Η περίοδος της Κρητικής Πολιτείας σηματοδοτεί τη στροφή στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, την αστική κουλτούρα και γενικά την προσπάθεια απαγκίστρωσης της τοπικής κοινωνίας από το οθωμανικό παρελθόν. Μια από αυτές τις προσπάθειες αφορούσε και τη συμπεριφορά απέναντι στα ζώα, γι’ αυτό, όπως είναι γνωστό, ιδρύθηκε στα Χανιά το 1909 η «Φιλόζωος Εταιρεία Κρήτης», με πρόεδρο την Αγγλίδα Τσάμπερς, γενική γραμματέα την Γερμανίδα Βαλεντίνη Κρούγκερ και ταμία την Χανιώτισσα λογοτέχνιδα Αρτεμισία Ντόκου. Είναι φανερό ότι η δημιουργία του συλλόγου οφείλεται στην επιρροή των δυο Ευρωπαίων γυναικών, οι οποίες κατοικούσαν μόνιμα στα Χανιά και η νοοτροπία τους ήταν διαφορετική ως προς τη ζωοφιλία σε σχέση με τον ντόπιο πληθυσμό. Η εταιρεία γνωστοποίησε στον τοπικό Τύπο τα προβλήματα που είχαν κυρίως τα υποζύγια (άλογα και γαϊδούρια), αλλά και τα υπόλοιπα ζώα. Το άρθρο του προεδρείου της εταιρείας εξηγούσε ότι η κακή συμπεριφορά των ιδιοκτητών και των καραγωγέων απέναντι στα ζώα οδήγησε στη δημιουργία του συλλόγου («Λευκά Όρη», «Φιλόζωος Εταιρεία Κρήτης», 14/3/1909). Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας φιλοζωικού συλλόγου στα Χανιά έγινε πριν το 1886 από τη βαρώνη Ελπίς Μέλαινα Σβάρτς. Ο σύλλογος, όμως, ατόνησε λόγω της απουσίας της Σβάρτς και επανιδρύθηκε όταν επέστρεψε το 1886 («Άμυνα» 4/1/1886).
Αξιοσημείωτο ήταν ότι ο σύλλογος σύντομα έφτιαξε και νοσοκομείο ζώων στον οδό του Αγίου Λουκά δίπλα στο κατάστημα του Μαθιουδάκη. Όλα αυτά χρειάζονταν χρήματα, γι’ αυτό υπήρχε η οικονομική συνδρομή των τακτικών μελών, καθώς και πολλών επιφανών προσώπων της τοπικής κοινωνίας τόσο της πόλης όσο και της Κρήτης. Μεγάλη εντύπωση προκαλεί η ανάγνωση των ονομάτων των συνδρομητών. Εκτός από την πρόεδρο Τσάμπερς, η οποίο έδωσε 26 δραχμές, ο Επίσκοπος Κυδωνίας και Αποκορώνου έδωσε 25 δραχμές, ενώ η εύπορη Χανιώτισσα Φερενίκη Μομφεράτου πρόσφερε 20 δραχμές. Μαζί με αυτούς διέθεσαν τον οβολό τους (η συνδρομή ήταν 3 δραχμές τον χρόνο) και άλλοι σημαντικοί επιχειρηματίες και μεγαλοαστοί της πόλης, όπως ο δικηγόρος και πολιτικός Κωνσταντίνος Φούμης, ο υποπρόξενος της Αυστρίας στα Χανιά De Herzfeld, ο διευθυντής του Ελληνικού Σχολείου Γιώργος Λελεδάκης, ο εύπορος μαγαζάτορας Κυριάκος Βατικιώτης, ο ιατρός Γρηγόρης Κατζουράκης, η οικογένεια Κρούγκερ (Βαπτιστίνη, Ριχάρδος και Μαξ) και πολλοί άλλοι. Επίσης, υπήρχαν συνδρομητές από την υπόλοιπη Κρήτη, όπως ο Ιωάννης Ελευθεριάδης (Ιεράπετρα), Εμμ. Πλουμίδης, φαρμακοποιός (Ιεράπετρα), Χαράλαμπος Κακριδής, δικηγόρος (Ρέθυμνο), ο Δήμαρχος Ρουκανίου Σητείας Ιωάννης Σαραντώνης, οποίος διέθεσε 20 δραχμές, καθώς και μουσουλμάνοι Κρήτες, όπως ο Ελφή Μπέης Γαρμπάκης και ο Σεήτ Αλή Βέης Σουρουζαδές.
Από τα παραπάνω μεγάλη εντύπωση προκαλεί η συνεισφορά της εκκλησίας μέσω του επισκόπου, καθώς και του δημάρχου από την Ανατολική Κρήτη. Επίσης, η συμμετοχή πολλών επώνυμων αστών, κυρίως εμπόρων, αλλά και στρατιωτικών, φοιτητών και δημοσίων υπαλλήλων («Λευκά Όρη», «Φιλόζωος Εταιρεία Κρήτης», 8/8/1909). Είναι φανερό ότι η πόλη των Χανίων πρωτοπόρησε στον αγώνα για τα δικαιώματα των ζώων, αποκαλύπτοντας ακόμα μια πτυχή του πολιτισμού της.
