Τρίτη, 16 Ιουλίου, 2024

Η κρητική μουσική το 1940

Ο Ρεθυμνιώτης λυράρης Αλέκος Καραβίτης (1904-1975) ήταν ένας από τους πρωτομάστορες της κρητική μουσικής, γι’ αυτό και η συνέντευξη που έδωσε στον «Εσπερινό Ταχυδρόμο» στις 18/3/1940 για τους Κρητικούς μουσικούς ήταν πολύ σημαντική.

Ο Καραβίτης θεωρούσε ότι το ραδιόφωνο έδωσε μεγάλη ώθηση στην αναγνώριση της δημοτικής μουσικής γενικότερα στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να γίνει ευρέως γνωστή και η κρητική μουσική. Οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες κατά τη γνώμη του ήταν ο Σητειακός βιολιστής Ευστράτιος Καλογερίδης (1883-1960), ο σπουδαιότερος μουσικός και συνθέτης της Ανατολικής Κρήτης (Ηράκλειο-Λασίθι), ο Ρεθυμνιώτης λαουτιέρης Ιωάννης Μπερνιδάκης ή Μπαξεβάνης (1910-1972), ο οποίος είχε την ωραιότερη φωνή της Κρήτης, ο Κισαμίτης λαουτιέρης Γιώργης Κουτσουρέλης (1914-1994), το καλύτερο λαούτο του νησιού, ο Χανιώτης λυράρης Νικόλαος Κατσούλης ή Κουφιανός (1877-1947), ο κορυφαίος λυράρης του Νομού Χανίων, οι Κισαμίτες βιολάτορες Χάρχαλης (1884-1974), Γιώργης Μαριάνος (1891-1972), Νίκος Σαριδάκης ή Μαύρος (1910-1994) και φυσικά ο Ρεθυμνιώτης λυράρης Ανδρέας Ροδινός (1912-1934). Μαζί με αυτούς ξεχώριζαν οι Ρεθυμνιώτες λυράρηδες Λαγός, Καρεκλάς, Μαρκογιάννης, Μουζούρης, Σκορδουλάκης, Παπαδογιάνης., Ανωμεριανός από το Νομό Ρεθύμνου. Από το Νομό Ηρακλείου αξιόλογοι μουσικοί ήταν ο Μηλιαράκης ή Καψιλίδης από την Καλλονή, ο Ιωάννης Βαρδάκης ή Κοντόχας από τις Αρχάνες, ο Αντώνης Αρχοντάκης ή Κουρούπης (1892-1960) από το Μοχό, ο Φουστάνης από την Πόμπια, κ.ά.

Ο Αλέκος Καραβίτης εκθειάζει και τον οργανοποιό Ιωάννη Παπαδάκη, κατασκευαστή λυρών, ο οποίος συνέβαλε στην εξέλιξη των κρητικών λυράρηδων. Επίσης, ο Ρεθυμνιώτης λυράρης μοιράστηκε με τους αναγνώστες της εφημερίδας μια ξεχωριστή στιγμή της καριέρας του ως λυράρη. Ήταν το 1937 όταν μαζί με την Κούλα Πράτσικα (1899-1984), κορυφαία καθηγήτρια χορού και χορογράφο, εκπροσώπησε την Ελλάδα σε εκδηλώσεις στο Αμβούργο, το Βερολίνο και στη Βιέννη. Τότε συνάντησε τον Χίτλερ (το 1937 ο Καραβίτης δεν γνώριζε το ποιόν και τους στόχους του ανθρώπου που αιματοκύλησε την ανθρωπότητα), ο οποίος θαύμασε τη λύρα του και τον ρώτησε τι συμβόλιζαν τα δύο πουλιά με τα ανοιγμένα φτερά και το φάκελο στο ράμφος τους που ήταν σκαλισμένα στο πίσω μέρος του οργάνου.

Ο Καραβίτης απάντησε ότι όταν τραγουδούσε τα πουλιά μετέφεραν τις μαντινάδες μέσα στο φάκελο στην αγαπημένη του, ενώ τη μετάφραση έκανε η γερμανομαθής Πράτσικα (είχε σπουδάσει γυμναστική και ρυθμική στη Βιέννη). Αξιοσημείωτο ήταν ότι ο Καραβίτης είχε εβδομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή το 1940, με αποτέλεσμα να είναι πανελληνίως γνωστός («Εσπερινός Ταχυδρόμο» 18/4/1940).

*Ο κ. Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα