Πραγματοποίηση ημερίδας, το απόγευμα της Δευτέρας 14 Ιανουαρίου, από τη Βουλή των Ελλήνων, για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, και το Ιδρυμα “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βουλής των Ελλήνων, στην οδό Αμαλίας.
Εμβληματικές φυσιογνωμίες εκείνης της ηρωικής περιόδου, διέκρινα στην ημερίδα. Βέβαια, έπρεπε να καταβάλεις κάποια οπτική προσπάθεια για να τους γνωρίσεις, όταν τους θυμάσαι με μια, σχετικά, άλλη όψη: με κατάμαυρα μαλλιά και με την φλόγα στα μάτια, που τους έδινε η ηλικία των 20 χρόνων!
Τώρα, με αρκετές δεκαετίες στην πλάτη, όλοι έχουν… ξεθωριάσει, όμως όταν έπιαναν το μικρόφωνο και άρχιζαν να θυμούνται και να εξιστορούν, διακτινίζονταν, αυτόματα, σε εκείνη την εποχή. Η φωνή τους άλλαζε και ήταν σαν να βρίσκονταν σε κάποιο μπεντένι της Νομικής ή του Πολυτεχνείου, έτοιμοι ν’ αρχίσουν με βροντερή φωνή, την “Ξαστεριά” και να ξεσηκώνουν τον κόσμο!
Είδα αρκετούς και τους θυμήθηκα όπως τον Βασίλη Πεντάρη, την ξεχωριστή Χανιώτισσα συγγραφέα Ιωάννα Καρυστιάνη με τις “Μερικές της Σκέψεις” που μας καταγοήτευσε με την ευαισθησία, τον συναισθηματισμό και την γνωστή της λογοτεχνική αρτιότητα! Διέκρινα επίσης, τον Μιχάλη Βεργανελάκη, δικηγόρο των Χανίων, από τους πρωταγωνιστές εκείνων των γεγονότων και βέβαια, ήταν παρών και ο “κατάδικός” μας Νίκος Παπαδάκης, αντιπρόεδρος της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών 1972, που ξεκίνησε την εκδήλωση με την “Εισαγωγική του ομιλία”.
Συγκράτησα μερικά λόγια από την όντως γεμάτη συναίσθημα ομιλία του: «Παλαιότεροι θα θυμούνται πως, από το 1966, ο φόβος της Δικτατορίας επλανάτο πάνω από την Ελλάδα… Ετσι, όταν προκηρύχθηκαν οι εκλογές τον Μάιο του 1967, ελάχιστοι πίστευαν πως θα γίνουν εκλογές. Ολες οι ενδείξεις για πιθανή επέμβαση του στρατού τις παραμονές των εκλογών, ήταν παραπάνω από ισχυρές. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες πιάστηκαν όλοι στον ύπνο. Ο Γ. Παπανδρέου είπε στον λοχαγό που τον συνέλαβε: “Ανεμένετο και έγινε”. Η πολιτική ηγεσία και ένα κομμάτι του λαού έστρεψαν το βλέμμα τους στην Κρήτη. Εχοντας κατά νου την επαναστατική παράδοση των Κρητικών και το σχετικά πρόσφατο κίνημα του 1938 κατά του Μεταξά, ήλπιζαν πως η Κρήτη θα ξεσηκωνόταν».
Περιέγραψε στη συνέχεια τις διάφορες αντιστασιακές οργανώσεις στην Κρήτη και στην Αθήνα, με πανελλήνια εμβέλεια. Οπως μας είπε, οι σημαντικότερες ήταν αυτές που ιδρύθηκαν τον πρώτο χρόνο της δικτατορίας, με κορυφαία αυτή με τον Αλέκο Παναγούλη, κοντά στην οργάνωση Ελληνική Αντίσταση με τους αείμνηστους Λευτέρη Βερυβάκη, Γιάννη Κλωνιζάκη και άλλους αγωνιστές.
Ο Βασίλης Πεντάρης, πρόεδρος της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών, 1972, πήρε στη συνέχεια τον λόγο και με γλαφυρό τρόπο μάς είπε για την αξιόλογη αντιδικτατορική δράση της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών. «Η συμμετοχή της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών στον αντιστασιακό αγώνα ήταν σημαντική στο ξεκίνημά της. Συμμετείχαμε ενεργά σ’ αυτό το δύσκολο αγώνα. Κάναμε τις πρώτες εκλογές στη διάρκεια της δικτατορίας, παρ’ όλο που η χούντα προσπαθούσε να μας πείσει για πέντε χρόνια, ότι αυτό αποτελεί αμάρτημα του παρελθόντος… Η γενιά του Πολυτεχνείου που αν δεν έβαζε τα στήθη της στα τανκς, ίσως να μην μιλούσαμε σήμερα ελεύθεροι… Οταν αγωνιζόμασταν δεν ξέραμε αν θα βγούμε ζωντανοί από αυτό τον αγώνα ή αν θα τελειώσουμε τις σπουδές μας! Κάναμε αντίσταση χωρίς ιδιοτέλεια!»
Σειρά είχε τώρα η απολαυστική κα Ιωάννα Καρυστιάνη, συγγραφέας, πρόεδρος της Φοιτητικής Ενωσης Κρητών 1973, με τις “Σκόρπιες σκέψεις” της. Συγκράτησα μερικές. «Σε αυτόν τον τόπο ξεφύτρωσαν κατόπιν εορτής, τόσο εντυπωσιακοί. Μοιράστηκαν τόσα γαλόνια, ακούστηκαν τόσα παχιά λόγια για αξίες και αγωνιστικές παραδόσεις που δεν είναι να απορεί κανένας πώς ξεπέσαμε και φτάσαμε στο κακοτράχαλο σήμερα. Αφού αργότερα θυμόμαστε και σημειώνουμε και επισημαίνουμε και σβήνουμε και αναδιοργανώνουμε τα παλιά συμβάντα για τον επόμενο εαυτό μας, επηρεασμένοι από το εκάστοτε παρόν και με βολικό σύμμαχο την γνώση των μεταγενέστερων γεγονότων».
Οι θύμησες της Καρυστιάνη ήταν ένας χειμωνιάτικος Μαδαρίτικος χείμαρρος. Ενας ορμητικός ποταμός συναισθημάτων και αναμνήσεων. Ομως, λόγω χώρου…
Στη συνέχεια, μίλησαν ο Γιάννης Κοροβέσης, ο Στέφανος Τζουμάκας, ο Θωμάς Τσάκας, ο Γιώργος Φιλιππάκης, που μας ανέλυσαν γεγονότα εκείνης της εποχής.
Η εκδήλωση, με αρκετούς ομιλητές, με εντυπωσιακές αναμνήσεις και σχολιαστές, χαρακτηρίστηκε από παριστάμενο ακροατή και γνώστη της εποχής, ότι ήταν κυρίως η δράση των Φοιτητών του ‘72, που δραστηριοποιήθηκαν μέσα σε τοπικούς φοιτητικούς συλλόγους, με κύριο άξονα τον Σύλλογο των Κρητικών.
Οι ομιλητές – πρωταγωνιστές εκείνων των χώρων, κατέθεσαν εμπειρίες και γνώσεις, χωρίς ιδιαίτερες εν πολύ αναλύσεις σε αίτια, μεθοδεύσεις, επιδιώξεις των υποκινητών και εκμεταλλευτών εκείνων των καταστάσεων.
Και όπως μου τόνισε ο παριστάμενος ακροατής και γνώστης των γεγονότων, «Τα γεγονότα εκείνα θα χρειαστούν διερεύνηση και βασανισμό για να αποκαλυφθούν στις πραγματικές τους διαστάσεις, που μάλλον θ’ αργήσει».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και αρκετοί επίσημοι… Ανάμεσά τους διέκρινα τον πρόεδρο της Βουλής κ. Νίκο Βούτση, την αντιπρόεδρο της Βουλής κα Τάσια Χριστοδουλοπούλου, τον πρώην υπουργό και βουλευτή κ. Νίκο Φίλη, τον πρώην υπουργό κ. Χριστοδουλάκη, τους πρώην βουλευτές κ. Γιώργη Πρασιανάκη, κ. Βασίλη Πεντάρη και κ. Γιώργη Περάκη.
