Οι επιπτώσεις από την ανθρώπινη συμπεριφορά στον πλανήτη και στα μέρη μας

Κύριε διευθυντά,
επιτρέψετέ μου αυτό το μικρό σχόλιο:
Eνα μικρό απόσπασμα από τις Μηχανές του νου- Aρθρο του Σπύρου Μανουσέλη στην Εφημερίδα των Συντακτών, 01-02 Σεπτεμβρίου 2018, Σελίδες 70-71, με τίτλο:
Η έκτη μαζική εξαφάνιση της ζωής στον Πλανήτη Γη έχει ήδη ξεκινήσει. Ποιος ο ρόλος και το μέλλον του ανθρώπινου είδους σε αυτές τις εξελίξεις;
«…οι αλλαγές στον βιόκοσμο είναι ταχύτατες ως αποτέλεσμα της ανθρωπογενούς υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Και η δραστική μείωση της βιοποικιλότητας θα επηρεάσει κάθε μορφή ζωής, των ανθρώπων συμπεριλαμβανομένων. “Σήμερα διανύουμε ακόμα μία εποχή μαζικής εξαφάνισης που προκαλείται από τον άνθρωπο μέσω της καταστροφής των ενδιαιτημάτων και της ρύπανσης του περιβάλλοντος”, όπως πολύ εύστοχα σημειώνει ο Ernst Mayr ένας από τους σύγχρονους εξελικτικούς Βιολόγους στο βιβλίο του: Τι είναι εξέλιξη  που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κάτοπτρο.
..Σχεδόν κάθε εβδομάδα, τα τελευταία χρόνια, εμφανίζονται στα ΜΜΕ νέες και πιο τεκμηριωμένες έρευνες που επιβεβαιώνουν την κλιματική και οικολογική κατάρρευση η οποία εκτυλίσσεται πλέον όχι σε τοπικό αλλά σε πλανητικό επίπεδο και πολύ ταχύτερα από ό,τι προβλέπαμε. Πρόκειται για περίπλοκα και αλληλοδιαπλεκόμενα, καταστροφικά φαινόμενα τα οποία εφόσον ξεκινήσουν πολύ δύσκολα αναστρέφονται… Χάρη σ’ αυτόν τον ύπουλο τρόπο κάποιες φαινομενικά “αθώες” τοπικές καταστροφές (οικολογικές, κλιματικές, επιδημιολογικές ή και οικονομικές, μπορούν κάλλιστα να πυροδοτήσουν απροσδόκητες αλλαγές, που, με την σειρά τους, οδηγούν σε ευρύτερες και μη αναστρέψιμες καταστροφές σε πλανητικό επίπεδο!… Η προοδευτική κλιματική κατάρρευση, η γεωλογική υπερεκμετάλευση σε συνδυασμό με τη συστηματική υποβάθμιση των περισσότερων οικοσυστημάτων, ευθύνονται από κοινού για τον αφανισμό κάθε χρόνο ολοένα και περισσότερων βιολογικών ειδών και οδηγούν αναπόδραστα στην 6η μαζική εξαφάνιση που, όπως όλα δείχνουν, έχει ήδη ξεκινήσει στις μέρες μας».
Εκρινα σκόπιμο ν΄αντιγράψω αυτές τις λίγες γραμμές, στον απόηχο της συζητήσεως στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου, την Παρασκευή, 30 Αυγούστου 2018, με θέμα την Πολιτική Προστασία. Τη συζήτηση παρακολούθησα ως Εθελόντρια του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Ακούστηκαν οι απαραίτητες ενέργειες και οι συνεργασίες που αναπτύσονται και πιο πολύ γύρω από την πυροπροστασία. Ασφαλώς, οι κ.κ. Εισηγητές και Εισηγήτριες, Εκπρόσωποι Φορέων που παίζουν πρωταρχικό ρόλο στην αναχαίτιση των καταστροφών, μπορούν να ενημερώσουν πληρέστερα.
