Καλοί μου φίλoι, καλό Σαββατοκύριακο!
Μέρα λαμπρή, μέρα χαράς, μέρα ευλογημένη η χθεσινή για την Κρήτη που γιόρτασε απ’ άκρη σ’ άκρη, προ πάντων, όμως στα Χανιά, την 104η επέτειο της Ενωσής της με την μητέρα Ελλάδα. Στον απόηχο αυτού του εορτασμού ο σημερινός Παιδότοπος που φιλοξενεί κάποιες απ’ τις εξαιρετικές εργασίες (κείμενα και ζωγραφιές) που μου έστειλαν τα παιδιά της Στ2 τάξης του 11ου Δημ. Σχ. Χανίων, με ταχυδρόμο τον και φίλο και συνεργάτη μου απ’ τα παλιά δάσκαλό τους, Γιώργο Κανδαράκη. Και ένας εκ των τριών δημιουργών του μοναδικού στο είδος του εκπαιδευτικού φακέλου “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος. Στα βήματά του” που εκδόθηκε από το Εθνικό Ιδρυμα που φέρει το όνομα του Εθνάρχη και το Υπουργείο Παιδείας, πριν από 11 χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος “Μελίνα – Εκπαίδευση και Πολιτισμός”, πριν από 11 χρόνια ο καλός αυτός δάσκαλος, (οι άλλοι δυο οι επίσης φίλοι μου δάσκαλοι Δημήτρης Καρτσάκης και Κώστας Μανωλάκης). Καθόλου τυχαία, λοιπόν, η ανάθεση του αφιερώματος σ’ αυτόν. Κι αν ασχολήθηκαν οι μαθητές του, έχοντάς τον σε ρόλο εμψυχωτή με το θέμα… Κι αν έψαξαν στις πηγές, τον προαναφερθέντα φάκελο που περιλαμβάνει τέσσερα βιβλία (Βιβλίο Ιστορικών Πληροφοριών, Διαδρομή στον Χρόνο, Βιβλίο Δραστηριοτήτων για το μαθητή και το Βιβλίο Οδηγιών για τον δάσκαλο) αλλά και άλλες… Πάντα άξιος, Γιώργο! Συγχαρητήρια και σ’ εσένα και στους μαθητές σου!
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης,
δάσκαλος
Η κατάσταση στην Κρήτη
Η Κρήτη, κατά τη δεκαετία του 1910-1012 διοικείται με το σύστημα των τριμελών επιτροπών.
Οι Κρήτες βουλευτές απαιτούν να γίνουν δεκτοί στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Με την έναρξη όμως των Βαλκανικών Πολέμων (Οκτώβριος 1912), οι Κρήτες βουλευτές έγιναν δεκτοί στο εθνικό κοινοβούλιο. Ο Βενιζέλος στέλνει ως Γενικό Διοικητή στην Κρήτη τον Στέφανο Δραγούμη, χωρίς να διαταραχθεί το καθεστώς της αυτονομίας. Αναμένει να λυθεί το κρητικό ζήτημα με τελική έκβαση/ του πολέμου, που έχει ξεσπάσει μεταξύ των Βαλκανικών κρατών και της Τουρκίας.
Η τύχη του υπόδουλου ελληνικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αποτελεί πρωταρχικό μέλημα της πολιτικής του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Πιστεύει, ωστόσο, ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να εμπλακεί μόνη της σε πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και θεωρεί αναγκαία τη συμμαχία με τα άλλα βαλκανικά κράτη. Με αυτόν τον τρόπο ο Βενιζέλος καταφέρνει να σχηματιστεί μια ευρύτερη βαλκανική συμμαχία, ικανή να αντιμετωπίσει την Οθωμανική αυτοκρατορία σε μελλοντική πολεμική αναμέτρηση, που φαίνεται πλέον αναπόφεκτη.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1912, πρώτο το Μαυροβούνιο ανακοινώνει την έναρξη του πολέμου εναντίον της Τουρκίας. Η Ελλάδα θα κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της Τουρκίας την επόμενη μέρα, πιστή στους βαλκανικούς της συμμάχους.
Τομαρά Σταυρούλα,
Παπαδάκη Χαρά
Αυτονομία
και Ενωση
της Κρήτης
με την Ελλάδα
Ο Ε. Βενιζέλος είχε ενεργό ρόλο στα πολιτικά δρώμενα της Κρητικής Πολιτείας ως τις 8 Αυγούστου του 1910 που εκλέχτηκε ως βουλευτής και πρωθυπουργός της Ελλάδας. Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου άρχισε να τακτοποιεί τις πολιτικές και εθνικές υποθέσεις της Ελλάδας. Στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) βρέθηκε η Ελλάδα ισχυρή και ανασυγκροτημένη και κατάφερε να απελευθερώσει πολλές βόρειες επαρχίες και πολλά νησιά. Μετά από αυτές τις νίκες κατάφερε και η Κρήτη να ενωθεί με την Ελλάδα που στις 1 Δεκεμβρη 1913 υψώθηκε η ελληνική σημαία στο Κάστρο του Φιρκά στα Χανιά, ενώπιον του Ελ. Βενιζέλου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου καθώς και πολλών αγωνιστών.
Ελενα Σκουτέλη
Ελπίδα Τσινάρη
Σταυρούλα Μπονάτου
Στ2
Η Ελλάδα μεγαλώνει
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε ένα σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της Ελλάδας στην έκβαση των Βαλκανικών πολέμων. Το κρητικό ζήτημα λύνεται τελειωτικά στις 14 Φεβρουαρίου του 1913 κατεβάζοντας οι σημαίες των Μεγάλων Δυνάμεων και της Τουρκίας από το φρούριο της Σούδας. Με ιδιαίτερη συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας την 1η του Νοεμβρίου 1913, ο σουλτάνος παραιτείται από το καθεστώς του στην Κρητική επαρχία. Η Ενωση πλέον με την υπόλοιπη Ελλάδα είναι γεγονός. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος πηγαίνουν στα Χανιά και την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 1913 η Ενωση της Κρητης κηρύσσεται επίσημα. Η ελληνική σημαία κυματίζει στο φρούριο του Φιρκά με παρουσία του βασιλιά Κωνσταντίνου, του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου αγωνιστών και πλήθος κόσμου.
Μανόλης Αρχαγγελάκης
Η Ενωση
[…] Την 1η Δεκεμβρίου η Κρήτη ενσωματώθηκε και επίσημα στο ελληνικό κράτος. Ακριβώς ένα μήνα νωρίτερα (1 Νοεμβρίου 1913) ο σουλτάνος Μεχμέτ ο 5ος είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα επικυριαρχίας επί της μεγαλονήσου. Αιώνες αιμάτων και δακρύων στη μαρτυρική Κρήτη έβρισκαν επιτέλους την ιστορική τους δικαίωση.
Η επίσημη ανακήρυξη της ένωσης έγινε στα ηλιόλουστα Χανιά την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 1913, παρουσία του Βασιλιά Κωνσταντίνου και του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, μέσα σε ιδιαίτερα πανηγυρικό κλίμα.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στις 11.50 το πρωί, όταν οι γηραίοι αγωνιστές Αναγνώστης Μάντακας 94 ετών, και Χατζημιχάλης Γιάνναρης 88 ετών, ύψωσαν την ελληνικη σημαία στο φρούριο του Φιρκά, ενώ την ίδια ώρα ερρίπτοντο 101 κανονιοβολισμοί από τα ελληνικά πολεμικά πλοία.
Δήμητρα Φουράκη
Νεφέλη Χασαπάκη
