Η κατ’ οίκον νοσηλεία

Η τρέχουσα διαχείριση της επιδημίας του κορωνοϊού τόσο στη χώρα μας όσο και Παγκόσμια, επέβαλε αλλά και ανέδειξε περισσότερο από ποτέ τη σημασία και την αξία της περίθαλψης στο σπίτι. Το σύνθημα, “Μένουμε Σπίτι” μπορεί να γίνει, “Νοσηλευόμαστε στο Σπίτι”.
Αυτή η εμπειρία προσφέρει αρκετά στοιχεία για την αξιολόγηση και την πρακτική εφαρμογή της. Ας δούμε όμως, πώς είναι δομημένη η Περίθαλψη στη χώρα μας.
Η Πρωτοβάθμια παρέχεται στον Δημόσιο Τομέα, από τα Κέντρα Υγείας, τα Αγροτικά Ιατρεία, τις ΤΟΜΥ (Τοπικές Μονάδες Υγείας) και τα Νοσοκομεία. Στον Ιδιωτικό Τομέα, από τα Ιατρεία, τα Διαγνωστικά Κέντρα, τις Κλινικές και τα Νοσοκομεία.
Η Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια παρέχεται στα Νοσοκομεία, Δημόσια και Ιδιωτικά και στις Ιδιωτικές Κλινικές. Τα Νοσοκομεία μας, ακόμη και στην Περιφέρεια, είναι με πολλές κλίνες, με υψηλό κόστος κατασκευής, συντήρησης και λειτουργίας. Οι απαιτήσεις για αύξηση των κλινών είναι συνεχείς για να μη νοσηλεύονται ασθενείς στους διαδρόμους και σε ράντζα.
Πολλοί ασθενείς παραμένουν εντός για τη διενέργεια εξετάσεων. Αλλοι είναι σε τελικό στάδιο της νόσου με παρηγορητική ή συντηρητική θεραπεία. Αλλοι παραμένουν για περισσότερο χρόνο ανάρρωσης ή ακόμη και για κοινωνκούς λόγους. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η συμφόρηση των Νοσοκομείων, αύξηση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, αύξηση των δαπανών για το Δημόσιο αλλά και για τους ασθενείς.
Επιπλέον, όπως ήδη αναφέρθηκε, τα Νοσοκομεία σήμερα σηκώνουν ένα μεγάλο βάρος της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, στα Εξωτερικά Ιατρεία και τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Εις τα Νοσοκομεία πρέπει ή θα έπρεπε, να νοσηλεύονται διεγνωσμένοι ασθενείς ή και εκείνοι που η διερεύνησή τους απαιτεί παραμονή εντός, καθώς και εκείνοι που δεν μπορούν να νοσηλευτούν στο Σπίτι.
Γενική εκτίμηση είναι ότι ο “ασθενής κρίκος’ του Συστήματος Υγείας είναι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα. Η Πρωτοβάθμια Περίθαλψη είναι η πρώτη προσέγγιση του Πολίτη με το Σύστημα Υγείας. Πρώτος στόχος πρέπει να είναι η Πρόληψη. Δυστυχώς το σύνηθες είναι να τρέχουμε αφού αρρωστήσουμε ξεχνώντας ότι η Πρόληψη είναι η καλύτερη Θεραπεία. Η Πρόληψη γίνεται με σωστή ενημέρωση με τους απαραίτητους εμβολιασμούς, τη λεπτομερή λήψη Ιστορικού και την κλινική εξέταση.
Ο Δεύτερος στόχος είναι η Διαλογή των Ασθενών. Εκείνων που με την Κλινική Εξέταση τίθεται ή προσεγγίζεται η διάγνωση. Γίνεται διάκριση, τι είναι οξύ και τι είναι χρόνιο. Ποιο είναι επείγον ή όχι και αποφασίζεται η περαιτέρω διαχείριση. Διενεργείται εφόσον απαιτείται, στοχευμένος Εργαστηριακός Ελεγχος σύμφωνα με τις κλινικές ενδείξεις κι όχι ανώφελες και κοστοβόρες εξετάσεις. Με βάση τη γενική κατάσταση του Ασθενή και του επείγοντος ή μη, λαμβάνεται απόφαση για Κατ’ οίκον, η Νοσοκομειακή Νοσηλεία. Μέσα λοιπόν στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα εντάσσεται και η Νοσηλεία στο Σπίτι. Υπάρχουν περιθώρια επέκτασης της. Αρκετές περιπτώσεις που νοσηλεύονται σήμερα στα Νοσοκομεία, θα μπορούσαν να παραμείνουν στο Σπίτι όπως π.χ. ασθενείς με Νοσήματα Αναπνευστικού, Ουροποιητικού, χρόνιες παθήσεις Γαστρεντερικού, Μυοσκελετικού, Κωλικοί κ.λπ. Μια άλλη κατηγορία είναι ασθενείς που ενώ έχουν περάσει τα οξέα συμπτώματα, παραμένουν στο Νοσοκομείο για Αποθεραπεία.
Πολλοί ασθενείς τελικού σταδίου με συντηρητική ή παρηγορητική θεραπεία θα προτιμούσαν να τελειώσουν τη ζωή τους στο σπίτι τους. Ακόμη και φυσιολογικοί τοκετοί θα μπορούσαν να γίνονται κατ’ οίκον. Για να διευρυνθεί η Κατ’ οίκον Νοσηλεία, με ασφάλεια και με επιτυχία, απαιτούνται δύο βασικές προϋποθέσεις. Η μια είναι η στελέχωση της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης με γιατρούς μεγάλης εμπειρίας και ευθύνης με κύρια ειδικότητα την Παθολογία.
Η άλλη είναι η διασύνδεση της Κατ’ οίκον Νοσηλείας με το Νοσοκομείο με τακτικές και έκτατες ιατρικές επισκέψεις στο σπίτι. Ετσι, θα γίνεται σωστή παρακολούθηση και ο ασθενής θα νοιώθει ασφαλής γνωρίζοντας ότι, εάν η κατάσταση της υγείας του επιδεινωθεί θα μεταφέρεται στο Νοσοκομείο. Πρακτικά, αυτό θα γίνεται από Κινητή Ιατρική Μονάδα με γιατρό, νοσηλευτή και βασικό εξοπλισμό π.χ. ηλεκροκαρδιογράφο, απινιδωτή, συσκευή παροχής οξυγόνου, Σετ Αιμοληψίας κ.λπ. Επίσης όταν απαιτείται ψυχολογική στήριξη του ασθενή ή του περιβάλλοντός του θα γίνεται από Κοινωνικό Λειτουργό η Ψυχολόγο.
Η επιλογή εκείνων που θα νοσηλευτούν στο Σπίτι θα γίνεται πάντοτε με τη συγκατάθεσή τους μετά από πλήρη ενημέρωση των ίδιων και του στενού τους περιβάλλοντος. Συμπερασματικά, η Κατ’ οίκον Νοσηλεία, μπορεί να αποτελέσει μια συμπληρωματική μορφή περίθαλψης.
Δίνεται η δυνατότητα σε κάποιους ασθενείς που σήμερα νοσηλεύονται στα Νοσοκομεία να παραμείνουν νοσηλευόμενοι στο σπίτι τους. Να βρίσκονται σ’ ένα φιλικό και ζεστό περιβάλλον εφ’ όσον το επιλέξουν. Ετσι, ενισχύεται η ήδη διαταραγμένη, λόγω της νόσου, ψυχολογία τους.
Δεν θα αισθάνονται ανασφάλεια λόγω της Νοσοκομειακής Διασύνδεσης με τακτική και έκτακτη ιατρονοσηλευτική φροντίδα. Τα Νοσοκομεία σε κάποιο βαθμό θα αποσυμφορηθούν και δεν θα χρειάζονται ράντζα στους διαδρόμους. Θα απελευθερωθούν κλίνες με συντόμευση του χρόνου Νοσηλείας και αποκατάστασης. Αναμένεται επίσης μείωση των Ενδονοσοκομειακών Λοιμωξεων.
Με την Κατ’ οίκον Νοσηλεία θα προκύψει εξοικονόμηση πόρων τόσο για το Δημόσιο όσο και για τους ίδιους τους ασθενείς. Ασφαλώς και θα πρέπει να γίνει Οικονομοτεχνική Μελέτη που να επιβεβαιώνει τα υποτιθέμενα οφέλη της πρότασης “Νοσηλευτείτε Σπίτι”. Η εφαρμογή της μπορεί ν’ αρχίσει πιλοτικά από μια Υγειονομική Περιφέρεια της χώρας .