Από το πρώτο έτος ίδρυσής του (1957) ο Παγκρήτιος Όμιλος Βρακοφόρων του Κώστα Βενιανάκη και του Γιώργου Παπαδάκη ήταν ο κρητικός χορευτικός πρωταγωνιστής της πόλης. Την Κυριακή 17/3/1968 ο δημοσιογράφος των «Χανιώτικων νέων» έκανε ένα εκτενές αφιέρωμα στον σύλλογο, αναφέροντας τους στόχους του (ξεκίνησε με στόχο τη διάσωση και διάδοση της κρητικής φορεσιάς), την ιστορία του και τις διακρίσεις του (σημαντικότερη, πρώτο βραβείο στο Ελσίνκι το 1962 ανάμεσα σε 122 συγκροτήματα απ’ όλο τον κόσμο, καθώς και συμμετοχές σε φεστιβάλ στο Παρίσι, στην Ισπανία, στην Ιταλία, κ.ά.).
Στις 24/3/1968 στο κέντρο «Καναρίνια» ο όμιλος διοργάνωσε επετειακή εκδήλωση με αφορμή τη δεκαετή λειτουργία του, με τους Ρεθυμνιώτες μουσικούς Γεράσιμο Σταματογιαννάκη (λύρα) και Γιάννη Μαρκογιαννάκη (λαούτο).
Στις 25/6/1968 και 26/6/1968 ο Κώστας Μουντάκης (λύρα), ο Μετζάκης (λαούτο) και το χορευτικό συγκρότημα του Μουντάκη εμφανίστηκαν στα «Καναρίνια», ενώ στις 22/9/1968 ο Αποκορωνιώτης λυράρης Νίκος Κολιακουδάκης με τον Νίκο Μανιά (λαούτο) στο ίδιο μαγαζί διασκέδασαν τους Χανιώτες. Στις 29/10/1968 σειρά είχε ο Γιώργος Τζιμάκης (λύρα) (πάντα στα «Καναρίνια») και ακολούθησε η λυράρισα Ασπασία Παπαδάκη με τον αδελφό της Παύλο (λαούτο) στο νέο κέντρο «Ερωτόκριτος» («Χ.ν.» 2/11/1968).
Τον Γενάρη του 1969 ο Παγκρήτιος Όμιλος Βρακοφόρων με τους μουσικούς, Θεοδωράκη (λύρα) και Τζινευράκη (λαούτο), παρουσία του Δημάρχου Χανίων χόρεψε στο Γηροκομείο στην κοπή της βασιλόπιτας («Χ.ν.» 8/1/1969). Επίσης, τα γυρίσματα της κλασικής ταινίας «Η νεράϊδα και το παλικάρι» στα Χανιά με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, αποτέλεσαν σημαντικό γεγονός για τον Παγκρήτιο Όμιλο Βρακοφόρων, διότι προσκλήθηκε να χορέψει («Χ.ν.» 19/8/1969).
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι αυτά τα χρόνια άρχισε να καθιερώνεται η κρητική μουσική ψυχαγωγία στα κέντρα διασκέδασης. Οι μουσικοί πρωταγωνιστές, όπως φαίνεται από την έρευνα, είναι οι Ρεθυμνιώτες μουσικοί (Μουντάκης, Τζιμάκης, Σταματογιαννάκης, Μανιάς), οι οποίο είναι γνωστοί από τη δισκογραφία και το ραδιόφωνο. Συνυπάρχει και η χανιώτικη μουσική παράδοση, η οποία εκπροσωπείται από την «Αποκορωνιώτικη Σχολή» της λύρας με την Ασπασία Παπαδάκη και τον Νίκο Κολιακουδάκη. Επίσης, φαίνεται ότι το βασικό μουσικό όργανο στην πόλη των Χανίων είναι η λύρα και όχι το βιολί. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Σίμων Καράς τα προηγούμενα χρόνια είχε κάνει εκστρατεία ενάντια στην παραδοσιακότητα του κρητικού βιολιού θεωρώντας ότι η λύρα είναι το μόνο παραδοσιακό κρητικό μουσικό όργανο. Αυτό ερμηνεύει, ως ένα βαθμό, την ηχηρή απουσία των Κισαμιτών βιολατόρων από τα κέντρα διασκέδασης της πόλης. Βέβαια, οι βιολάτορες έπαιζαν στα τοπικά πανηγύρια της υπαίθρου του Νομού Χανίων.
*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι
ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος