώτα και η αρετή Σας με εγγυώνται της ωφελείας οσην ελπίζω, να προξενήση η ολιγοήμερος ενταυθα διατριβή Σας. Ο γραμματοκομιστής κ. Ευαγγελος Μεξικός ειναι διορισμένος, να φροντίση περί της μεταβάσεώς Σας.
Είμαι βέβαιος, ότι μέγιστην αγαλλίασιν αισθάνεται η καρδία Σας εφόσον βλέπετε τους Έλληνες αμεταθέτους να απαιτώσι την νόμιμον πολιτικήν αυτών ανεξαρτησίαν και επιμένοντες να προχωρώσιν εις τον Ιερόν αυτόν σκοπόν, εις τον οποίον ηυδόκησεν ως βλέπομεν, η Θεία Πρόνεια να φθάσωσι προσεχώς, αλλ’ είσθε Ελλην και Ελλήνων πνευματικώς άρχετε.
Αμφότερα ταυτα καθυποβάλλουσι την Πανιερότητά Σας ως χρέη, των οποιων την εκπλήρωσιν ούτε γήρας ουτε ετερον δυνανται,να παρεμποδίσωσιν εις περιστάσεις μάλιστα οιαι αι παρούσι της Αναγεννήσεως.

Εν Κορίνθω τη 14 Απριλιου, 1822
ο Πρόεδρος του Εκτελεστικού,
Α. Μαυροκορδάτος

Bεβαια δεν είναι καθόλου απίθανο σε συνάρτηση με όλες τίς κινήσεις της Ελληνικής Διπλωματίας οι επιστολές Μαυροκορδάτου – Νέγρη πρός τους Καθολικούς Ιεράρχες να ήταν ελιγμός πού αποσκοπούσε στην ενημέρωση των Μεγάλων Δυνάμεων, διότι ήξεραν ότι οι Ιεράρχες θα ενημέρωναν την Αγία Εδρα και την Γαλλία, για τον απελευθερωτικό χαρακτήρα της Επανάστασης.
Σ’ αυτό συνηγορεί και η αίτηση οικονομικής βοήθειας του Αγώνα που απηυθηνε ο Πρόεδρος του Εκτελεστικού Μαυροκορδάτος στον Ποντίφικα στις 18 Ιουλίου 1822. Το γράμμα γράφει τα ακόλουθα:
«Τα δάκρυα ενός Χριστιανικού Εθνους που απειλείται από ολοκληρωτικό αφανισμό απευθύνεται στην Ευσπλαχνία του Αργηγού της Χριστιανοσύνης. Σε ποιόν θα μπορούσε να απευθύνει το Ελληνικό Εθνος τις παρακλήσεις του και να παρουσιάσει τις δυστυχίες του;;
(…)Το μεγαλύτερο ή καλύτερα το μονο εμπόδιο που τίθεται στην ευόδωση των αγώνων μας, ειναι η δυσκολία εξευρεσης χρηματικών μέσων(…).
Η Πατρική Ποντιφική Κυβέρνηση εξέφρασε σε διάφορες ευκαιρίες την πρόθυμη συμπόνια της απέναντι σ’αυτό το δύστυχο Εθνος.
Εκφραστής αισθημάτων ευγνωμοσύνης του Εθνους, θεωρώ συναφές με το καθήκον μου την αποστολή του κυρίου καθηγητού Ιωάννη Τσιαπρασλή ώστε να εκφράσει τον μέγιστο σεβασμό πρός την Αγιότητα του Ύπατου Ποντίφικα, την ευλάβεια και την εκτίμηση ενός ολόκληρου Λαού και για να ζητήσει να αξιωθεί να τείνει μία χείρα βοηθείας ωστε να σωθεί από τόν κατήφορο στόν οποίο εχει περιέλθει».

ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΒΕΡΟΝΑΣ (1822)

Οι Ευρωπαϊκές Δυνάμεις το Φθινόπωρο του 1822 πραγματοποιούν Συνέδριο στη Βερόνα της Ιταλίας ,για να εξετάσουν τα επαναστατικά γεγονότα των τριών Χερσονήσων της Νότιας Ευρώπης, (Ισπανία-Ιταλία-Ελλάδα).
Η απόφαση για τη σύγκλιση του Συνεδρίου είχε παρθεί ήδη από το Μαϊο του 1822, κάτι που ειχε πληροφορηθεί η Ελληνική Κυβέρνηση από τον Υπουργό Εξωτερικών του Τσάρου Αλέξανδρου, Ιωάννη Καποδίστρια.
Ηταν μοναδική ευκαιρία να παρουσιαστεί στούς Μεγάλους της Ευρώπης το Ελληνικό Ζήτημα στίς πραγματικές του διαστάσεις δηλαδή ως Απελευθερωτικός Αγώνας κι όχι ως Αγώνας Κοινωνικής Ανατροπής.
Η Διακήρυξη της Α’ Εθνοσυνέλευσης στήν Επίδαυρο της 15ης Ιανουαρίου 1822 η οποία αποτελεί το σημαντικότερο ιδεολογικό και πολιτικό Μανιφέστο της Ελληνικής Επανάστασης, δεν έπειθε, με το ύφος που υιοθέτησε, ότι δεν επρόκειτο για Κοινωνικό Αγώνα. Σε όλα είναι έντονη η Ιδεολογική και Πολιτική επίδραση του “Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού”. Το ίδιο φάνηκε στα μάτια των Μοναρχών και με την ψήφιση του Συντάγματος της Επιδάυρου.
Πριν αρχίσουν οι εργασίες του Συνεδρίου, η Επαναστατική Διοίκηση προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία της Βερόνας για να προβάλει τα αιτήματά της και να εδραιώσει διπλωματικά την Επανάσταση. Με ημερομηνία 29 Αυγούστου 1822 απεστάλησαν τρεις επιστολές:Μία στους Μονάρχες της Ευρώπης, μία στον Τσάρο της Ρωσσίας Αλέξανδρο Α’ και μία τρίτη στον Πάπα Πίο Ζ’.

Η Επιστολή πρός τον Πάπα έχει ως εξης:

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΥ

Πρός
την Α.Α. Πάπα Πίο Ζ’

Αγιώτατε Πατέρα,
Είναι εδώ και πολύ καιρό που η προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος επιθυμεί να εκφράσει στην Αγιότητά Σας τον βαθύτατο Σεβασμό της. Απασχολημένη, όμως, με την ικανοποίηση των πλέον πιεστικών αναγκών της Πατρίδος, τα οποία απαιτούν όλη της την μέριμνα, δεν μπορεί μέχρι του παρόντος να εκπληρώσει το τόσο επιβεβλημένο καθήκον. Είναι με χαρά που απευθύνεται σήμερα ευτυχής που μπορεί να συνοδεύσει την έκφραση ευλάβειάς της μαζί με την ζωηρή ευγνωμοσύνη της για το ενδιαφέρον που η Αγιότητά Σας εκδήλωσε στα τέκνα της Ελλάδος. Η Ελληνική Κυβέρνηση εκφράζει στήν Αγιότητά Σας την ευγνωμοσύνη της για την φιλευσπλαχνία που δείξατε στα παιδιά της Ελλάδος. Πολλοί από τούς συμπατριώτες μας που κυνηγημένοι από τούς απίστους κατέφυγαν στό Κράτος Σας, μας διαβεβαίωσαν ότι Εσείς τους δεχτήκατε με Ευαγγελική Ευσπλαχνεία και αληθινή Πατρική καλοσύνη. Αυτές οι αρετές είναι το συνηθισμένο αγλάισμα της Αγιότητάς Σας. Γι’ αυτό παίρνουμε το θάρρος να απευθύνουμε αυτή την ταπεινή έκκληση στην Αγιότητά Σας.
Ακούσαμε οτι οι Χριστιανοί Μονάρχες, εκ των οποίων, το μεγαλύτερο μέρος ανήκει στην Εκκλησία της οποίας Εσείς είστε Αρχηγός συναντήθηκαν για διαβουλεύσεις γύρω από την κατάσταση της Ευρώπης. Καταδεχτείτε, Αγιότατε Πατέρα, να είστε ο Μεσολαβητής μας, ώστε να ελευθερωθούμε από την ατυχέστατη κατάσταση στην οποία μας εχουν περιορίσει οι εχθροί του Χριστιανικού ονόματος. Βοηθούμενοι από τους Χριστιανούς Μονάρχες, μπορούμε να αποτινάξουμε τον Βάρβαρο ζυγό των απίστων. Γιά πολύ καιρό υπέφερε το μαρτύριο για την πίστη στόν Ιησού Χριστό. Κατά την διάρκεια τεσσάρων αιώνων τράφηκε με δάκρυα και ποτίστηκε με αδικίες. Είθε με τη συμπαράσταση της Αγιότητάς Σας να προβάλει για μας η ημέρα της Ευτυχίας. Αυτή η ημέρα θα γεμίσει από χαρά όλους τους πιστούς και θα σφραγίσει τη Δόξα του Ποντίφηκα Πίου Ζ’.
Η εύσπλαχνη και γενναιόδωρη καρδιά Σας, Αγιώτατε Πατέρα, θα δώσει δύναμη στη φωνή Σας που θα αντηχήσει για μας, ώστε να μπεί στίς καρδιές των Χριστιανών Μοναρχών, οι οποίοι είναι ήδη αποφασισμένοι να ελαφρώσουν την δυστυχία μας. Στηριζόμενοι στην καλοσύνη και την Σοφία της Αγιότητάς Σας, Σας παρακαλούμε Αγιότατε Πατέρα, να αποδεχτείτε τον Σεβασμό και την ευγνωμοσύνη μας και να μας δώσετε την Ευλογία Σας.

