Ξεκίνησε και στα σχολεία της Κισσάμου η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, μετά την απόφαση της 10ης Μαρτίου 2020 για αναστολή λειτουργίας «μέχρι νεωτέρας» όλων των σχολικών μονάδων της χώρας για την ανάσχεση μετάδοσης του κορωνοϊού COVID-19. Η αρχή έγινε με τα Λύκεια της πόλης, αμέσως μετά το διαδικτυακό σεμινάριο του Υπουργείου Παιδείας στις 19 Μαρτίου σε διευθυντές σχολείων και καθηγητές πληροφορικής του νομού Χανίων, με θέμα την παρουσίαση της διαδικτυακής πλατφόρμας σύγχρονης διδασκαλίας που χρησιμοποιείται για το σκοπό αυτό. Τη σκυτάλη πήραν αυτή την εβδομάδα τα γυμνάσια και τα δημοτικά σχολεία της πόλης μας.
Η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στα δημόσια σχολεία ξεκίνησε, αρχικά πιλοτικά, από την Πέμπτη 19 Μαρτίου για τους μαθητές της Γ’ τάξης Λυκείων σε 20 νομούς της χώρας, και σταδιακά εφαρμόζεται και στις υπόλοιπες τάξεις της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης ολόκληρης τη επικράτειας.
Η εξ αποστάσεως διδασκαλία απευθύνεται κυρίως σε μαθητευομένους που αδυνατούν να παρακολουθήσουν δια ζώσης κάθε είδους επιμόρφωση. Αποτελεί το πλέον σύγχρονο «εργαλείο» δια βίου μάθησης στις ημέρες μας. Απαιτεί υπολογιστή με ηχεία και μικρόφωνο ή κινητό ή tablet και διαδικτυακή σύνδεση, και διακρίνεται σε:
• Σύγχρονη (τηλεκπαίδευση) που είναι η απευθείας διδασκαλία και μετάδοση μαθήματος από εκπαιδευτή/τρια σε εκπαιδευόμενο/η σε πραγματικό χρόνο. Η σύνδεση μπορεί να γίνει και τηλεφωνικά.
• Ασύγχρονη κατά την οποία ο/η εκπαιδευόμενος/η συνεργάζεται με τον εκπαιδευτή σε διαφορετικό χρόνο από τη διαδικασία παράδοσης του μαθήματος. Βασίζεται σε προσβάσιμο μαθησιακό υλικό και χρονοδιάγραμμα μελέτης αναρτημένο σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες ή ψηφιακές πλατφόρμες.
Η εξ αποσπάσεως εκπαίδευση στα σχολεία Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης «συνιστά το πλέον πρόσφορο εργαλείο για να διατηρήσουν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί μας την επαφή τους με την εκπαιδευτική διαδικασία στις παρούσες, έκτακτες συνθήκες που βιώνει η χώρα μας – χωρίς να αποσκοπεί στο να υποκαταστήσει τη δια ζώσης εκπαίδευση, ούτε να καλύψει τη διδακτέα ύλη» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στις οδηγίες του ΥΠΑΙΘ. Η διαδικασία υλοποιείται από κάθε εκπαιδευτικό είτε με τη σύγχρονη είτε με την ασύγχρονη μέθοδο είτε συνδυαστικά. Για την ασύγχρονη μέθοδο προτείνονται από το ΥΠΑΙΘ οι πλατφόρμες e-class και e-me του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου (ΠΣΔ) χωρίς όμως να αποκλείεται η χρήση οποιουδήποτε άλλου «εργαλείου» για το σκοπό αυτό. Για τη χρήση των e-class και e-me από τους μαθητές, προαπαιτούμενο αποτελεί η εγγραφή τους στο ΠΣΔ. Ως καταληκτική ημερομηνία για τη δημιουργία του λογαριασμού, μετά και τη νέα παράταση λόγω δυσλειτουργίας του συστήματος εξ’ αιτίας του μεγάλου όγκου αιτημάτων, ορίσθηκε η 6η Απριλίου.
Για τη απρόσκοπτη λειτουργία και την καθολική συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας στο επικροτούμενο -από ολόκληρη την κοινωνία- εγχείρημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΥΠΑΙΘ, θα πρέπει ν’ αντιμετωπισθεί άμεσα μια σειρά δυσκολιών οι οποίες δυστυχώς παρουσιάστηκαν στην πορεία υλοποίησης της όλης διαδικασίας. Συγκεκριμένα:
• Παρά το ότι η πρόσβαση στη σύγχρονη/ασύγχρονη διδασκαλία μπορεί να γίνει από «έξυπνο» τηλέφωνο ή tablet αλλά ακόμα και από σταθερή τηλεφωνική γραμμή η χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή κρίνεται απαραίτητη τόσο για την παρακολούθηση των τηλεδιασκέψεων όσο και για τη διεκπεραίωση των εργασιών που ανατίθενται στους μαθητές. Έτσι, παρατηρείται
• έλλειψη Ηλεκτρονικού Υπολογιστή ή/και του απαραίτητου εξοπλισμού (ηχεία, μικρόφωνο) από αρκετές οικογένειες ή ακόμα και από εκπαιδευτικούς
• αρκετές οικογένειες –ανάμεσά τους και εκπαιδευτικοί- έχουν έναν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή για δύο ή περισσότερα παιδιά μαθητές.
• Αρκετές οικογένειες δε διαθέτουν σύνδεση internet
• Μέρος του εκπαιδευτικού προσωπικού στερείται των κατάλληλων δεξιοτήτων ΤΠΕ για τη διαχείριση των πλατφορμών σύγχρονης/ασύγχρονης διδασκαλίας
• Το ΠΣΔ, το οποίο προτείνεται κυρίως για την ασύγχρονη εκπαίδευση, υπολειτουργεί λόγω υπερβολικού φόρτου.
• Σημαντικός αριθμός μαθητών δεν έχει εγγραφεί στο ΠΣΔ (προαπαιτούμενο για τις προτεινόμενες από το ΥΠΑΙΘ Ψηφιακές Εκπαιδευτικές Πλατφόρμες ασύγχρονης εκπαίδευσης), παρά τις συνεχείς ειδοποιήσεις με όλα τα πρόσφορα μέσα (sms, email, ανακοινώσεις σε ηλεκτρονικό τύπο και μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Επιπλέον υπάρχουν και αρκετοί μαθητές που στερούνται στοιχειωδών ψηφιακών δεξιοτήτων.
Όσον αφορά το σχολείο μας, η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έγινε καθολικά αποδεκτή από το Σύλλογο Διδασκόντων (ΣΔ). Χαιρετίσθηκε εκ των ων ουκ άνευ για τη διατήρηση της επαφής των μαθητών με την εκπαιδευτική διαδικασία. Αρκετοί, μάλιστα, το είδαν και ως ευκαιρία ψηφιακού εγγραμματισμού ή/και βελτίωσης των ψηφιακών δεξιοτήτων τους. Μεγάλος αριθμός μαθητών- που είχε τη δυνατότητα σύνδεσης στις ψηφιακές πλατφόρμες- υποδέχθηκε με ενθουσιασμό από την πρώτη κιόλας ημέρα το όλο εγχείρημα, δείχνοντας τη δίψα και την αγάπη του για μάθηση και επικοινωνία έστω και μ’ αυτό τον τρόπο. Προκειμένου να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη λειτουργία της διαδικασίας έχουν γίνει και εξακολουθούν να γίνονται αρκετές προσπάθειες όπως
• Συνεχής ενημέρωση/καθοδήγηση των μαθητών για τη διαχείριση των πλατφορμών διδασκαλίας μέσω τηλεφώνου, email, sms, ανακοινώσεων και διαφωτιστικών tutorial videos στον ηλεκτρονικό τύπο και στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης
• Καταγραφή των μαθητών που δε διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό ή/και σύνδεση internet για ενημέρωση των αρμόδιων φορέων και υπηρεσιών
• Επαναλαμβανόμενοι ΣΔ -μέσω τηλεδιάσκεψης- με θέμα τις εμπειρίες, τα προβλήματα και τις προτεινόμενες λύσεις από τη μέχρι τώρα πορεία της όλης διαδικασίας. Παράλληλα παρέχεται συνεχής εσωτερική εξ αποστάσεως επιμόρφωση/υποστήριξη προς τους συναδέλφους που στερούνται τις κατάλληλες δεξιότητες διαχείρισης των πλατφορμών διδασκαλίας
• Ανάρτηση εβδομαδιαίου ψηφιακού υλικού μελέτης (θεωρία, ασκήσεις) ανά τάξη και ανά μάθημα στο δικτυακό τόπο του σχολείου για την υποστήριξη της ασύγχρονης διδασκαλίας. Το υλικό είναι εύκολα προσβάσιμο από τους μαθητές, με απλό πάτημα του αντίστοιχου συνδέσμου που βρίσκεται πάνω στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Παράλληλα έχουν δοθεί σε όλους τους μαθητές τα προσωπικά emails των εκπαιδευτικών του σχολείου στα οποία θα αποστέλλονται οι λύσεις των ασκήσεων του αναρτημένου υλικού. Έτσι παρακάμπτεται τόσο το πρόβλημα του αργού και υπολειτουργούντος λόγω φόρτου ΠΣΔ, όσο και το πρόβλημα με τους μη εγγεγραμμένους μαθητές.
Μέσα σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες, “πολεμάμε” και εμείς με ότι όπλα διαθέτουμε στη φαρέτρα μας για να κρατήσουμε ζωντανή την εκπαιδευτική διαδικασία και την επικοινωνία με τους μαθητές που τόσο πολύ μας λείπουν. Μια πάλη που, πέραν των άλλων, αποτελεί και ηθική υποχρέωση απέναντι στους μαθητές μας, στις οικογένειές τους αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία. Οφείλουμε να είμαστε δίπλα τους, παραμένοντας φορείς γνώσης, κανόνων και αξιών έστω και υπό αυτές τις αντίξοες συνθήκες τις δύσκολες τούτες μέρες που βιώνουμε όλοι μας.
Τα προβλήματα όπως προαναφέραμε είναι αρκετά, με σημαντικότερο την έλλειψη εξοπλισμού και της απαιτούμενης σύνδεσης internet για αρκετούς μαθητές. Ένα πρόβλημα που θα πρέπει να επιλυθεί άμεσα από τους αρμόδιους φορείς ώστε να εξασφαλισθεί η ισότιμη συμμετοχή στο αγαθό της παιδείας που είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων. Ένα αγαθό που αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης ενός κράτους. Ένα αγαθό που πρέπει να προσφέρεται απλόχερα σε όλα τα παιδιά που είναι το μέλλον κάθε πολιτείας. Στα παιδιά που δικαιούνται το δικό τους χώρο. Στα παιδιά της Κισάμου που δικαιούνται το δικό τους σχολείο .
Ο Νεκτάριος Ζουριδάκης είναι Διευθυντής του ΕΠΑΛ Κισσάμου «Μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης»
