Μία ομάδα φίλων, πιστών και ενεργών πολιτών, οι οποίοι σχεδόν στο σύνολό τους έχουν την καταγωγή από τον Σίβα Πυργιωτίσσης, του Δήμου Φαιστού, γενέθλιο τόπο του Αγίου Κυρ Γιάννη του Ξένου, εργάστηκαν συλλογικά και δημιουργικά και έγραψαν το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο:
Ο Άγιος Κυρ Ιωάννης ο Ξένος ο εν τη Κρήτη, Σίβας 2015, σσ 302. Ως εκδότες του αναφέρονται: Οι «Φίλοι του Αγίου Ιωάννου του Ξένου» και ο «Σύλογος Φίλων Ιεράς Μονής Οδηγητρίας». Στο κόπι ράιτ της α’ έκδοσης 2015 αναφέρεται μόνο ο «Σύλλογος Φίλων Ιεράς Μονής Οδηγητρίας».
Να, λοιπόν, που οι Φίλοι, όταν σέβονται και αγαπούν τον τόπο τους, μπορούν να γράψουν και βιβλία, μάλιστα πολύ ωφέλιμα, όπως το παραπάνω, που αφιερώνεται στον Αγιο Κυρ Γιάννη τον Τζοβαέρη (τον θησαυρό), τον γνωστό μας Αγιο Κυρ Γιάννη τον Ξένο, τον εν τη Κρήτη, ο οποίος φωτίζει την τοπική ιστορία του νησιού κατά τη δεύτερη βυζαντινή περίοδο (961 – 1204). Τότε που ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθέρωσε τον τόπο από τους Άραβες και οι όσιοι Αθανάσιος ο Αθωνίτης, Νίκων ο «Μετανοείτε» και Ιωάννης ο Ξένος ανέλαβαν το ιεραποστολικό έργο της αφύπνισης του ορθόδοξου φρονήματος των Κρητικών και την επανασύνδεση της Κρήτης με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Ιωάννης ο Ξένος γεννήθηκε στα τέλη του 10ου αιώνα και κοιμήθηκε στα μέσου του 11ου αιώνα. (Δέσποινα Αθανασιάδου – Στεφανουδάκη, Άγιος Κυρ Γιάννης ο Ξένος: βίος, έργο, ομιλίες, Χανιά 2013).
Στο παρουσιαζόμενο βιβλίο έχουν ξεχωριστή θέση και τα κείμενα: «Ενας κρητικός άγιος ανάμεσά μας…» και «Σωζόμενοι λόγοι του Οσίου Ιωάννου: Κείμενα, σχόλια, συμπεράσματα» των Χανιωτών του Κωνσταντίνου Φουρναράκη, προϊσταμένου ΓΑΚ – Ιστορικού Αρχείου Κρήτης και της Δέσποινας Αθανασιάδου-Στεφανουδάκη, δρ Βυζαντινής Φιλολογίας, αντίστοιχα. Όμως το μέγεθος της αξίας του βιβλίου προσδιορίζεται από το συνολικό περιεχόμενό του. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να πληροφορηθεί τα γνωστά στοιχεία που αφορούν στη δύσκολη πορεία του Οσίου, στη Διαθήκη του, στις προσωνυμίες του, στα κτίσματά του, κυρίως τους ναούς και τις Μονές, όπως η Ιστορική Μονή Παναγία η Αντιφωνήτρια, στα Μυριοκέφαλα. Οταν ο Όσιος έφθασε εκεί… άκουσε φωνή που του παράγγειλε: «Εδώ πρόκειται να κτίσεις ναό της Θεοτόκου, που όλοι την εξυμνούν, της Αντιφωνήτριας». (Από τη Διαθήκη του Οσίου, σε μετάφραση, ο.π., 45). Αντιφωνήτρια, η (δ.-ήτρα) είναι επίθετο της Παναγίας, που σημαίνει ό,τι ακριβώς «αντιφώνησε» (αντιφωνώ=φωνάζω) σε απάντηση στον Όσιο… για την εύρεση της εικόνας της. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί επίσης να γνωρίσει τον τόπο καταγωγής του και τους σύγχρονους ναούς που οι πιστοί οικοδόμησαν στη μνήμη του, στον Σίβα Πυργιωτίσσης της Μεσαράς και στην Ιερά Μονή Οδηγήτριας… Πολύ σημαντικά είναι και τα στοιχεία, πάντα με τη σειρά των ενοτήτων, που ορίζουν το ιστορικό πλαίσιο της εποχής του Οσίου, καθώς και τις οικονομικές, κοινωνικές και θρησκευτικές συνθήκες της δράσης του.
Τέλος, ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί για τη σύγχυση και ταύτιση που υπήρχε παλαιότερα με τον νεότερο Αγιο Ιωάννη τον Ερημίτη του Γδερνέτου (Γουβερνέτου) τον εξ Αιγύπτου και την οριστική διευθέτηση του ζητήματος. Ο Αγιος Ιωάννης, ο καλούμενος Ερημίτης έφθασε στην Κρήτη, μέσω της νήσου Γαύδου, μαζί με 98 αγίους πατέρες, στο χωριό Αζωγυρέ Σελίνου και κοιμήθηκε στο Ακρωτήρι Κυδωνίας στις 6.10.1632… (Αντώνης Γ. Πλυμάκης, Στα βήματα του Οσίου Ιωάννη του Ερημίτη και των συν αυτώ 98 θεοφόρων Πατέρων, Χανιά 2015). Επίσης έχει τη δυνατότητα ο ενδιαφερόμενος να αποκτήσει μια σαφή εικόνα για τα κείμενα του Οσίου, τους σωζόμενους λόγους, την υμνογραφία, τις παραδόσεις, τους θρύλους, τα θαύματα, την εικονογραφία και τα λείψανά του.
Οι 91 εικόνες, ασπρόμαυρες και έγχρωμες, δίνουν περίσσια χάρη στο πόνημα, τη δυνατότητα βαθύτερης κατανόησης των κειμένων, καθώς και την επιλογή της διαφορετικής προσέγγισής τους.
Με τα συγχαρητήριά μου στους συγγραφείς και στον επιμελητή της έκδοσης, υπογράφω ολόθερμα την πρότασή τους για την επίσημη αγιοκατάταξη του Οσίου και Θεοφόρου Πατέρα Ιωάννη του Ξένου καθώς και εκείνη των Οσίων Ευτυχίου, Ευτυχιανού και της Οσίας Κασσιανής – Ευτυχιανής.
* άρχοντας ιερομνήμονας της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας
