Οι ηρωικοί μαχητές του Κουστογέρακου και ένα θαύμα της Αγ. Αικατερίνης

1 από 2

Είναι γνωστή η ομορφιά της περιοχής που είναι χτισμένο το Κουστογέρακο στο Ανατολικό Σέλινο, κάτω από τις κορφές και τα δάση των Δυτικών Λευκών Ορέων. Eίναι γνωστή η προσφορά των ανθρώπων του σε όλους τους αγώνες για την ελευθερία της Κρήτης, από τα χρόνια των Βενετών μέχρι τη Ναζιστική κατοχή και η επανειλημμένη πυρπόλησή του. Μέσα στους αγωνιστές της περιοχής αυτής, κατά τη Ναζιστική κατοχή, εξέχουσα θέση κρατά η οικογένεια των Πατεράκηδων.

Πήραν μέρος στις περισσότερες μάχες της περιοχής ενάντια στον κατακτητή, στη φιλοξενία και φυγάδευση συμμάχων. Ο Κώστας Πατεράκης με τη βοήθεια άλλων ανταρτών ήταν που “χτύπησε” από μεγάλη απόσταση τον σκοπευτή που είχε αρχίσει να εκτελεί τους κατοίκους του χωριού και έτσι τους έσωσε.

Ο Μανώλης Πατεράκης πήρε καθοριστικά μέρος στη θρυλική απαγωγή του στρατηγού Κράιπε. Ο Βασίλης Πατεράκης με την ομάδα του είχε καθοριστική συμμετοχή στις μάχες του Κουστογέρακου και άλλων περιοχών. Ο Αντώνης, ο Γιάννης, ο Κώστας, ο Θεόδωρος, το ίδιο. Είχα τη χαρά να βρεθώ στο χωριό αυτό ανήμερα της γιορτής της Αγίας Αικατερίνης και στο πρώτο πανηγύρι της το έτος 2002 στο νεόκτιστο εκκλησάκι αφιερωμένο στη χάρη της. Ο αλησμόνητος Αντώνης Πατεράκης, παρά τα ογδόντα του χρόνια τότε, δεν είχε χάσει τίποτα από την λεβεντιά και το παράστημα του και κρέμεσαι από τα χείλια του όταν αρχίσει να σου διηγάται ιστορίες ηρωικές από τη Ναζιστική κατοχή.

Η μεγάλη επίθεση των Γερμανών κατά της περιοχής, έγινε ως γνωστόν τέλος του Σεπτέμβρη 1943, οπότε και ισοπεδώθηκαν τα χωριά Κουστογέρακο, Λειβαδάς, Μονή, Σούγια. Λιγότερο από δύο μήνες μετά, και ενώ οι Πατεράκηδες και άλλοι βρίσκονταν στο αγγλικό φυλάκιο στις παρυφές του άγριου φαραγγιού της Τρυπητής, ειδοποιήθηκαν πως κατεβαίνουν οι Γερμανοί από την Αγκαθωπή και πήραν θέσεις για τη μάχη που ακολούθησε. Την θρυλική μάχη της Αχλάδας κατά την οποία σκοτώθηκαν οκτώ Γερμανοί και αιχμαλωτίσθηκαν δώδεκα τους οποίους εκτέλεσαν οι αντάρτες και τους έριξαν στο εκεί βάραθρο. Σ’ αυτό το σημείο της διήγησης ο Αντώνης μονολογεί με αφάνταστη λύπη: «Δεν έπρεπε να τους σκοτώσουμε. Αλλά βλέπεις, η αγανάκτηση και το μίσος που είχαν προκαλέσει μετά την καταστροφή στα χωριά μας…». Όταν είχαν φθάσει πλέον για ενίσχυση μερικές εκατοντάδες Γερμανοί, οι αντάρτες μαχητές είχαν εγκλωβισθεί σε ένα ορεινό σημείο.

Ο Αντώνης τραυματισμένος και αδυνατώντας να κινηθεί από την μέση και κάτω, ζήτησε και απόθεσαν δίπλα του ένα οπλοπολυβόλο μ’ ένα κιβώτιο σφαίρες. Το ίδιο και άλλος τραυματισμένος αντάρτης. Τον Μανώλη Τζατζιμάκη, βαριά τραυματισμένο, τον προώθησαν στο Νοσοκομείο Χανίων όπου τον πρόδωσαν και εκτελέσθηκε. Οι Γερμανοί πλησίαζαν από κάθε μεριά και φαινόταν να μην έχουν ελπίδα πλέον οι αντάρτες και ο Νεοζηλανδός Πέρκινς, ο θρυλικός “Βασίλης”. Τουλάχιστον θα έπαιρναν μαζί τους στον θάνατο όσους περισσότερους εχθρούς μπορούσαν. Κάποια στιγμή όμως, και ενώ ο καιρός ήταν μέχρι τότε πολύ καλός, άρχισε μια καταρρακτώδης βροχή και μια πυκνή ομίχλη κάλυψε τα πάντα και περιόρισε την ορατότητα σχεδόν στο μηδέν. Οι Γερμανοί είδαν και απόειδαν και εγκαταλείψαν την περιοχή, ίσως προσωρινά. Οι μαχητές σώθηκαν. Όλοι το θεώρησαν σαν ένα αναμφισβήτητο θαύμα. Ο Νεοζηλανδός Πέρκινς, την επόμενη μέρα που συνειδητοποίησαν τη σωτηρία τους, τους ζήτησε να μάθει τίνος αγίου η γιορτή ήταν την ημέρα του γεγονότος, 25η Νοεμβρίου, Ήταν της Αγίας Αικατερίνης. Και ο Πέρκινς τους είπε: «Εδώ, σε τούτη την άκρη της Μαδάρας να χτίσετε μια εκκλησιά στο όνομά της, για να θυμάστε και να την δοξάζετε». Τ’ ορκίστηκαν όλοι και στο τέλος της κατοχής, σε δύσκολα ακόμη χρόνια, έφτιαξαν την εικόνα και έγραψαν στη μια μεριά τα ονόματά των και στην άλλη το χρονικό του θαύματος. Τα ονόματα: Ρerkins (σκοτώθηκε σε ενέδρα στις Φώκιες Ομαλού στις 20-2-1944 και έχει τοποθετηθεί αναμν. πλάκα εκεί στον δρόμο), Πατεράκης Ιωάννης, Βασίλης, Γιώργος, Κώστας, Αντώνης, Θεόδωρος. Αναστασάκης Αντώνιος, Ιωάννης, Ανδρέας. Κανδανολέων Γεώργιος. Γεντεκάκης Μανώλης. Δελάκης Ιωσήφ. Μετοχαράκης Νίκος. Βαγιάκης Ιωάννης. Παπαδερός Σταύρος.

Ο Αντώνης, διηγάται και στη θύμηση των συντρόφων του, που οι περισσότεροι έχουν φύγει, και ιδίως όταν προφέρει το όνομα του Πέρκινς, σταματά, κομπιάζει και δακρύζει, κλαίει. Έτσι είναι οι άντρες. Τα χρόνια πέρασαν. Οι πραγματικοί αγωνιστές της αντίστασης δεν βγήκαν “οικονομημένοι” και δεν εκμεταλλεύτηκαν τον αγώνα τους και έτσι φτωχοί δεν αξιώθηκαν όλα αυτά τα χρόνια να ξετελέψουν το τάμα. Κοντά εξήντα χρόνια μετά, φαίνεται κάποιος από τους απογόνους των, είδε όνειρο ή νέο θαύμα.

Οι οικογένειες των Πατεράκηδων με πρωτεργάτες τα παιδιά του Αντώνη και άλλους, τον Κώστα, τον Αντώνη, τον Σταμάτη, μιας και ήταν δύσκολο να μεταφερθούν τα υλικά κοντά στην Τρυπητή ψηλά, έχτισαν στην τοποθεσία Χασκόσπηλιος και σε υψόμετρο 870 μέτρων, τέσσερα (4) χιλιόμετρα από το Κουστογεράκο, το εκκλησάκι.

Σε έναν τόπο μοναδικής ομορφιάς γεμάτο κυπαρίσσια, πεύκα και λίγες τεράστιες βαλανιδιές. Με απέραντη θέα και δίπλα ακριβώς στο κατακόρυφο χάος του “φαραγγιού”. Η πέτρα δουλεύτηκε με θαυμαστό τρόπο και εκτός από την εκκλησία, ένα άλλο πετρόκτιστο κτήριο για να φιλοξενούνται οι πανηγυριώτες και οι προσκυνητές γενικά, όποτε φτάσουν εδώ πάνω. Τραπέζια και καθιές από ατόφιο κυπαρίσσι. Το καμπαναριό και όλα, όμορφα, ταιριαστά με το μοναδικό περιβάλλον.

Και η ιστορική εικόνα πήρε πλέον τη θέση που έπρεπε μέσα στην εκκλησιά. Πέρα όμως από τη γιορτή, αν ακολουθήσετε τον ορεινό δρόμο που φέρνει από το χωριό ως την περιοχή της εκκλησιάς θα ενθουσιαστείτε οπωσδήποτε.