Σε μία εποχή έντονης ρευστότητας, κοινωνικών αναδιαρθρώσεων, αξιακών αναοριοθετήσεων και πολιτισμικού αναστοχασμού, η καθ’ ημάς Ορθόδοξη του Χριστού Εκκλησία εμμένει στην προβολή του προτάγματος της αενάου ζωής και ατελευτήτου προοπτικής του ανθρώπου ως ζώσας εικόνος του Δημιουργού του. Ο Θεός εισέρχεται στην ιστορία του άνθρώπου, για να την εξαγιάσει και καταστήσει τον ίδιο μέρος αδιάσπαστο της δικής Του Ζωής και Βασιλείας. Οι Άγιοι της Εκκλησίας, ως θεμελιακοί ενσαρκωτές και εκφραστές του Ευαγγελίου του Χριστού, καθίστανται, έτσι, στο διηνεκές η ορατή απεικόνιση της αιωνιζούσης αυτής προοπτικής, που υπερβαίνει τα περίκλειστα στην εγκεφαλική αντίληψη και νόηση στεγανά και συντάσσεται με τον Λόγο, δηλαδή το πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού ως υπέρλογο γεγονός και αμετάπτωτη βεβαιότητα.
Η πρισματική αυτή αντίληψη διέπει τον φετινό πανηγυρικό εορτασμό της επιστροφής της καθ’ ημάς Ιεράς Μονής στους κόλπους του κοινοβιακού μοναχισμού: της επανάκαμψης, δηλαδή, σε μία αγιοτόκο παράδοση, ευρισκόμενη η ίδια σε μία παλαίφατη κονίστρα ασκητικών αγώνων υπό την σκέπη και προστασία της Παναγίας και του μεγίστου των ασκητών Ιωάννου του Ερημίτου και των ενενήκοντα οκτώ συνασκητών του, επίσης αγίων. Κατά την αγρυπνία της 31ης Ιουλίου προς 1η Αυγούστου, η Εκκλησία μας, διατηρώντας στη θύμηση των πιστών την παλαιά παράδοση της λιτανεύσης του Τιμίου Σταυρού στην Κωνσταντινούπολη, θέτει προς προσκύνηση των πιστών το Τίμιο Ξύλο του Κυρίου και η Μονή μας, προς επευλογία της αδελφότητος και του εκκλησιαστικού πληρώματος, τήν τιμία Κάρα του αγίου Φιλαρέτου του Ελεήμονος, προστάτου των μελισσοκόμων, που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων.
Ο βίος του αγίου προσομοιάζει εκείνου του δικαίου Ιώβ: Ο Θεός του είχε δώσει άφθονα πλούτη και αγαθά (χωράφια, αμπελώνες, ποίμνια και αγέλες), ενώ πλήθος ανθρώπων εργάζοντας για αυτόν. Ήταν ήδη σε προχωρημένη ηλικία και ζούσε ευτυχής, έχοντας γύρω του την πολυάριθμη οικογένειά του. Μόνη του μέριμνα ήταν να διάγει βίο θεάρεστο, χρησιμοποιώντας τα πλούτη του για να υπηρετεί τον πλησίον. Ληστές κατέκλεψαν τα πλούτη του και μία σειρά από συμφορές έφεραν τον πλούσιο εργάτη του Θεού στην πιο αδήριτη φτώχεια.
Παρά τη μεγάλη και ραγδαία πτώχευση, δεν άφησε ούτε ένα παράπονο ή λόγο απρεπή να βγει από τα χείλη του. Αντιθέτως, χαιρόταν και ευχαριστούσε τον Θεό που τον απάλλαξε από το βάρος του πλούτου. Αναγκάστηκε να χειρωνακτεί για να θρέψει την οικογένειά του και μιά μέρα, ενώ πήγαινε στό χωράφι του, συνάντησε έναν φτωχό χωρικό, ο οποίος θρηνούσε για το βόδι που μόλις του είχε ψοφήσει. Αμέσως του χάρισε το ένα από τα δικά του και λίγες μέρες αργότερα του χάρισε και το άλλο, στερούμενος έτσι ο ίδιος την ισχνή συγκομιδή του δικού του χωραφιού. Πληροφορούμενοι αυτήν την πράξη ελεημοσύνης, η σύζυγος και τα παιδιά του τον κατηγόρησαν ότι τους καταδίκαζε σε εσκεμμένη λιμοκτονία, ο ίδιος όμως τους παρότρυνε να κάνουν υπομονή και τους υποσχέθηκε έναν κρυμμένο θησαυρό.
Απογυμνωμένος από κάθε αγαθό, δίχως καμιά ανθρώπινη παρηγοριά, ο άγιος αφέθηκε στην ευσπλαχνία του Θεού και Εκείνος του έδειξε ότι δεν τον είχε εγκαταλείψει. Ο τότε αυτοκράτορας νυμφεύεται την εγγονή του Φιλαρέτου, τον φέρνει στο παλάτι, και τον περιβάλλει με τιμές και πλούτη ανείπωτα. Ο άγιος δεν αφέθηκε ωστόσο να μεθύσει με την εκ νέου αυτή αφθονία. Συνεχίζει να καλλιεργεί την ελεημοσύνη δίχως να την εντάσσει στη δική του έλλογη ευθυκρισία, αλλά αφήνοντας τον εαυτό του να καταστεί όργανο του ελεήμονος Θεού που γνωρίζει τις ανάγκες εκάστου.
Μετά από πολλές παρακλήσεις, δέχθηκε το αξίωμα του Υπάτου, ποτέ όμως δε φόρεσε μεταξωτό ένδυμα και χρυσή ζώνη. Προείδε την τελευτή του. Συγκέντρωσε την οικογένειά του και τους συμβούλευσε να μοιράσουν τα υπόλοιπα αγάθά στους φτωχούς. Παρέδωσε, έτσι, γεμάτος χαρά την ψυχή του στον Κύριο την ώρα που πρόφερε το «Γεννηθήτω το θέλημά Σου ως εν ουρανώ και επί της γής». Η μνήμη του τιμάται τήν 1η Δεκεμβρίου.
*μοναχός ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ αδελφός της Ιεράς Μονής Γουβερνέτου
