Συνάντησα τον βετεράνο πολεμιστή Χανιώτη Λοχία κ. Ευάγγελο Μπραουδάκη, ο οποίος μου αφηγήθηκε το πώς κατελήφθη το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ από τους Τούρκους το 1974.
«Παρουσιάστηκα για να υπηρετήσω τη θητεία μου το 1972 όταν ήμουν 20 ετών (73 Γ’ ΕΣΟ, 103η Σειρά). Το 1973, τον Ιούλιο, μετά από έναν χρόνο θητείας στην Ελλάδα, μεταφέρθηκα στην ΕΛΔΥΚ στην Κύπρο.
Το πραξικόπημα στην Κύπρο έγινε στις 15 Ιουλίου 1974 και στις 19 Ιουλίου 1974 βρισκόμουν μέσα στο αρματαγωγό “ΛΕΣΒΟΣ” με προορισμό την Ελλάδα. Κυβερνήτης του αρματαγωγού ήταν ο ηρωικός Πλωτάρχης Ελευθέριος Χαδρινός, ο οποίος αποφάσισε να επιστρέψει το πλοίο στην Πάφο, στις 20/7. Αφού απεβιβάσθη η παλιά φρουρά της ΕΛΔΥΚ, το ΛΕΣΒΟΣ έβαλε με 900 βολές από Μπόφωρς κατά του θύλακα “Μούταλος” (στην Πάφο) των Τουρκοκυπρίων.
Ο θύλακας αυτός είχε δύο τάγματα Τουρκοκυπρίων και εξοντώθηκε.
Στις 21 Ιουλίου φθάσαμε στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, το οποίο βρισκόταν δυτικά της Λευκωσίας. Η δύναμη της ΕΛΔΥΚ ήταν 1.200 άτομα.
21 Ιουλίου το βράδυ, ενώ είχε γίνει εκεχειρία, οι Τούρκοι προσπάθησαν να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Τα ξημερώματα της 22ας Ιουλίου ακούμε βουητό αεροπλάνων και ήταν τα δικά μας τα μεταγωγικά NORATLAS της επιχείρησης ΝΙΚΗ που έρχονταν από τα Χανιά.
Από τα 13 αεροσκάφη NORATLAS που προσέγγισαν για προσγείωση στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, 4 απωλέσθησαν, 31% ποσοστό απωλειών και μάλιστα από φίλια πυρά.
Στις 13 Αυγούστου 1974 φεύγει η κύρια δύναμη από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και μένει ο 2ος λόχος. Το σύνολο των αμυνομένων ήταν 318 μαχητές.
14 Αυγούστου οι Τούρκοι επιχειρούν να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ με ρίψη βομβών ΝΑΠΑΛΜ (εμπρηστικές), με σφυροκόπημα από το πυροβολικό τους και συνεχείς επιθέσεις από άρματα μάχης και πεζικό.
Δεν πιστεύαμε ότι θα βγάζαμε την α’ μέρα γιατί δεν είχαμε αντιαεροπορικά. Οι Τούρκοι όμως έκαναν το λάθος (γι’ αυτούς) να κτυπούν το κέντρο του στρατοπέδου, ενώ εμείς είχαμε ακροβολιστεί. Την α’ ημέρα είχαμε μόνο δύο νεκρούς. Το βράδυ ο υποδιοικητής της ΕΛΔΥΚ Αρχισυνταγματάρχης Σταυρόπουλος ζητά βοήθεια. Του υποσχέθηκαν αλλά αυτή δεν ήρθε ποτέ!
15 Αυγούστου, αποκρούονται οι επιθέσεις των Τούρκων με την υποστήριξη μοίρας πεδινού πυροβολικού της Εθνικής Φρουράς. Αυτή ήταν η μόνη βοήθεια απ’ έξω.
Απώλειες: Ουδείς νεκρός!
16 Αυγούστου, η μοίρα πεδινού πυροβολικού σταματά να βάλλει κατά των Τούρκων. Δραματική έκκληση του Σταυρόπουλου για συνέχιση πυρών ανάσχεσης. Απάντηση: δεν έχουμε πυρομαχικά!
Μετά από 2-3 μήνες πληροφορείται ο Σταυρόπουλος από αξιωματικό της Εθνοφρουράς ότι πολεμοφόδια υπήρχαν. Υπήρξε όμως διαταγή να μην βάλλουν κατά των επιτιθέμενων Τούρκων!
ΠΡΟΔΟΣΙΑ!
Στις 14 Αυγούστου 1974 βρίσκουν ηρωικό θάνατο 84 Ελλαδίτες πολεμιστές της ΕΛΔΥΚ. Τα τουρκικά τανκς μπαίνουν μέσα στο στρατόπεδο των Ελλήνων και γίνονται μάχες σώμα με σώμα.
Σκοτώνεται ο λοχαγός Σταυριανάκος καθώς σκοπεύει τον επικεφαλής άρματος με το περίστροφό του. Η βολή του πυροβόλου του τανκς τον αποκεφαλίζει. Δίπλα του σκοτώνονται ηρωικά μαχόμενοι οι Χανιώτες, Λοχίας Μιχάλης Χαιρετάκης του Λόχου Διοικήσεως Συντάγματος και ο Στρατιώτης Μάριος Βολακάκης, της Διμοιρίας Μηχανικού.
Ο Διοικητής του στρατοπέδου δίδει διαταγή εγκατάλειψης του χώρου. Ετσι σώζονται οι υπόλοιποι από μία άνιση μάχη.
Σύμφωνα με Βρετανό δημοσιογράφο οι Τούρκοι έκοψαν τα κεφάλια 10 νεκρών Ελλαδιτών και τα εκθέσανε προς φωτογράφιση στην Πύλη της ΕΛΔΥΚ!
Αιχμαλωτίστηκαν δύο (2): Ο Σμυρλής Βασίλειος, ο οποίος χάθηκε και ένας ακόμη ο οποίος επέστρεψε.
Κατά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο δεν ηττήθηκε ο Ελληνικός Στρατός, αλλά προδόθηκε από τους πραξικοπηματίες που δρούσαν για λογαριασμό της τότε Παγκόσμιας Τάξης. ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!».