Η ιδέα γεννήθηκε πριν από πέντε χρόνια στην Πορτογαλία, όπου η καθηγήτρια του ελληνικού Γυμνασίου Ειρήνη Μπατάκη και του αντίστοιχου γερμανικού Μichael Lazarou γνωρίστηκαν σε ένα επιμορφωτικό σεμινάριο Erasmus με θέμα τη δικτύωση και τη διαχείριση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Σκέφτηκαν να φέρουν τα δύο ευρωπαϊκά σχολεία πιο κοντά μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής μαθητών. Η πολυπόθητη χρηματοδότηση για την υλοποίηση του προγράμματος ήρθε το 2018 από το ειδικό πρόγραμμα παιδιών και εφήβων του ομοσπονδιακού υπουργείου της, το οποίο χαιρετίζει διμερείς ανταλλαγές νέων.
Από την έναρξη της τρέχουσας σχολικής χρονιάς οι υπεύθυνοι καθηγητές μέσω τηλεδιασκέψεων δημιούργησαν τους «κύκλους που μας ενώνουν», ένα πρόγραμμα εμπνευσμένο από τους πέντε κύκλους των Ολυμπιακών αγώνων όπου καθένας παραπέμπει σε ένα θεματικό πεδίο. Κατ΄ αυτόν τον τρόπο τομείς όπως η ιστορία, η θρησκεία, ο πολιτισμός, η σχολική ζωή και ο αθλητισμός έγιναν αντικείμενα δημιουργικής έρευνας-δράσης από τους Έλληνες και τους Γερμανούς μαθητές, οι οποίοι κλήθηκαν αφενός να ανταλλάξουν πληροφορίες και απόψεις σε σχέση με κάθε πεδίο, αφετέρου να αναδείξουν τις ομοιότητες και τις διαφορές των δύο λαών και χωρών.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, βασισμένο σε ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας, δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την απεριόριστη στήριξη του διευθυντή του σχολείου Απόστολου Παπαγιάννη και της εκπαιδευτικού Στρατονίκης Σταύρου από ελληνικής πλευράς, καθώς και των εκπαιδευτικών Melanie Kammerer και Nina Lipfert από τη Γερμανία, οι οποίοι πλαισίωσαν το πρόγραμμα ανταλλαγής.
Η υποδοχή των Γερμανών μαθητών στο 4οΓυμνάσιο καθώς και η φιλοξενία τους από τις οικογένειες των Ελλήνων μαθητών πραγματοποιήθηκε από τις 24 έως τις 31 Μαρτίου 2019. Ανήμερα της 25ης Μαρτίου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στην Σπλάντζια, να επισκεφτούν τη Μονή Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων καθώς και τη Μονή Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου, και να περπατήσουν έως την σπηλιά της Παναγίας Αρκουδιώτισσας και το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη στο φαράγγι Αυλάκι κοντά στο σημείο που βρίσκεται η ερειπωμένη μονή Καθολικού.
Την επομένη, το σχολείο μας υποδέχτηκε τους φιλοξενούμενους μ΄ ένα παραδοσιακό κρητικό πρωινό, το οποίο ετοίμασαν τα ίδια τα παιδιά. Οι Γερμανοί μαθητές επιμελήθηκαν το γερμανικό πρωινό με παραδοσιακά εδέσματα που έφεραν από την πατρίδα τους. Ακολούθησαν δημιουργικές δράσεις ανά ομάδες για τις ομοιότητες και τις διαφορές στη σχολική ζωή Ελλάδας-Γερμανίας .Η μέρα ολοκληρώθηκε με τη ζωγραφική δημιουργία των πέντε ολυμπιακών κύκλων σε εξωτερικό τοίχο του σχολείου, σήμα κατατεθέν του προγράμματος και ενθύμιο της υλοποίησης του.
Στο πλαίσιο του θεματικού κύκλου «πολιτισμός» οι μαθητές επισκέφτηκαν το ελαιουργείο και στο οινοποιείο της Ανώσκελης, όπου μυήθηκαν στα μυστικά της παρασκευής του ελαίου και του οίνου. Στη συνέχεια τα παιδιά συμμετείχαν στον συνεταιρισμό γυναικών Παλαιών Ρουμάτων σε δράσεις παρασκευής εγχώριων παραδοσιακών γλυκών με μεγάλη επιτυχία.
Η παραμονή μιας ολόκληρης ημέρας στο Ενετικό λιμάνι των Χανίων παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλους τους μαθητές. Ένα καλοσχεδιασμένο παιχνίδι που απαιτούσε συγκέντρωση, συνεργασία και ταχύτητα, τους βοήθησε να γνωρίσουν τα σημαντικότερα σημεία (μνημεία, μουσεία, κτίρια). Έτσι συνειδητοποίησαν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης που αναδεικνύουν τα ενετικά, αραβικά, οθωμανικά και εβραϊκά κτίσματα. Στη συνέχεια, με μία σύντομη παραμονή στην εβραϊκή Συναγωγή, την καθολική εκκλησία της Παναγίας και τον Μητροπολιτικό Ναό Εισοδίων της Θεοτόκου, τα παιδιά μπήκαν στη διαδικασία να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των διαφορετικών θρησκειών και δογμάτων.
Στο πλαίσιο του θεματικού κύκλου «ιστορία» πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο λαογραφικό μουσείο στα Παλαιά Ρούματα και σε αντίστοιχο του Β΄Παγκοσμίου πολέμου στο μαρτυρικό χωριό Κάνδανος. Οι μαθητές ενημερώθηκαν για τις θηριωδίες των Ναζί και την ολοσχερή καταστροφή του χωριού, συνειδητοποιώντας πόσο πολύ ο πόλεμος απομακρύνει τους λαούς και τους μετατρέπει σε εχθρούς και πόσο κοντά έρχονται δημιουργώντας στενούς δεσμούς όταν επικρατεί η ειρήνη. Ζωντανό παράδειγμα το συγκεκριμένο πρόγραμμα ανταλλαγής!
Η αποχαιρετιστήρια γιορτή βρήκε μαθητές και καθηγητές βαθύτατα συγκινημένους, περιμένοντας την επόμενη συνάντηση….
Η επίσκεψη στη Γερμανία…
Η οικοδέσποινα Γερμανία μας υποδέχτηκε στις 6 Μαϊου 2019. Η επίσκεψη μας στην πόλη του Andernach διήρκεσε 6 ημέρες, καθώς το πρόγραμμα δομήθηκε γύρω από τις ίδιες θεματικές ενότητες και περιελάμβανε επισκέψεις θρησκευτικού, πολιτιστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος. Ξεχώρισαν αυτές στη Μονή Maria Laach, στο φρούριο Ehrenbreitstein και στην περιοχή που βρίσκεται ο θερμοπίδακας του Geysir. Η μονή Maria Laach διαθέτει μεταξύ άλλων μία πλούσια βιβλιοθήκη με σπάνια χειρόγραφα, ενώ τo φρούριο Ehrenbreitstein ανήκει σ΄ ένα από τα μεγαλύτερα φρουριακά συστήματα της Ευρώπης με την ονομασία Festung Koblenz και είναι το μοναδικό που έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Για να θαυμάσουμε το θερμοπίδακα του Geysir χρησιμοποιήσαμε το ποταμόπλοιο και διασχίσαμε το Ρήνο. Είναι ένα από τα πιο όμορφα αλλά και πιο περίεργα φαινόμενα της φύσης που δεν συναντάς σε πολλά σημεία της γης, κατά το οποίο οι θερμές πηγές κάθε 10 λεπτά εκρήγνυνται.
Οι Έλληνες μαθητές είχαν επίσης την ευκαιρία να απολαύσουν ασυνήθιστες για τα ελληνικά δεδομένα αθλητικές δραστηριότητες αναρρίχησης και περιπέτειας, στις οποίες ανέλαβαν να τους μυήσουν οι Γερμανοί μαθητές.
Σημαντικός στόχος της επίσκεψης ήταν επίσης η όσο το δυνατόν καλύτερη γνωριμία και ενσωμάτωση των Ελλήνων μαθητών στη γερμανική σχολική πραγματικότητα. Έτσι καθημερινά το πρόγραμμα περιελάμβανε παρακολούθηση και συμμετοχή στα μαθήματα μαζί με τους οικοδεσπότες τους. Σ΄αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκε και μία μεγάλη ξύλινη κατασκευή των πέντε κύκλων, οι οποίοι κοσμούν πλέον την κεντρική είσοδο του Kurfürst Salentin Γυμνασίου ως ενθύμιο του προγράμματος.
Η τελετή λήξης, συναισθηματικά φορτισμένη, συνοδεύτηκε από την προβολή ταινίας του ταξιδιού των Γερμανών στα Χανιά, τη διανομή των επαίνων συμμετοχής, τον εξαιρετικό μπουφέ που επιμελήθηκαν οι γονείς των Γερμανών μαθητών, τις αγκαλιές, τα κλάματα και την υπόσχεση να ξαναβρεθούμε….. ποιος ξέρει… ίσως πάλι….στην Ελλάδα ή στη Γερμανία!
Ακολουθούν μαρτυρίες των μαθητών:
Κάτι που θα μου μείνει αξέχαστο από αυτό το πρόγραμμα ήταν όταν τα παιδιά από την Γερμανία είχαν έρθει στην Ελλάδα και ένα απόγευμα βγήκαμε έξω να κάνουμε μια βόλτα στην περιοχή του Κουμπέ . Τελικά για κάποιο περίεργο λόγο πήγαμε στο σούπερ μάρκετ και κάποια στιγμή ήρθαν όλοι πάνω μου και κάναμε μια ομαδική αγκαλιά μέσα στο σούπερ μάρκετ . Αυτό ήταν τόσο αστείο αλλά και γλυκό την ίδια στιγμή!
Ειρήνη Παπαδόσηφου, Γ3Το πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών ήταν μια μοναδική εμπειρία που θα μου μείνει αξέχαστη!Έμαθα πολλά νέα πράγματα, έζησα έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, γνώρισα μια ξένη χώρα, έκανα νέους φίλους, έζησα ως φιλοξενούμενη σε μια ξένη οικογένεια, έκανα πράγματα τα οποία δεν έχω την ευκαιρία στην Ελλάδα, όπως αναρρίχηση, τραμπολίνο κα . Τελειώνοντας αυτό προγραμμα νιώθω πολύ τυχερή που είχα αυτή την ευκαιρία
Ράνια Πρωτοψάλτη Β2Μου άρεσε το γεγονός ότι παρόλο που ήμασταν 30 διαφορετικά παιδιά με διαφορετικούς χαρακτήρες και παρόλο που είχαμε διαφορετική θρησκεία και προερχόμασταν από διαφορετική χώρα, προσπαθούσαμε και γινόμασταν σαν μια οικογένεια λες και γνωριζόμασταν εδώ και πολλά χρόνια και εκτιμούσαμε την σκέψη των άλλων…
Ταμάρα Μινασεσβίλι Γ2Ήταν μια από τις καλύτερες εμπειρίες που έζησα στην ζωή μου αυτές τις μέρες στην Γερμανία. Ήταν η πρώτη φορά που ταξίδεψα σε μια άλλη χώρα, εντελώς διαφορετική από την Ελλάδα με διαφορετική κουλτούρα, θρησκεία, έθιμα και πολιτισμό. Επίσης με τα παιδιά της Γερμανίας , με τις οικογένειές τους και φυσικά με τους καθηγητές του προγράμματος περάσαμε φανταστικές στιγμές που θα μείνουν αξέχαστες στον καθένα ξεχωριστά. Ακόμα με τα παιδιά της Γερμανίας γεννήθηκε μια μοναδική φιλία που θα την θυμάμαι για πάντα. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους καθηγητές της Ελλάδας και της Γερμανίας που χάρισαν σ΄ εμένα και στα υπόλοιπα παιδιά και των δύο χωρών αυτές τις αξέχαστες στιγμές.
Παντελής Τσεσμετζής Β2