Εν απουσία του Προέδρου του Εκτελεστικού,
o Αντιπρόεδρος
Αθανάσιος Κανακάρης
ο Γραμματέας της Επικρατείας Υπουργός των Εξωτερικών υποθέσεων
Θεόδωρος Νέγρης

Oι εκπρόσωποι των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων, ιδιαίτερα ο Metternich (Μέττερνιχ), διαμήνυσαν ότι δεν επιτρέπουν ουτε την παρουσία της Ελληνικής Αντιπροσωπείας ούτε την υποβολή Ελληνικών αιτημάτων στο Συνέδριο.
Να τι γράφει ο Μέττερνιχ στον Καρδινάλιο Spina,

Πρός
Αυτου Εξοχότητα,
Καρδινάλιο Spina, Βερόνα 30.Νοεμβρίου.1822

Σεβασμιότατε,
Ενας απεσταλμένος της Αυτοαποκαλούμενης Ελληνικής Κυβέρνησης επ ‘ονόματι κόμης Α. Μεταξάς, θεωρούμενος Βουλευτής της προαναφερθείσης κυβερνήσεως της Ελλάδος απευθύνθηκε απο το “Λαζαρετο” της Αγκώνας στους Κυριάρχους Συμμάχους και στίς Κυβερνήσεις τους για να αποκτήση την αδεια να μεταβεί εδώ. Αποφασίστηκε στην συνεδρία της 29ης Νοεμβρίου, να προσκληθεί η Ποντιφική Κυβέρνηση να γνωστοποιήσει σ’ αυτόν τόν Κόμη Μεταξά, που θεωρούμε οτι βρίσκεται ακόμα στην Αγκώνα ή στα εδάφη της Αγιότητός Σας, ότι δεν θα δοθεί καμιά απάντηση στίς επιστολές που αυτός ο απεσταλμένος απεύθυνε στούς Ηγεμόνες και τους Υπουργούς τους στη Βερόνα, και να τον προειδοποιήσει συγχρόνως, ότι δεν μπορεί με κανένα λόγο να γινει αποδεκτός εδώ.
Πληροφορώντας την Εξοχότητά Σας γι’αυτή την απόφαση εχω την τιμή να Σας προσκαλέσω να ευαρεστηθείται να μεταδώσετε απευθείας στίς Ποντιφικές Αρχές την διαταγή να κάνουν τον κόμη Μεταξά να αναχωρήσει, για να αποφύγη τις ταλαιπωρίες ενός ταξιδιού, που εκ των προτέρων θα τελειώσει στα συνορά μας.

