Δευτέρα, 23 Δεκεμβρίου, 2024

Η γωνιά του καφενείου: Ολίγα κατόπιν εορτής

Ο Ενιαύσιος Κύκλος απού εμείς τονέ λέμε χρόνο περιστρέφεται από τότεσας που κάποια υπερδύναμη του έδωκε την εντολή και ξεκίνησε να γυρίξει και ν’ αλλάσσει τσοι μνήμες και τσ’ εβδομάδες, τσ’ εποχές και τσοι χρόνους. Αυτός με τα γυρίσματα ντου κι αφού εκατευόδωσε τον πρωτογούλη, μας έφερε και πάλι στον φετινό Αύγουστο που πολλοί τον έχουνε για καλό μήνα. Και τον θέλουνε γροικάς και δυο φορές το χρόνο. Κι είναι η γι αλήθεια πως έχει πολλές χάρες και περίσσιες χάρες.

Μα εκείνο απού τονέ κάνει πολύ εορταστικό και χαρούμενο είναι η Μεγάλη εορτή τση Κοίμησις τση Θεοτόκου απού τούτηνά την ημέρα εορτάζει ούλη η Ελλάδα, κι η πολιούχος εκκλησία και του δικού μου χωριού.
Κι είναι πάρα πολλές οι γι’ αναμνήσεις μου από τούτηνα την ιδιαίτερα όμορφη ημέρα απού με λαχτάρα την επεριμέναμε από χρόνο σε χρόνο. Και μου φέρνει στη θύμηση όμορφες στιγμές κι αξέχαστες ώρες από τα μικιάτα μου ως τα τώρα, απού ο εισαγόμενος πολιτισμός τσοι κατάργησε τουτεσάς τσ’ ομορφιές κι εξαφάνισε τα ερεθίσματα απού εδέχουντανε τα αιστήματα μας κι εχαίρουμαστανε ιδιαίτερα. Ήτανε η γ’ εποχή απού οι αθρώποι εκατέχανε να ζιούνε. Δεν ήτανε ως σάκοι παραγεμισμένοι με κρέας, παρά αθρώπινες υπάρξεις μ’ αιστήματα κι ευαιστησίες. Κι εκατέχανε να ξεχωρίζουνε τσ’ αργίες από τσοί καματερές. Γιατί ο Απ. Παύλος λέει «ο μη εργαζόμενος μηδ’ εσθιετω» κι ο λαός τραγούδι «Χόρευε κυρά Σουσού μα έχε κι έγνοια του σπιθιού». Ένα ταξίδι στα περασμένα που ξεσηκώνουνε τη θύμηση μου τούτηνε την ώρα οι γι αναμνήσεις μου απού μ’ αποσώνει στα μικιάτα μου.
Κι αναστορούμαι εικόνες απού μ’ εντυπωσιάζανε ιδιαίτερα από τα νοικοκεράτα τση συχωρεμένης στη Μάνας μου τούτηνα την εορταστική ημέρα απού τα πάντα ελαμποκοπούσανε από καθαριότητα. Ακόμα και τα στρωσίδια τω κρεβαθιώ μας εμαρτυρούσανε πως τούτηνα η γι’ ημέρα δεν ήτανε σα τσ’ άλλες. Γιατί ακόμη οι πόρτες τω σπιθιώ μας ήτανε ορθάνοιχτες κι οι σάλες καλοστολισμένες με τα όμορφα και περίτεχνα εργόχερα τω νοικοκεράδω, γιατί τότεσας ήτανε η γι’ εποχή απού βασίλευε η νοικοκεροσύνη απού οι γυναίκες ήτανε χρυσοχέρες και ζωντανές υπάρξεις προσφοράς και δημιουργίας. Ομορφοστολισμένες με χάρες κι αρετές, πεσίχαρες και καλότροπες εκαλοδέχουντανε τσοι πανηγυριώτικους μουσαφίρηδες απού ήρχουντανε. Και κατευοδώνανε όσους εφεύγανε. Ήτανε η γι εποχή απού τα σπίθια, οι γι αθρώποι τάχανε για να μπαινοβγαίνουνε οι δικολογίες, οι φίλοι, οι σύντεκνοι κι οι κουμπάροι. Κι όι οι σφουγγαρίστρες, οι παρασύρες και τα ξεσκονόπανα.
Ώστε να απού ‘ρθε ο οδοστρωτήρας πολιτισμός τσ’ άνεσης και τσ’ ευμάρειας απού εξεστράτισε τσ’ αθρώπους απ’ ούλα τα καλά και όμορφα. Με πολύ μεγάλη συγκίνηση αναστορούμαι τσοι χωριανούς μου ανήμερα τση εορτής να γεμίζουνε την εκκλησία κι απολουτρούγα να χαιρετούνε να καλωσορίζουνε τσοι ξενομπάτες και να εύχονται τα χρόνια πολλά κι εχαίρουντανε η καρδιά μου. Κι εδά στα βασιλέματα τση ζωής μου οι απόγονοι τω παλιώ χωριανώ μου με κάνουνε να προβληματίζομαι γι’ αυτούς για τη συμπεριφορά ντωνε απού αγνοούνε τη Μεγάλη Μάνα μας την Παναγιά..
Κι ακόμη όμως αναστορούμαι το πανηγυριώτικο γλέντι, στσοι καφενέδες και δε χορταίνω να καμαρώνω με τ’ αμάθια των αναμνήσεων μου δεξιοτέχνες χορευτές μ’ αρμονικές κινήσεις και χαριτωμένα ταλίμια, ζωηρά νιάτα και τσαχπίνες κοπελιές να συγκινούνε με τον όμορφο χορό ντων κι οι γι οργανοπαίχτες να σε γεμίζουνε με ενθουσιασμό κι ευχαρίστηση με τα λαγούτα, τα βιολιά και τσοι λύρες τωνε. Γιατί: Η λεβεδιά ‘ναι μια πληγή που πάντα αίμα τρέχει, Θεέ μου και πώς τη νταγιαντά εκείνος που την έχει.
Ναι! Οι γι αθρώποι κείνουνα του καιρού ήτανε χαρισματικοί και λεβέντες κι όι νωθροι και φιγουρατζήδες. Γι’ αυτό την επατούσανε τη γη και δεν την εχωρατεύανε, όπως λέει και η μαντινάδα. Κι ετσά αδειάζανε τσοι ψυχές τωνε από τα πολλά βάσανα και τη πληθώρα από τσοι δυσκολίες τση καθημερινότητας ντωνε. Κι ας ήτανε οι τσέπες τωνε αδειανές. Ήτανε όμως οι καρδιές τωνε γεμάτες από ευχαρίστηση, γιατί συνέχεια τσοι φρεσκάρανε με τσ’ εορτές και τα πανηγύρια, απού τσοι καθοδηγούσε η σοφή παράδοση απού την εσέβουντανε και τηνε τηρούσανε.
Κι εδά θωρώ και τηνέ καταστρατηγούνε πολιτιστικοί σύλλογοι, απού τσοι τιμώ και τσ’ εκτιμώ, γιατί αυτοί σηκώνουνε το βάρος τση σωστής πορείας τση παράδοσης, γι’ αυτό και πρέπει να προσέχουνε και να μην αφήνουνε να τα κατεδαφίζει ούλα «ο παντοδύναμος παράς» και να μην κάνουνε ό,τι θέλουνε παρά ό,τι πρέπει. Και δεν αναφέρομαι στο θέμα τση νηστείας, αφού ο Απόστολος Παύλος γροικώ και λέει «σύ τίς ει ο κρίνων αλλότριον ικέτη» Ρωμ.14,4
Και ο ίδιος ο Χριστός «Ει τίς θέλει οπίσω μου ελθείν» Ματθ 16, 24. Αλλ’ όμως ο Απόστολος Παύλος λέει και πάλι «Ει βρώμα σκανδαλίζει τον αδελφόν μου, ου μη φάγω κρέα εις τον αιώνα, ίνα μη τον αδελφόν μου σκανδαλίσω» Κοριν Α 8-13.
Γι’ αυτό και σαν εκπρόσωποι παραδοσιακών πολιτιστικών συλλόγων πρέπει να προσέχετε και ν’ ακλουθάτε τα δασκαλέματα τση παράδοσης και να τα σέβεστε. Μ’ αυτά τα ολίγα αποχαιρετώ τον γεμάτο μ’ αναμνήσεις Αύγουστο κι εύχομαι την αιώνια ανάπαυση ουλωνών απού ερεθίζουνε καθημερινά τη θύμηση μου. Κι εύχομαι στσ’ αποδέλοιπους ζωντανούς υγεία, μακροημέρευση και σύνεση.
Θεέ μου βλέπε μας το νου μας.
Πολλά τα έτη σας αναγνώστριες κι αναγνώστες κι αναζήτηχτοι.

Το γεροντάκι
Σημειώσεις

Κατέχω = Ξέρω
Καματερή = Εργάσιμη
Αποσώνει = Φτάνει
Μικιάτα = Μικράτα
Δικολογιες = Συγγενολόι
Αναστορούμαι = Θυμούμαι
Ταλίμια = Φιγούρες
Νταγιαντώ = Αντέχω
Ξενομπάτης = Επισκέπτης
Χωρατεύω = Αστειεύομαι
Ξεστρατίζω = Αλλάσσω δρόμο
Γροικώ = Ακούω


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα