Ο καιρός αναμένεται να διατηρηθεί πολύ καλός με λίγες αραιές νεφώσεις, πρόσκαιρα αυξημένες. Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις με διαφοροποιημένες όμως εντάσεις ανά περιοχή της Κρήτης. Στις περισσότερες περιοχές του νησιού η έντασή τους θα φθάνει τα 3 έως 4 Μποφόρ, στις περιοχές όμως δυτικά – νοτιοδυτικά και νότια των Χανίων και του Ρεθύμνου οι ΝΑ έως και Ανατολικοί άνεμοι θα πνέουν με εντάσεις 6 – 7, τοπικά έως και τα 8 Μποφόρ. Ενισχυμένοι νοτιάδες με εντάσεις στα 6 – 7 και τοπικά έως και 8 Μποφόρ θα πνέουν επίσης στα ανατολικά του Νομού Χανίων καθώς και σε βόρειες περιοχές της υπόλοιπης Κρήτης.
Από αύριο αναμένεται σταδιακή, αλλά και σημαντική, εξασθένησή τους, ενώ από νωρίς το μεσημέρι αναμένεται να στραφούν από δυτικές διευθύνσεις. Η θερμοκρασία για σήμερα αναμένεται να κυμανθεί στα νότια της Κρήτης από 11 έως 19 ˚C, ενώ σε βόρειες περιοχές η ελάχιστη θα είναι, περίπου, στους 14˚C, ενώ η μέγιστη αναμένεται να ξεπεράσει σε πολλές περιοχές ακόμη και τους 26˚C. Αύριο αναμένεται να σημειωθούν και πάλι υψηλές τιμές της θερμοκρασίας, ιδιαίτερα στις βόρειες και ανατολικές περιοχές της Κρήτης. Καλές καιρικές συνθήκες, με παροδικές νεφώσεις, κατά τόπους πιο πυκνές, αναμένεται να επικρατήσουν και την Τετάρτη με δυτικούς ανέμους μετρίων εντάσεων και τη θερμοκρασία να υποχωρεί σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα.
ΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ
Το βαρομετρικό χαμηλό που εμφανίζεται στα προγνωστικά μοντέλα να προσεγγίζει από τα δυτικά την Πέμπτη 3 Μαρτίου αναμένεται να προκαλέσει μεταβολή του καιρού σταδιακά, αρχικά με περιορισμένες τοπικές βροχές, ενώ στην πλέον αισιόδοξη εκδοχή αναμένεται οι βροχές να γενικευθούν από τα ξημερώματα της Παρασκευής.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η παροδική αυτή αύξηση της θερμοκρασία την τελευταία ημέρα του χειμώνα και την πρώτη ημέρα της άνοιξης, οφείλεται και πάλι στην εισβολή από τα νότια μίας αρκετά έντονα θερμής μάζας, η οποία στη διαδρομή της θα επηρεάσει περιοχές της Νότιας Ελλάδας και ιδιαίτερα την Κρήτη (απεικόνιση της θερμής εισβολής από τα νότια φαίνεται στον χάρτη του Πανεπιστημίου Αθηνών). Οι πολύ υψηλές τιμές όμως της θερμοκρασίας, που σημειώνονται ιδιαίτερα στις βόρειες περιοχές του νησιού και όχι τόσο στις νότιες περιοχές, είναι αποτέλεσμα και των νότιων ανέμων, οι οποίοι ως καταβάτες στα βόρεια, ωθούν τη μέγιστη θερμοκρασία σε υψηλότερες τιμές. Η εμφάνιση αυτών των υψηλών θερμοκρασιών, έστω και αυτή την περίοδο, δεν προκαλεί ανησυχία, τουλάχιστον από την πλευρά της επιστήμης της Μετεωρολογίας, αφού εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο των δυναμικών διεργασιών της ατμόσφαιρας και επιπλέον παρόμοιες καταστάσεις έχουν κάνει την εμφάνισή τους και κατά το παρελθόν, άλλοτε ηπιότερα, ενίοτε όμως και ακόμη πιο έντονα.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι σε παρόμοιες θερμές εισβολές με τη συμβολή της νότιας τάσης των ανέμων σημειώνονταν έντονες μεταφορές σκόνης από περιοχές της Β. Αφρικής. Στην παρούσα κατάσταση εμφανίζεται από τους προγνωστικούς χάρτες μία μεταφορά σκόνης η οποία κορυφώνεται σήμερα και αύριο (κυρίως ανατολική Κρήτη). Αν και η συγκέντρωσή της θα γίνει αισθητή, εκτιμάται όμως ότι δεν θα είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Ο ΑΕΝΑΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ
Σήμερα ολοκληρώνεται ημερολογιακά η εποχή του χειμώνα και από αύριο ξεκινά η εποχή της άνοιξης για το βόρειο ημισφαίριο και φυσικά και για τη χώρα μας. Η φθίνουσα πορεία της ηλιακής τροχιάς με συνεπακόλουθο τη σταδιακή μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας που ξεκίνησε στις 23 Σεπτεμβρίου του περασμένου χρόνου (φθινοπωρινή ισημερία) έφθασε στην ελάχιστη τιμή της στις 22 Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο) και έκτοτε σημειώνεται ανοδική τροχιά της ηλιακής τροχιάς με σταδιακή αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας, οδηγώντας πλέον στην εαρινή ισημερία που αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 20 Μαρτίου. Ενας αέναος κύκλος αστρονομικών μεταβολών που διαφοροποιούν την ποσόστωση της προσπίπτουσας ακτινοβολίας στον πλανήτη μας, διαδραματίζοντας έναν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ποικίλων καιρικών καταστάσεων.
Η δημιουργία του καιρού είναι αποτέλεσμα της ανισοκατανομής της ηλιακής ακτινοβολίας και επομένως της απόδοσης θερμικής ενέργειας, στις διαφορετικού πλάτους περιοχές του πλανήτη. Τα βαρομετρικά συστήματα δημιουργούνται από την ανισοκατανομή των πεδίων των πιέσεων, τα οποία με τη σειρά τους εξαρτώνται από τη διαφοροποίηση των θερμών και ψυχρών αερίων μαζών που, όπως προανέφερα, διαμορφώνονται από την ανισοκατανομή της ηλιακής ακτινοβολίας. Το σύστημα της αέριας σφαίρας του πλανήτη, γνωστή ως ατμόσφαιρα, όπως και κάθε πλανητικό σύστημα, στην προσπάθειά του να επιφέρει ισορροπία προκαλεί, άλλες φορές ήπια και άλλες βίαια, την κίνηση των βαρομετρικών συστημάτων και συνεπακόλουθα την κίνηση των θερμών ή ψυχρών αερίων μαζών. Οι περιοχές που επηρεάζονται από τις μετακινήσεις των ψυχρότερων αερίων μαζών καθώς και οι περιοχές υπεράνω των οποίων επιτελείται σύγκρουση των ψυχρών με τις θερμές αέριες μάζες, βρίσκονται υπό την επήρεια μιας ιδιαίτερα δυναμικής λειτουργίας της ατμόσφαιρας που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του καιρού.
Η μόνιμη τάση της ατμόσφαιρας για την αποκατάσταση θερμικής ισορροπίας καθώς και η σταθερή ανισοκατανομή της ηλιακής ακτινοβολίας θα προκαλούν πάντοτε τη δημιουργία διαφορετικών καιρικών καταστάσεων στον πλανήτη. Η ένταση καθώς και οι τροχιές κίνησης των βαρομετρικών συστημάτων δεν υπήρξαν ποτέ σταθερές ανά τα έτη. Ενίοτε, το πλέον συνηθέστερο, έντονα βαρομετρικά συστήματα επηρεάζουν τις βόρειες περιοχές του β. ημισφαιρίου. Κατά περιόδους τα συστήματα αυτά εκτρέπονται και νοτιότερα προκαλώντας διαφοροποίηση των καιρικών καταστάσεων και σε νοτιότερα πλάτη.
Η πρόσφατη χειμερινή περίοδος που βιώσαμε στη χώρα μας και ιδιαίτερα στην Κρήτη, δεν ήταν ιδιαίτερα έντονη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρξε έντονη δραστηριότητα βαρομετρικών συστημάτων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν, έστω και παροδικές, αλλαγές στο σκηνικό του καιρού. Εκτεταμένα πεδία υψηλών πιέσεων στην Κ. Ευρώπη και στη Μεσόγειο παρεμπόδιζαν την κίνηση χαμηλών βαρομετρικών, ενώ το τελευταίο διάστημα παρατηρείται και μία τάση θερμών αερίων μαζών να επεκτείνεται από τον Ισημερινό προς τα βόρεια, δημιουργώντας συνθήκες θερμικής ανισορροπίας που σπάνια κάνουν την εμφάνισή τους αυτή την περίοδο. Αν όμως ήταν ασυνήθιστες, αλλά θεμιτές, οι παρατεταμένες βροχές του περασμένου χειμώνα (2014 – 2015) εξίσου ασυνήθιστες ήταν και οι συνθήκες του φετινού χειμώνα με την παρατεταμένη ανομβρία καθώς και τις υψηλές θερμοκρασίες. Ουδείς μπορεί να γνωρίζει μετά βεβαιότητας ποιες θα είναι οι καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν σε οποιαδήποτε γεωγραφική ενότητα σε βάθος χρόνου. Ο καιρός δεν θα πάψει ποτέ να είναι αποτέλεσμα δυναμικών διεργασιών της ατμόσφαιρας που μπορεί να μεταβληθούν από στιγμή σε στιγμή. Εκτιμήσεις για μελλοντικές καιρικές καταστάσεις, σε βάθος χρόνου, μπορεί να προκύπτουν από μελέτες παλαιότερων μετεωρολογικών καταγραφών (στατιστική επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων παρελθόντων ετών), από εξειδικευμένα προγνωστικά μοντέλα (εποχικά μοντέλα) καθώς και από τη συνέπεια της ανθρώπινης λογικής που πού θέλει ένα ήπιο χειμώνα να τον διαδέχεται ένα πολύ θερμό καλοκαίρι, ενώ ένα βαρύ χειμώνα να τον διαδέχεται ένα ήπιο καλοκαίρι. Ολες αυτές οι εκτιμήσεις στηρίζουν την επιτυχία τους στην τυχαιότητα, αφού τον τελευταίο και τον κυριότερο λόγο τον έχει το πολυπαραγωντικό σύστημα της ατμόσφαιρας, η οποία διαθέτει τεράστιες δυναμικές στη λειτουργία της. Μέσα από αυτές τις λειτουργίες συντηρεί τη ζωή, όπως τουλάχιστον την απολαμβάνουμε σήμερα, αναδιοργανώνει τη φύση και εν γένει καθορίζει τους κανόνες επιβίωσης κάθε συστήματος στον πλανήτη. Η Μετεωρολογία είναι ίσως η μοναδική επιστήμη που έχει ως αντικείμενο σπουδής όλες αυτές τις μεγαλειώδεις ατμοσφαιρικές λειτουργίες που συντελούν στη δημιουργία του καιρού και σε καμία περίπτωση δεν προκαλεί πανικό και ανησυχία στην ανθρωπότητα. Αλλωστε ακολουθεί πιστά την αρχαιοελληνική γραφή, αυτού που τιμά ως “Πατέρα της Μετεωρολογίας”, του αρχαίου Ελληνα φιλόσοφου Αριστοτέλη, ο οποίος έγραψε «αι θεμελιώδεις αρχαί ολοκλήρου της φύσεως είναι η αλλοίωσις και η κίνησις· όστις δεν ανεγνώρισε τας αρχάς ταύτας, δεν γνωρίζει τη φύσιν».
Από την άλλη πλευρά όμως οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι εύλογα γεννάται μία ανθρώπινη ανησυχία, ιδιαίτερα όταν οι εκδηλώσεις του καιρού δεν εξυπηρετούν τις όλως αυξανόμενες ανάγκες του. Οφείλουμε όμως να αντιληφθούμε ότι καιρός κατά παραγγελία δεν μπορεί να υπάρξει και σε παγκόσμια κλίμακα δεν θα υπάρξει ποτέ. Οι κοινωνίες των ανθρώπων και κάθε έμβιο σύστημα οφείλουν να προσαρμόζονται στις διαθέσεις του καιρού προκειμένου να επιτύχουν την ασφαλή επιβίωσή τους. Κάθε παραλογισμός στην προοπτική μιας δήθεν ευημερίας, μέσω πρακτικών αλόγιστης ανάπτυξης, μπορεί να προκαλέσει αρνητικές συνέπειες στην επιβίωση ενός έθνους εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Τα έθνη, αλλά και μεμονωμένες ανθρώπινες κοινωνίες που διαθέτουν τη διορατικότητα αντιμετώπισης του αστάθμητου παράγοντα της «καιρικής απειλής», στο άμεσο, αλλά και στο απώτερο μέλλον, θα έχουν την ευτυχία να συνεχίσουν να ευημερούν γνωρίζοντας ότι μετά την καταιγίδα, ιδιαίτερα στον ελληνικό ουρανό, πάντα ξεπροβάλλει ο Ηλιος. Ο καιρός είναι πάντα καλός.
