«Είμαστε ικανοποιημένοι με την ώρα που έχουμε, τη συνηθίσαμε ή νοιώθουμε άβολα;».
Η αλήθεια είναι ότι λίγοι Χανιώτες είναι έτοιμοι να απαντήσουν την αναπάντεχη πολλαπλή ερώτηση.
Βαρύνον στοιχείο στην κρίση μας είναι ότι η πολιτική ώρα Ανατολικής Ευρώπης που έχουμε υιοθετήσει στην Ελλάδα δεν αντιστοιχεί στο γεωγραφικό μας μήκος. Θα μπορούσαμε να είχαμε υιοθετήσει ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Δεν το κάναμε για λόγους πολιτικής. Το ίδιο έκανε η Κύπρος.
Στο σημείωμα επιχειρώ να απαντήσω στα ερωτήματα «Τι θα συμβεί αν υιοθετήσουμε σε μόνιμη βάση είτε τη θερινή ώρα, είτε την χειμερινή ή την ώρα Κεντρικής Ευρώπης;».
Τι ώρα θέλουμε;
Το ερώτημα «Τι ώρα θέλουμε στην Ελλάδα, μόνιμα θερινή ή εναλλασσόμενη;», δεν αντιμετωπίζεται με τη δέουσα σοβαρότητα.
Είναι γνωστό ότι η πολιτική ώρα οφείλει να αντιστοιχεί στο Γεωγραφικό μήκος του τόπου.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική, τα κράτη υιοθετούν ένα πολιτικό χρόνο που τα εξυπηρετεί ποικιλοτρόπως.
Η Ισπανία ενώ έπρεπε να έχει ώρα Γκρήνουιτς προτίμησε την ώρα Κεντρικής Ευρώπης για να εξυπηρετήσει τους επισκέπτες της. Η Βόρεια Μακεδονία έκανε κάτι αντίστοιχο, υιοθέτησε ώρα Κεντρικής Ευρώπης αντί την ώρα της Ανατολικής Ευρώπης. Κι η Τουρκία θα έπρεπε να έχει, λόγω μεγέθους, 2 διαφορετικές ώρες.
Τι συμβαίνει στα Χανιά
Το Γεωγραφικό μήκος, 24° 1′, της πόλης μας είναι στην αρχή της ζώνης (+2 ωρών της Ανατολικής Ευρώπης) που έχει υιοθετήσει η Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η χειμερινή ώρα Ελλάδος είναι 54 λεπτά μπροστά από αυτή που αναλογεί στο Γεωγραφικό μήκος της πόλης μας.
Αν υιοθετηθεί μόνιμα η θερινή ώρα, τότε η ώρα Χανίων -που αντιστοιχεί στο Γεωγραφικό μας μήκος- θα διαφέρει από την ώρα των ρολογιών μας κατά 1 ώρα και 54 λεπτά.
Αυτό σημαίνει ότι το βιολογικό μας ρολόι που προσαρμόζεται με τους ρυθμούς της φύσης θα είναι σε απόλυτη δυσαρμονία με τα ρολόγια μας.
Να αποδώσουμε ό,τι στραβό μας συμβαίνει τοπικά σ’ αυτή τη δυσαρμονία και μόνο, θα ήταν υπερβολικό.
Ένας υποπλοίαρχος ξεχάστηκε
Όταν οι ναυτικοί ταξιδεύουν σε πορεία παράλληλου 90 ή 270 μοίρες, αλλάζουν ώρα καθημερινά για να συμβαδίζουν με την τοπική γεωγραφική ώρα.
Κάποτε ο υποπλοίαρχός μας ξέχασε να αλλάξει την ώρα ενώ πλέαμε στα Τροπικά με πορεία 90 μοίρες. Τι έγινε; Ο ήλιος ανέτειλε στις 5.30 κι είχε πυρώσει τα πάντα όταν στις 8 έπιασαν δουλειά οι ναύτες.
Η απόδοση όλων έπεσε κι ο καπετάνιος μας ωρυόταν για ώρες.
Συνέπειες και δυσαρμονίες στην Ευρώπη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι η αλλαγή της ώρας 2 φορές το χρόνο επηρεάζει αρνητικά τους βιορυθμούς μας. Συμφωνώ.
Το BBC παραθέτει έρευνα που δείχνει ότι ζευγάρια τσακώνονται περισσότερο επειδή κοιμούνται λιγότερο λόγω της αναστάτωσης των βιορυθμών τους.
Επίσης, πολυετής έρευνα (2004-2013) στη Φινλανδία έδειξε αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων κατά τη διάρκεια της θερινής ώρας. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να αλλάζει ώρα 2 φορές το χρόνο. Αν η Ε.Ε. αποφασίσει μια μόνιμη ώρα, τότε το νησί της Ιρλανδίας θα έχει 2 διαφορετικές ώρες, μία στο Νότο και μία στη Βόρεια Ιρλανδία.
Η ώρα των εφήβων
Το βιολογικό μας ρολόι ρυθμίζεται από ένα όργανο στον εγκέφαλο μας που είναι ευαίσθητο στο φως. Την 2η δεκαετία της ζωής μας οι ρυθμοί (κιρκάδιοι) που επηρεάζουν τον ύπνο μας αλλάζουν με αποτέλεσμα οι έφηβοι μας να κοιμούνται και να ξυπνάνε αργότερα. Έρευνες δείχνουν ότι οι έφηβοι μας έχουν έλλειψη ύπνου με αποτέλεσμα να επηρεάζονται οι επιδόσεις τους στα μαθήματα. Απεναντίας επηρεάζονται θετικά αν τα μαθήματα αρχίζουν αργότερα. Ας δούμε τι θα συμβεί σε τρία διαφορετικά σενάρια με το βιολογικό ρολόι των εφήβων…
Σενάριο 1 Διατήρηση της χειμερινής ώρας όλο το χρόνο
Στις 8.00 το βιολογικό ρολόι τους δείχνει 7.06.
Σενάριο 2 Διατήρηση της θερινής ώρας όλο το χρόνο
Στις 8.00 το βιολογικό ρολόι τους δείχνει 6.06.
Σενάριο 3 Υιοθέτηση της ώρας Κεντρικής Ευρώπης
Στις 8.00 το βιολογικό ρολόι τους δείχνει 8.06.
Συμπερασματικά
• Το ευμενέστερο για τα Χανιά, τη Δυτική Ελλάδα και τους Ευρωπαίους επισκέπτες μας είναι να υιοθετήσουμε την ώρα Κεντρικής Ευρώπης.
• Οι Δυτικο-Ελλαδίτες θα ζητωκραυγάζουν, αφού το γεωγραφικό τους μήκος αντιστοιχεί απόλυτα στην ώρα Κεντρικής Ευρώπης
• Στα Χανιά θα ηρεμήσουμε. Το βιολογικό μας ρολόι θα διαφέρει 6 λεπτά μόνο από την ώρα του ρολογιού μας.
• Ευτυχέστεροι με καλύτερες επιδόσεις θα είναι οι μαθητές. Αλλά πού τέτοια τύχη.