«Κάτσε Αντώνη μου κάτσε…» ήταν η προτροπή και η παράκληση των συγγενών προς τον Αντώνη, όταν αυτός ετοιμαζόταν να βγει στο κλαρί και να τα βάλει με τον τρανό και παντοδύναμο Αλή Πασά. Ετσι πήρε το όνομα ο περίφημος κλέφτης και μεγάλος καπετάνιος της Δυτικής Ελλάδας Αντώνης Κατσαντώνης (1775 – 1809).
Παρακολουθώντας, όλο αυτό το διάστημα που διαρκεί το βασανιστικό μπρα ντε φερ της διαπραγμάτευσης, τις απόψεις που διατυπώνονται στα τηλεοπτικά κανάλια, στις εφημερίδες και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συναντώ ένα μέγα πλήθος παρόμοιων προτροπών, «κάτσε Αντώνη μου κάτσε…».
Προτροπών που κλιμακώνονται από ήπιες και φιλικές παραινέσεις μέχρι την ευθεία απειλή του κ. Σαμαρά περί Ειδικού Δικαστηρίου στην περίπτωση που δεν πάει καλά η διαπραγμάτευση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τοποθετήσεις αυτές διατυπώθηκαν ακόμα από τις πρώτες ημέρες της νέας κυβέρνησης. Ακόμα και όταν αυτή σημείωνε την τεράστια επιτυχία «να φέρει το πρόβλημα της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής της Ελλάδας στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος», όπως γράφει ο Χρήστος Γιανναράς στην “Καθημερινή” της 26-4-2015.
Προσπαθώ να κατανοήσω την ψυχολογία και τα κίνητρα των ανθρώπων αυτών. Σίγουρα ποικίλουν. Κάποιοι διακατέχονται από ένα ειλικρινή φόβο έναντι των ισχυρών και αδιάλλακτων Βορειοευρωπαίων και των συνεπειών μιας κόντρας μαζί τους. Κάποιοι βλέπουν ότι η αλλαγή στάσης έναντι των εταίρων, αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού μέσα στο οποίο αυγάτισαν τα συμφέροντά τους. Οσοι διαχειρίστηκαν προηγουμένως την εξουσία καταλαβαίνουν ότι μια επιτυχία της διαπραγμάτευσης θα αναδείξει τη δική τους γύμνια και κενότητα στα μάτια των πολιτών. Δεν λείπουν βέβαια και οι εθελόδουλοι, οι εκούσια υποταγμένοι, που θαυμάζουν παθολογικά την αγέρωχη υπεροχή του ισχυρού και που θεληματικά απολαμβάνουν τη δουλεία τους.
Βέβαια η διαπραγμάτευση, στη θέση που βρισκόμαστε – διαπραγματευόμενοι για το «μη χείρον», δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Αποτελεί δοκιμασία νεύρων, αντοχών και τακτικής, αλλά κυρίως της πίστης σε αυτό που προσπαθείς και επιδιώκεις.
Επί σειρά ετών είχαμε συνηθίσει οι «εκπρόσωποι» και απεσταλμένοι μας στις Βρυξέλλες να παίζουν τον ρόλο του απλού κομιστή εντολών. Το κυρίως έργο τους ήταν πώς θα μας πείσουν ότι δεν γίνεται αλλιώς, και πώς θα κανονίσουν έτσι τη δοσολογία της αγωγής ώστε ο ασθενής (δηλαδή εμείς) να μην αποβιώσει από φαρμακευτικό σοκ αλλά μάλλον να επιβιώσει εθισμένος στη μιζέρια και τη δυστυχία.
Η σημερινή κυβέρνηση μπορεί να είναι πολλών τάσεων ή συνιστωσών, μπορεί να είναι άπειρη, μπορεί να έχει κάμει λάθη, πρέπει να της αναγνωρίσουμε όμως ότι προσπαθεί, διαπραγματεύεται και δεν παραδίδεται αμαχητί.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι του κυβερνητικού σχήματος ηγείται ένας νέος άνθρωπος, που στη θέση αυτή βρέθηκε όχι ως γόνος “τζακιού”, ούτε ως εκλεκτός κύκλος συμφερόντων, αλλά χάρη στο πραγματικό ηγετικό χάρισμα που διαθέτει.
Στην προκειμένη περίπτωση το ρήμα αναγνωρίζω έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Εμπεριέχει ακριβώς το νόημα της ευθύνης των ενεργών και συνειδητών πολιτών. Η στάση μας απέναντι στην κυβέρνηση ασφαλώς και θα πρέπει να είναι κριτική. Δεν εξαντλείται όμως μέχρις εκεί το καθήκον μας. Εχουμε υποχρέωση απέναντι στους εαυτούς μας, στα παιδιά μας και στην ιστορία, αν τώρα διανύουμε μια σημαντική ιστορική περίοδο για την Ελλάδα, να το εντοπίσουμε, να το αναγνωρίσουμε και να πάρουμε θέση. Η ιστορία και το μεγαλείο της δεν είναι υπόθεση μόνον των πρωταγωνιστών της. Καθοριστικής σημασίας είναι η ικανότητα ενός λαού να αναγνωρίσει τα δεδομένα μιας ιστορικής στιγμής και να πάρει θέση.
Ο ποιητής μας Τάσος Λειβαδίτης, στη “Συμφωνία αριθ. “ το λέει με τα δικά του λόγια:
«Εγώ κι εσύ
και τα εκατομμύρια τιποτένιοι
σαν και σένα και σαν εμένα.
Υποκριτές, φιλόδοξοι, μικρόψυχοι, εγωιστές, δειλοί
εμείς κρατάμε μες στα ένοχα παράφορα τούτα χέρια
τις τύχες του κόσμου.
Να το θυμάσαι αυτό».
Καλό είναι να είμαστε προσεκτικοί γιατί η ιστορία μας δεν μπορεί, δυστυχώς, να βεβαιώσει ότι σαν λαός έχομε ανεπτυγμένη την ικανότητα αυτή.
(*) δρ μηχανικός τ. δ/ντής ΔΕΔΔΗΕ
Αναφορές
Κ. Βεργόπουλος, ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ, η χαμένη γενιά, Ελλάδα-Ευρώπη, εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ, Αθήνα, 2014
Ολα τα δημοσιευμένα κείμενα της στήλης μπορείτε να τα βρείτε στο http://www.haniotika-nea.gr/author/koufakis/.