Καγγελάριος Μέττερνιχ

Ζήτησαν, μάλιστα, από την Αγία Εδρα να απομακρύνει την αντιπροσωπεία απο τα Παπικά Εδάφη και να εμποδιστεί η περαιτέρω διέλευσης από τα εδάφη, διότι η Ελληνική Αντιπροσωπεία αποτελείτο από πολίτες ανύπαρκτου Κράτους, χωρίς διαβατήριο και με εξουσιοδότηση μίας Κυβέρνησης που δεν είχε αναγνωριστεί από κανένα.
Το Συνέδριο της Βερόνα ηταν ενήμερο για τις ενέργειες διαμεσολάβησης που ζητήθηκαν από την Αγία Εδρα κι οπως ενημερώνει ο Καρδινάλιος Spina τον Consalvi,γι αυτό τον λόγο τα εγγραφα που στάλθηκαν από την Ρώμη στίς 19 Νοεμβρίου εφθασαν στην Βερόνα στις 30 Νοεμβρίου.
Ωστόσο ο Spina εκτελώντας τις εντολές του Πάπα συναντήθηκε την 1η Δεκεμβρίου με τόν Μέττερνιχ και ενημερώθηκε για τις Ευρωπαϊκές προεκτάσεις της Επανάστασης.

Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΥ

Η Ελληνική Κυβέρνηση είχε αποφασίσει, όμως, να στείλει παράλληλα και μία δευτερη αντιπροσωπεία, φανερά και αποκλειστικά πρός τον Πάπα, αποτελούμενη από τον Επίσκοπο Παλαιών Πατρών Γερμανό και τον Γεώργιο Μαυρομιχάλη.
Ενώ, όμως, αρχικά την επιστολή πρός τον Πάπα, για μεσιτεία στους Μονάρχες υπέρ των Ελλήνων, ήταν να την επιδώσει ο Π.Π. Γερμανός, την έδωσε μέσω Benvenuti – Consalvi ο Μεταξάς.
Κι αυτό γιατί τελικά από παράλληλη με την επιστολή Μεταξά – Jourdain, η αποστολή Γερμανου – Μαυρομιχάλη έγινε μεταγενέστερη.
Η προσωρινή Διοίκηση ανέθετε ουσιαστικά στον Γερμανό να πετύχει την Αναγνώριση της Ελληνικής Αρχής από τον Πάπα και να συστήσει φιλικές (Διπλωματικές) σχέσεις με την Ρώμη. Η δεύτερη αυτή αντιπροσωπεία που έφθασε στην Αγκώνα στα μέσα Δεκεμβρίου 1822 ηρθε σε επαφή με τον Benvenuti μέσω του εμπόρου Γ. Δουρούτη και εστειλε στον Consalvi επιστολή.
Από την αλληλογραφία Benvenuti – Consalvi διαφαίνεται ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν προφορικά εξουσιοδοτημένος να ζητήσει την προστασία του Πάπα Πίου Ζ’ για τους αγωνιζόμενους Ελληνες προτείνοντας ως αντάλλαγμα την Ενωση των Εκκλησίών.
Μία πρόταση που ειχε ηδη διατυπωθεί από την Κυβέρνηση τον περασμένο Απρίλιο,η οποία προφανώς δεν ειχε αποτέλεσμα.

Ο πρόεδρος της Πρώτης Εθνοσυνέλευσης και του Εκτελεστικού Σώματος Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1829