Ως Εθελόντρια, όμως και ως πολίτις, αισθάνθηκα την ανάγκη να τονίσω την σπουδαιότητα που έχει η ενημέρωση και η επιμόρφωση σε μικρο-κλίμακα. Πρότεινα Επιμορφώσεις του Κοινού από εκπαιδευμένους Εθελοντές, Επιμορφώσεις που θα γίνονται σε Σχολεία του Νομού, ανά περιοχές, ούτως ώστε, η συμμετοχή όλων ημών, να είναι εξασφαλισμένη.
Μόνο, εάν το πλαίσιο μίας ανάλογης εκπαίδευσης είναι σταθερό, θα μπορεί να υπάρξει ένα καταστάλαγμα, για το πόσο, ως  πολίτες, ενδιαφερόμαστε, είμαστε πρόθυμοι ν’ ακούσουμε και να προβληματιστούμε, πρόθυμα θα υπακούσουμε σε εντολές… Το σπουδαιότερο είναι ν’ αναπτύξουμε, μέσα από τη ζύμωση αυτή, ένα αίσθημα συλλογικής ευθύνης. Το αίσθημα αυτό, όπως καταδεικνύουν και οι γραμμές του Άρθρου του κ. Σπ. Μανουσέλη, θα έπρεπε να το είχαμε αναπτύξει ήδη, σήμερα, σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις και για πολλούς λόγους.
Θα πρέπει, κατόπιν, να κάνουμε την αποκτηθείσα γνώση μέρος της ζωής μας, να πράττουμε με γνώμονα τις μακροχρόνιες συνέπειες και το κοινό καλό, να μεταδίδουμε σωστή, τεκμηριωμένη γνώση… Πώς, όμως μπορεί να επιτευχθεί αυτό, όταν  ο Καθηγητής, Κοσμήτορας της Σχολής Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Μανώλης Μανούτσογλου, στην Εφημερίδα “Χανιώτικα νέα” σε άρθρο του, στις 25 Αυγούστου επισημαίνει:… «η πλειοψηφία των πολιτών αγνοεί με πείσμα το ελάχιστο της κοινωνικά αναγκαίας γνώσης…». Φοβάμαι, ότι αυτό δεν ισχύει μόνο για την μεταλλευτική παιδεία, όπως αυτή αφορούσε το περιεχόμενο του Άρθρου του γύρω από την τοποθεσία “Μάρμαρα Σφακίων”. Αφορά όλα τα πεδία, τα οποία δεν άπτονται με αποφασιστικό τρόπο των καθημερινών ζητημάτων της ζωής. Επειδή συνηθίζουμε ν’ απομακρυνόμεθα νοερά από κάθε τι που μας φοβίζει ή μας είναι δυσάρεστο….  Είναι ανάγκη, όμως, προκειμένου να γίνει πράξη αυτή η πολυπόθητη λέξη που ακούστηκε στη συζήτηση, η ευθύνη, να προϋπάρξει γνώση. Πρέπει να εκπαιδευτούμε για τους κινδύνους και για τις μεταβολές σωστά και σε βάθος, για τους τρόπους της προλήψεως και την αντιμετώπιση στην συγκεκριμμένη ώρα της καταστροφής, χωρίς πανικό, με ασκήσεις “επί χάρτου”.
Τίποτε δεν θα μπορέσει να δώσει βεβαιότητα στις Ηγεσίες, προκειμένου να σχεδιάσουν αποτελεσματικά, πέρα από την πραγματική εμπειρία και την αποτίμηση του συνόλου των γραπτών απαντήσεων των Συμμετεχόντων σε ανάλογες ερωτήσεις.
Μία ιδέα, ακόμα είναι η αναζήτηση της προσεγγίσεως των φυσικών φαινομένων και των κινδύνων τους, σε περιόδους εξάρσεως αυτών, μέσα από τις Εισηγήσεις Ομιλητών και Ομιλητριών του Λαϊκού Πανεπιστημίου.
Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία,
Ελένη Μαραθάκη-Αναστασάκη,  3 Σεπτεμβρίου 2018