Η κατάσταση στην Τουρκία είναι στο επίκεντρο όχι μόνο στην περιοχή μας, αλλά και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Και πάλι στο στόχαστρο ο πρόεδρος κ. Ερντογάν και οι πράξεις του.
Μετά από 21 μήνες στην εξουσία, ο θεωρούμενος ως θεωρητικός του καθεστώτος, ο κ. Αχμέτ Νταβούτογλου, αναγκάστηκε να παραιτηθεί και από το κόμμα (το AKP) και από την πρωθυπουργία. Ο λόγος: η διαφωνία του με τον κ. Ερντογάν σε διάφορα θέματα. Ο κ. Ερντογάν θέλει γύρω του ανθρώπους, που τον ακολουθούν πιστά και δεν φέρουν αντιρρήσεις. Παντρεύει τώρα την κόρη του με έναν έμπορο όπλων και κατά μερικούς, λαθρέμπορο και ανάθεσε στον κ. Νταβούτογλου ίσως την τελευταία του αποστολή: να είναι κουμπάρος στον γάμο της κόρης του.
Η Τουρκία και ο κ. Ερντογάν βρίσκονται στο μέσο μιας περιπλεγμένης κατάστασης. Για χρόνια η χώρα προσπαθεί με νύχια και με δόντια να εισέλθει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κατά βάθος δεν επιθυμούν αυτή την εξέλιξη.
Το θέμα όμως των χιλιάδων προσφύγων από τη Μέση Ανατολή έδωσε ένα δυνατό χαρτί στην Τουρκία. Η Ε.Ε. την έχει μεγάλη ανάγκη ή αισθάνεται έτσι. Η Τουρκία προσπάθησε να εκμεταλλευθεί αυτή την κατάσταση και επανέφερε το θέμα του ξεπαγώματος των κεφαλαίων για την είσοδό της στην Ε.Ε. και επιπλέον την κατάργηση των θεωρήσεων για Τούρκους υπηκόους στα 28 κράτη – μέλη της.
Ετέθησαν 72 όροι στην Τουρκία για να μπορέσουν να αρθούν οι θεωρήσεις των διαβατηρίων. Η Τουρκία όμως δεν εκπλήρωσε όλους αυτούς τους όρους.
Πρώτον, δεν αναγνωρίζει ένα κράτος – μέλος την Κυπριακή Δημοκρατία. Και δεν μπορεί να την αναγνωρίσει αφού αυτή είναι η πολιτική της. Αν το κάμει, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσει ολόκληρη την πολιτική της στο Κυπριακό ζήτημα και να έλθει σε αντιπαράθεση με το καθεστώς των κατεχομένων, όσο λίγο και αν το υπολογίζει. Χωρίς, όμως, να αναγνωρίζει ένα μέλος από την Ε.Ε. δεν μπορεί κανονικά να διαπραγματευθεί με τα άλλα. Επιπλέον, εκείνο που πείραξε περισσότερο την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι η άρνηση του κ. Ερντογάν να τροποποιήσει τους νόμους κατά της τρομοκρατίας. Με το πρόσχημα της πάλης κατά της τρομοκρατίας η Τουρκία καταργεί την ελευθερία του Τύπου, σε μερικές περιπτώσεις και γενικά πλήττει τα ανθρώπινα δικαιώματα των κατοίκων της.
Οι Ευρωπαίοι, από την άλλη μεριά, βλέποντας το τεράστιο λάθος που ήταν έτοιμοι να διαπράξουν με το θέμα των θεωρήσεων, να αφήσουν δηλαδή 80 εκατομμύρια Τούρκους να γυρίζουν ελεύθεροι στην Ευρώπη, ανέβαλαν τη συμφωνία μέχρι το φθινόπωρο. Και τότε βλέπουμε.
Η κατάσταση της Τουρκίας στην Ευρώπη είναι μια ανωμαλία, η οποία ταράζει τα νερά στην Ενωση. Η εισδοχή της θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα και λόγω του μεγέθους της χώρας και λόγω των ιδιαιτεροτήτων της. Με τον κ. Ερντογάν δε, που μερικοί, αν όχι και ο ίδιος, τον θεωρούν ένα δεύτερο Ατατούρκ, η κατάσταση καθίσταται ακόμα περισσότερο δύσκολη.
*Ο δρ Χρίστος Αχιλλέως Θεοδούλου είναι δικηγόρος, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών & Διεθνών Σχέσεων