Οι Τρεις Μεγάλες Δυνάμεις που εμπλέκονται στο Ελληνικό ζήτημα
(ΡΩΣΙΑ-Μ.ΒΡΕΤΑΝΙΑ-ΓΑΛΛΙΑ) δεν ακολούθησαν ενιαία πολιτική.
Η Ρωσία και η Αγγλία που ειχαν την μεγαλύτερη ανάμιξη, μπροστά στη γενίκευση της κρίσης, αναγκαστηκαν να υποχωρήσουν από τις αρχικές τους θέσεις.
Η Ρωσία διάκειται θετικά με την Επανάσταση. Μία Ελληνική Νίκη εξυπηρετούσε τα Ρωσικά συμφέροντα, κυρίως ναυτικά και εμπορικά.
Παρόλα αυτά ο Τσάρος Αλέξανδρος Α’ δεν δεσμευεται επίσημα, γνωρίζοντας την βούληση της Αυστρίας και της Αγγλίας το 1822 να μην επιτρέψει Ρωσική επέμβαση στην Ελλάδα.
Η Αυστρία ενδιαφερόταν περισσότερο για την επιρροή της στα Βαλκάνια ενώ η Αγγλία για την Μέση Ανατολή και την Ανατολική Λεκάνη της Μεσογείου.
Ηδη από το Συνέδριο της Βερόνα αρχισαν να φαίνονται οι πραγματικές ανησυχίες των Μεγάλων Δυνάμεων που επικεντρώνονται στο μέλλον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: Αν βοηθήσουν τούς Ελληνες και αποδυναμωθεί η Τουρκία θα αρχίσουν οι διενέξεις μεταξύ τους για το “μοίρασμα” των εδαφών της!!!
Η Σύμπλευση της Ρωσίας με τα αλλα Κράτη στη Βερόνα, καταδικάζοντας την Ελληνική Επανάσταση, δημιουργεί κλίμα παρέμβασης των Δυνάμεων υπέρ της Ελλάδας.
Το 1823 ο νέος Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας Caning δηλώνει επίσημα οτι αναγνωρίζει Ελληνες και Τούρκους ως εμπόλεμους.
Αυτή η δήλωση αναγνωρίζει την Επανάσταση ως Νόμιμη, καταφέρνοντας ισχυρό “κτύπημα” στη θεωρία της αρχής της Νομιμότητας του Metternich.
Tο 1824 η Ρωσία με την σειρά της, θέλοντας να ειναι παρούσα στα τεκταινόμενα της Ανατολικής Λεκάνης της Μεσογείου, πρότεινε την δημιουργία τριών Ελληνικών Ηγεμονιών με Ελληνες Διοικητές κάτω, όμως, από την Οθωμανική Κυριαρχία.
Κανείς, όμως, δεν το δέχτηκε: Οι Ελληνες το θεώρησαν λειψό και οι Τούρκοι απαράδεκτο.
Το 1825 εμπλέκει και τους Αιγύπτιους στο πλευρό της Τουρκίας κλυζωνίζοντας την Επανάσταση.
Οι θλιβερές εξελίξεις στο Αιγαίο και την Πελοπόνησο ωθούν την Ελληνική Κυβέρνηση στην ”αγκαλιά” της Αγγλίας,θέτοντας την υπαρξη του Εθνους στην υπεράσπιση της Μεγάλης Βρετανίας.
Φοβούμενη Ρωσική επέμβαση η Αγγλία αρνείται, θυσιάζοντας οικονομικά συμφέροντα. Τον ίδιο χρόνο η Ρωσική Πολιτική αλλάζει με τον Τσάρο Νικόλαο Α’.
Η απειλή Ρωσοτουρκικού πολέμου αναπτερώνει τους Ελληνες. Μία τετοια τροπή θα αποδυνάμωνε την Οθωμανική Αυτοκρατορία, την οποία απευχοταν η Μεγάλη Βρετανία.
Στην προσπάθειά της να ελεγξει την Ρωσική επέκταση υπογράφει πρωτόκολλο στις 4 Απριλίου 1826 αναλαμβάνοντας το ρόλο διαιτητή μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων.
Για να μην θιγούν τα συμφέροντα των συμβαλλομένων προτεινόταν η δημιουργία ενός Ελληνικού Κράτους αυτόνομου, αλλά “υποτελές” στην Υψηλή Πύλη.
Απο την άλλη ο ελιγμός της συμφωνίας του Akkerman (7 Οκτωβρίου 1826) δεν απέφερε τα αποτελέσματα ο που επιθυμούσε η Τουρκία.
Η βούληση Ρωσίας και Αγγλίας, όμως, το 1827 ειναι να επιβάλουν ανακωχή στούς εμπολέμους.
Η πίεση που ασκούν πρός αυτή την κατεύθυνση παρεκτρέπεται και οδηγεί στη ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ,την οποία οι Αγγλοι θεωρουν «θλιβερό Γεγονός…».
Η Τουρκία βλέπει τη Νίκη να χάνεται μέσα από τα χέρια της και οι Έλληνες αρχίζουν να ελπίζουν.
Το 1828 είναι και το έτος που απεμπολίζει τις ΡωσοΑγγλικές διαφορές με την αποδοχή της Γαλλικής πρότασης που άφηνε στη Ρωσική επιρροή τίς Παραδουνάβιες Ηγεμονίες δίχως κανένα, όμως, δικαίωμα ανάμιξης στην Ελληνική Επανάσταση.
Στο πλαίσιο του Γαλλικού Σχεδίου Αγγλία και Γαλλία αναβαθμιζουν το ρόλο τους στην Ελλάδα με την αποστολή εκστρατευτικού σώματος στην Πελοπόνησο.
Ετσι η πολυπόθητη ίδρυση Ελευθερου Κράτους από τους Ελληνες γίνεται ορατή στην Συνδιάσκεψη του Πόρου στις 12 Δεκεμβρίου 1828.
Οι Πρέσβεις της Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας αποφασίζουν την ίδρυση Ελληνικού Κράτους με κληρονομικό Ηγεμόνα, πληρώνοντας, όμως, φόρο στον Σουλτάνο.
Η Γραμματεία του Κράτους του Βατικανού, παρακολουθούσε τις εξελίξεις στην Ελλάδα, τόσο μέσω του Γενικού Προξένου στην Κέρκυρα, όσο και μέσω του Αποστολικου Δελεγάτου (εκπροσώπου) στην Αγκώνα, ο οποίος βρισκόταν σε επικοινωνία με τους εκπροσώπους της Ελληνικής Κυβέρνησης Ορλάνδο και Λουριώτη.
Σε επιστολή τους στον Benvenuti στίς 18 Μαρτίου 1825, έδιναν νέα για την κατάσταση στην Ελλάδα και τις διαπραγματευσεις στο Λονδίνο και το Παρίσι για τη σύναψη δανείου.
Σ’ αυτή την επιστολή εσωκλείουν και επιστολές του Γραμματέα Επικρατείας Α. Μαυροκορδάτου.
Συμπερασματικά, φαίνεται ότι ο τρόπος που χειρίστηκε η Αγία Εδρα τις κινήσεις Μαυροκορδάτου-Νέγρη και των αλλων εμπλεκομένων, διέσπασε την ενότητα των στόχων των Ελλήνων πολιτικών κι ετσι ευεργέτησε, τελικά, την Ελλάδα διότι τους βοήθησε να διακρίνουν τα Εθνικά από τα Θρησκευτικά ζητήματα της Αγωνιζόμενης Πατρίδας.
Έτσι από τον δαυλό του Καψάλη και απο τον καπνό του τελευταίου πυροβόλου που ήχησε στα “αλμυρά νερά του Ναυαρίνου”, έβγαινε “καταματωμένη” η Ελλάδα.

Η Ελλάδα Ελεύθερη!!!
το Ονειρο του Ρήγα Φερραίου και ο μεγάλος πόθος τόσων Γενεών!!!

 


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

2 Comments

  1. Το άρθρο του κ. Α. Δασύρα είναι εξαιρετικά ενημερωτικό και φωτίζει ορισμένες άγνωστες πτυχές της Επανάστασης του 1821.
    Προσωπικά έμαθα ορισμένα άγνωστα σε εμένα πράγματα και ευχαριστώ πολύ για αυτό και αυτόν που έγραψε το άρθρο και την εφημερίδα σας που το εδημοσίευσε..

    • Ναι, αλλά ξέχασε να βάλει τον τίτλο του βιβλίου από το οποίο κυριολεκτικά αντέγραψε αυτούσια τα κείμενα! Πρόκειται λοιπόν για το: ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ, Η πορεία των σχέσεων Ελλάδος-Αγίας Έδρας (1820-1980), Θεσσαλονίκη 2007, το οποίο ευγενώς του δάνεισα! Μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα!

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα