Η κλιματική αλλαγή μας «έπιασε στον ύπνο»

Το βέβαιο είναι πως για την κλιματική αλλαγή δεν υπάρχει σήμερα κανένας «δύσπιστος ευαγγελικός Θωμάς» να αναφωνήσει «Εάν μή ίδω εν ταίς χερσίν αυτού τόν τύπον τών ήλων, καί βάλω τόν δάκτυλόν μου εις τόν τύπον τών ήλων, καί βάλω τήν χείρά μου εις τήν πλευράν αυτού, ου μή πιστεύσω».

Ούτε κανείς «τραμπιστής» οπαδός του ανεκδιήγητου τέως προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Η κλιματική αλλαγή εξαιτίας της αλόγιστης και μικροπρεπούς φιλαργυρίας της ανθρώπινης δραστηριότητας είναι εδώ και δείχνει απειλητικά τα « δόντια» της και μας τρομάζει. Τα αποτελέσματά της είναι ορατά και επιτρέπουν πια να μιλούμε για κλιματολογική κρίση, δηλαδή για απορύθμιση του «γήινου θερμοστάτη».

Η ένωση ερευνητικών ινστιτούτων της Δανίας, η Polar Portal, κάνει λόγο για «μαζική τήξη» των πάγων . Πράγματι πρόσφατα η Γροιλανδία έχασε εξαιτίας της υπερθέρμανσης από την κλιματική αλλαγή μια τεράστια ποσότητα πάγου, από το λιώσιμο του οποίου θα μπορούσε να καλυφθεί με νερό, σε ύψος 5 εκατοστών, ολόκληρη η πολιτεία της Φλόριντας. Μέσα σε μια μέρα, κατά τον Βέλγο κλιματολόγο Ξαβιέ Φετβάις, έλιωσαν 22 γιγατόνοι πάγου με τους 12 να ρέουν στον ωκεανό και τους υπόλοιπους 10 να απορροφώνται από το χιόνι, όπου ενδέχεται να ξαναπαγώσουν. Η επιβεβαιωμένη αλήθεια είναι πως οι παγετώνες στη Γροιλανδία λιώνουν κατά 31% ταχύτερα από ό,τι 15 χρόνια πριν. Και δεν φτάνει μόνο αυτό.

Η κατάσταση αυτή οδηγεί στην εκδήλωση του φαινομένου της «ανατροφοδότησης» με επακόλουθο την ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας, γιατί οι υποκείμενοι σκουρόχρωμοι πάγοι απορροφούν περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία.

Μέσα στο έτος 2020, η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης ήταν υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή.

Ακόμα ο ρυθμός αποδάσωσης του Αμαζονίου έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.
Στις 9 Αυγούστου είδε το φως της δημοσιότητας ο πρώτος τόμος της 6ης έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή με τίτλο «Climate Change 2021: The Scientific Evidence». Η έκθεση αυτή 1300 σελίδων είναι έργο 250 επιστημόνων από περισσότερες από 60 χώρες. Εγκρίθηκε από 195 κυβερνήσεις μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και παρουσιάζει την τρέχουσα κατάσταση των γνώσεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις τελευταίες εξελίξεις της. Περιλαμβάνει τάσεις, καθώς και νέες παγκόσμιες και περιφερειακές κλιματικές προβλέψεις βασισμένες σε διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της θερμοκρασίας, των βροχοπτώσεων και της μέσης αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Το τελικό εύρημα είναι πολύ ανησυχητικό.

Διαπιστώνεται η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, με ρυθμό που πιθανότατα θα ξεπεράσει το όριο της θερμοκρασίας του 1,5 ° C μεταξύ 2021 και 2040. Η κλειστή Μεσόγειος θάλασσα από την οποία περιβρέχεται και η χώρα μας είναι περισσότερο ευάλωτη. Πράγματι, τα τελευταία 25 χρόνια τα νερά της Μεσογείου παρουσιάζουν αύξηση θερμοκρασίας κατά 0,037ο C, όταν σε διεθνές επίπεδο κυμαίνεται στους 0,014ο C. Δηλαδή πάνω από 2,5 φορές.

Ακόμα, η παγκόσμια επιβράδυνση της ανάπτυξης λόγω της πανδημίας Covid-19 δεν έχει περιορίσει τα αυξανόμενα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου.

Η θέρμανση των ωκεανών σπάει τα ρεκόρ. Η έντονη ζέστη, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες, καθώς και μια πρωτοφανής περίοδος τυφώνων στον Ατλαντικό, έχουν επηρεάσει εκατομμύρια ανθρώπους. Πράγματι, η άνοδος της θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, η αλλαγή των βροχοπτώσεων και οι πιο ακραίες κλιματολογικές συνθήκες απειλούν την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια, καθώς και την εξασφάλιση των τροφίμων και του νερού και εν γένει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Μεταξύ 1970 και 2019, το 79% των παγκόσμιων καταστροφών αποδόθηκαν σε μετεωρολογικούς, κλιματικούς και υδρολογικούς κινδύνους. Αυτές οι καταστροφές ευθύνονται για το 56% των θανάτων και το 75% των οικονομικών απωλειών που προκαλούνται από καταστροφές που σχετίζονται με φυσικούς κινδύνους που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Με απλά λόγια οι καύσωνες, οι πλημμύρες, οι καταιγίδες και οι πυρκαγιές εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα, ένταση και διάρκεια. Πολλοί κλιματολόγοι υποστηρίζουν πως οι καύσωνες μπορεί να διαρκέσουν ακόμα και ένα μήνα και να αποτελέσουν κανονικότητα του αιώνα που διανύουμε. Ο φετινός Ιούλιος είναι ο θερμότερος μήνας από την εποχή που άρχισε να μετριέται η θερμοκρασία του πλανήτη. Η στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας σε συνδυασμό και με την επίδραση, κατά τη NASA, της σελήνης, οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες θα περιορίσουν τη γεωργική γη, θα υποβαθμίσουν τη γονιμότητα του εδάφους της και θα επιταχύνουν το φαινόμενο της ερημοποίησης. Οι εποχές συγχωνεύονται. Η βιοσυμπεριφορά των έμβιων όντων, που αποκτήθηκε εδώ και πολλούς αιώνες, αλλοιώνεται. Η εμφάνιση του φαινόμενου της πρωτανθίας, που εξανεμίζει την αναμενόμενη παραγωγή, είναι πια πολύ συνηθισμένη. Νέοι φυτικοί και ζωικοί δεσπόζοντες οργανισμοί εμφανίζονται στους βιότοπους εκδιώκοντας τους ήδη υπάρχοντας. Επιμηκύνεται η δράση των φυτοπαρασίτων.

Περίπου 13.000 ερευνητές από 150 χώρες ζητούν εδώ και τώρα κατεπείγουσα δράση για την επιβράδυνση της κλιματικής κρίσης. Κι αυτό γιατί τα ακραία καιρικά φαινόμενα παρατηρούνται ανά τον κόσμο ολοένα και συχνότερα .Οι ερευνητές αυτοί κηρύττουν από κοινού παγκόσμια κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και υπογράφουν σχετική έκκληση για την προστασία της ζωής στη Γη, βασιζόμενοι σε «ζωτικά σημάδια» για τη μέτρηση της «πλανητικής υγείας», όπως στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, στο πάχος των παγετώνων, στην έκταση του θαλάσσιου πάγου και στην αποδάσωση.

Στην Ελλάδα φαίνεται πως δεν εκτιμήθηκαν οι επερχόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Κι αυτό γιατί οι ιθύνοντες δεν πείσθηκαν πως η κλιματική αλλαγή είναι πια ορατή και εντός της χώρας και έχει μετεξελιχθεί σε κρίση. Ακόμα, γιατί ως άλλες «μωραί παρθένοι» δεν φρόντισαν με κατάλληλο σχεδιασμό και προγραμματισμό να «γεμίσουν προληπτικά με λάδι τις λυχνίες». Τα πρόσφατα αποτελέσματα από τις πυρκαγιές είναι γνωστά. Και δεν μπορεί να χρεωθεί η κλιματική αλλαγή για τις ολέθριες αυτές καταστροφές. Αυτό που φταίει είναι η έλλειψη προνοητικότητας, η μη επικαιροποίηση των σχεδίων δράσης και η περιθωριοποίηση των εξειδικευμένων στη δασική πυροπροστασία επιστημόνων. Έπειτα τα σχέδια δράσης και οι προγραμματισμοί δεν καταστρώνονται «κατόπιν εορτής» και πάνω στη στάχτη των καμένων. Δυστυχώς για άλλη μια φορά η κλιματική αλλαγή μας έπιασε στον βαθύ ύπνο.