Από τις πλαζ της Αγγλίας έως την Κυανή Ακτή και την Καλιφόρνια η έκθεση “Riviera Style” διαγράφει μια τροχιά εκατό ετών γεμάτη άμμο, βότσαλα, λαστέξ και λίκρα.
Στο Μουσείο Μόδας και Υφάσματος του Λονδίνου τα μαγιό, τα σαρόγκ και τα μπικίνι, τα μπουρκίνι και τα μονοκίνι, τα καφτάνια και τα αέρινα παντελόνια-πυζάμα είναι μόνο λίγα από τα εκθέματα, τα οποία επιλέχθηκαν για το υλικό τους και την εξέλιξη του, προκειμένου το ύφασμα να μην σακουλιάζει ή κρεμάει όταν βρέχεται. Στο τέρμα της διαδρομής βρίσκονται οι σημερινές τεχνολογικές επιδόσεις των υφασμάτων για μαγιό, που έχουν τέλεια εφαρμογή και αυξάνουν την ταχύτητα κολύμβησης.
Η έκθεση υπό τον πλήρη τίτλο “Riviera Style, Resort and Swimwear since 1900” (http://ftmlondon.org/) παρατείνεται, λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος, έως τις 13 Σεπτεμβρίου καθώς ξεπέρασε σε επισκεψιμότητα τις προσδοκίες των διοργανωτών. Εξαίσια είναι και τα πόστερ της εποχής που την συνοδεύουν.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι από την ανταπόκριση» λέει η Σίλια Τζόισι, επικεφαλής του Μουσείου Μόδας και Υφάσματος. «Στην έκθεση Riviera Style ο επισκέπτη θα δει την εξέλιξη των μαγιό, πώς μίκρυναν μέσα στο χρόνο, ενώ εξάπτεται η διεθνής περιέργεια για την ιστορία των βρετανικών παραθαλάσσιων θέρετρων.
Με την παγκόσμια αγορά των μαγιό να αναμένεται να ξεπεράσει τα 19,30 δισεκατομμύρια δολάρια το 2018, παρατηρήσαμε και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσον αφορά την ανδρική μόδα, η οποία φαίνεται ότι θα συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της βιομηχανίας. Ελπίζουμε ότι η παράταση της έκθεσης θα δώσει την ευκαιρία σε ακόμα περισσότερους ανθρώπους να δουν αυτή την διεθνώς αναγνωρισμένη συλλογή, “δάνειο” από το συμβούλιο της κομητείας του Λέιτσεστερσάιρ».
Διαπίστωση των σχεδιαστών είναι ότι τα μαγιό μικραίνουν με την πάροδο του χρόνου. Πέρα από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις οι λόγοι για το όλο και μικρότερο μέγεθος ήταν πολιτιστικοί και κοινωνικοί.
«Στη δεκαετία του ’50 όλα τα νεαρά κορίτσια ήθελαν να μοιάζουν στις μητέρες τους. Στη δεκαετία του ’60 η μεγάλη αλλαγή ήταν ότι οι μητέρες ήθελαν να μοιάζουν στις κόρες τους», λέει ο σχεδιαστής μόδας Ντέιβιντ Σασούν. Ο Σασούν, δημιουργός των βραδινών φορεμάτων της Πριγκίπισσας Νταϊάνας και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας, βοήθησε και στο στήσιμο της «Riviera Style». Σήμερα, λέει ο σχεδιαστής, μπορείς να είσαι σε μια παραλία και να μην φοράς τίποτα ή σχεδόν τίποτα. «Οι αλλαγές στο στιλ αποκαλύπτουν πολλά για την ηθική στο παρελθόν, τι επιτρεπόταν να δείξεις και τι όχι», λέει η Δρ Κριστίν Μπόιντελ, μια από τις επιμελήτριες της έκθεσης. Τελικά, η ανθρωπότητα άλλαξε πολλά “maillot de bain” μέχρι να φτάσει στο “ίτσι μπίτσι τίνι γουίνι γέλοου πόλκα ντοτ μπικίνι”.
Το “μπαμ” του μπικίνι
Είναι μακρύς ο δρόμος των μαγιό. Η πρώτη χρήση ενός “κοστουμιού μπάνιου” έχει καταγραφεί στην Ελλάδα το 350 π.Χ. Αργότερα στα λουτρά και στην κολύμβηση προτιμήθηκαν οι χλαμύδες ενώ σε μωσαϊκό του 4ου αιώνα απεικονίζονται γυναίκες που φορούν τον πρόγονο του σημερινού μπικίνι. Το ένδυμα που χωρίζεται σε δύο μέρη το συναντάμε και σε απεικονίσεις αθλητριών σε αρχαιοελληνικές υδρίες και τοιχογραφίες. Με την κατάρρευση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας η άθληση στο νερό παραγκωνίστηκε και οι κάτοικοι της Ευρώπης έμπαιναν στη θάλασσα για θεραπευτικούς λόγους και όχι για λόγους αναψυχής.
Τα πρώτα γυναικεία μαγιό αποτελούνταν από φόρεμα, φουφούλα και ψηλές μαύρες κάλτσες. Μέχρι το 1855 η ηθική και η σεμνοτυφία της εποχής επέβαλλε να μην εκτίθεται το γυναικείο σώμα. Οι γυναίκες σπανίως κολυμπούσαν, η κυρίαρχη άποψη της εποχής ήταν ότι μόνο οι άνδρες επιτρέπεται να κολυμπούν. Ευτυχώς, υπήρξε σταδιακή εξέλιξη, οι γυναίκες έβρεξαν κάτι παραπάνω από τον αστράγαλο και στο τέλος του 19ου αιώνα, το κολύμπι έγινα «τέχνη», ολυμπιακό άθλημα και επιτέλους ψυχαγωγία. Με αυτά τα δεδομένα έγινε αποδεκτό το να κολυμπούν οι γυναίκες. Οι πλαζ έγιναν μικτές και οι άνδρες έπαψαν να πλατσουρίζουν γυμνοί σε δικές τους παραλίες. Υπήρχε λοιπόν σοβαρός λόγος, σύμφωνα με την ηθική της εποχής, να καλύψουν τα σώματά τους. Μέχρι το 1930 οι ανδρικοί ώμοι ήταν ακάλυπτοι και εθεωρείτο τολμηρό. Το ένδυμα μπάνιου ήταν πλεκτό και θύμιζε κάρντιγκαν. Αργότερα αποκαλύφθηκε και το ανδρικό στήθος ενώ οι σχεδιαστές έδωσαν στιλιστικές μάχες προκειμένου τα ανδρικά μαγιό να μην θυμίζουν εσώρουχα. Για την ιστορία, την “προγιαγιά” του μπικίνι την λάνσαρε η Αυστραλέζα κολυμβήτρια και περφόρμερ Ανέτ Κέλερμαν το 1907 σε μια παραλία της Βοστόνης, αλλά της πέρασαν χειροπέδες για αυτό.
“Αμαρτία”
Εννιά Ιουνίου 1946. Ο Γάλλος μηχανικός Λουί Ρεάρ έπλασε το μπικίνι. Και το βάφτισε έτσι από την ατόλη Μπικίνι στον Ειρηνικό Ωκεανό, όπου το αμερικανικό ναυτικό πραγματοποιούσε πυρηνικές δοκιμές. Ο Ρεάρ προσδοκούσε ότι το προκλητικό μαγιό θα έκανε “εκρηκτική” την εμφάνιση των γυναικών. Κανένα όμως μοντέλο της εποχής δεν τολμούσε να φορέσει το μαγιό. Μέχρι που δέχθηκε μια 18χρονη χορεύτρια, η Μισελίν Μπερναντινί, η οποία εργαζόταν στο Καζίνο του Παρισιού. Η Μισελίν φόρεσε το μπικίνι κρατώντας ένα κουτί σπίρτα (στο οποίο χωρούσε το μικροσκοπικό μαγιό) και φωτογραφήθηκε στην θρυλική «αρτ νεκό» Πισίνα Μολιτόρ του Παρισιού. Το “μπαμ” έγινε… Και το μπικίνι ανέβηκε στις παρισινές πασαρέλες, όχι όμως και στις πασαρέλες των ΗΠΑ. Εκεί το υποδέχθηκαν με μια καθυστέρηση 15 ετών! Αλλά και στο Λονδίνο,το 1951 δεν επετράπη να φορέσουν μπικίνι οι διαγωνιζόμενες στα καλλιστεία για την ανάδειξη της Μις Κόσμος. Το μπικίνι απαγορεύτηκε στην Αυστραλία, στην Ισπανία, στο Βέλγιο και στην Ιταλία ενώ το Βατικανό το χαρακτήρισε ως “αμαρτία”. Αλλά ήρθε η ώρα που…
“Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα”
Σε στιγμές μεγάλης έμπνευσης έπλασε και τη Μπριζίτ Μπαρντό. Το μπίκινι που φόρεσε στην ταινία-θρύλο του Ροζέ Βαντίμ, το 1957, απογείωσε τις πωλήσεις του συγκεκριμένου μαγιό. Πωλήσεις, οι οποίες εκτινάχθηκαν το 1960 με την τεράστια ποπ επιτυχία του Μπράιαν Χίλαντ “Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini”. Θρυλείται πως η Μπριζίτ Μπαρντό έκανε πολύ περισσότερα για το εμπορικό ισοζύγιο της Γαλλίας από ό,τι η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία, εκείνη την εποχή.
Τα μαγιό και τα μονοκίνι τα είδαμε στην Ελλάδα σε ταινίες όπως “Κορίτσια στον ήλιο”, αρκετά χρόνια αργότερα, όπου προσφέρονταν “μύγδαλα” στην Σουηδή Αναμπελ. Σε άλλο μήκος κύματος και άλλη κουλτούρα, μια συμπατριώτισσα της, η εντυπωσιακή Ούρσουλα Αντρες αναδύεται, το 1967, μέσα από τα κύματα σε μια από τις πλέον “ιστορικές” στιγμές του σινεμά. Το κορίτσι του Τζέιμς Μποντ στην ταινία “Dr No” αφήνει εποχή. Το ίδιο και η Ράκελ Ουέλς που φωτογραφίζεται με το μαγιό του ανθρώπου των σπηλαίων, αυτό με τα δέρματα, τύπου Φλιντστόουν. Την ίδια περίοδο το είχαν κάνει κομμάτι της παραθεριστικής τους γκαρνταρόμπας η Μέριλιν Μονρό και η Τζέιν Μάνσφιλντ και ο διάσημος σχεδιαστής Όλεγκ Κασίνι υπήρξε πρωτοπόρος. Περιοδικά όπως το Sports Illustrated με την Μπαμπέτ Μαρτς στο πρώτο «swimsuit» εξώφυλλο γράφουν ιστορία. Το μπικίνι, ωστόσο, φόρτωσε με πολλά τονάζ υποχρεώσεων καλλωπισμού τις γυναίκες και με αρκετό άγχος για την τέλεια σιλουέτα. Αν και μικροσκοπικό σηκώνει πάνω του αρκετό από το βάρος της βιομηχανίας της ομορφιάς και των στερεότυπων της. Παραμένει ωστόσο, σύμβολο απελευθέρωσης, που ξεσπά σαν κύμα από λάδι καρύδας στις παραλίες της Ιπανίμα. Το “Time”, γιορτάζοντας τη γέννηση του μπικίνι και εμπνεόμενο από το Ρίο ντε Τζανέιρο, θυμίζει σε τίτλο την παράφραση “Life is a beach”. Η ζωή είναι μια υπέροχη ελληνική παραλία.
