Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα σας!
Είχαμε δηλώσει, τέλη Ιουλίου, στον επίλογο της συνεργασίας μας (της 31.7.2015), ότι, τον Αύγουστο, δεν θα γράψω συνεργασία· και ο πολύ αγαπητός ιδρυτής των “Χανιώτικων νέων”, ο φίλτατος Γιάννης ο Γαρεδάκης, η ψυχή της εφημερίδας που κρατάτε στα χέρια σας, του μοναδικού στον ελλαδικό χώρο Μουσείου Τυπογραφίας και των τόσων εκλεκτών εκδόσεων της εφημερίδας, μου είπε ότι πρέπει να ξεκουραστώ κι ας μην ετοιμάσω, όλο τον μήνα, συνεργασία. Το είπα· μου το τόνισαν, το πίστεψα κι εγώ!
-Όμως, μπορείς ν’ αφήσεις τον Δεκαπενταύγουστο, χωρίς: “Την Παναγία στο Ριζίτικο Δημ. Τραγούδι της Κρήτης μας;” (δες “X.N.”, 7.8.15, σ. 28 και 14.8.15, σ. 26).
Ασφαλώς, όχι!
-Επίσης, μπορεί ο συλλογέας ενός τόσο πολύτιμου υλικού: «Λαϊκής Ποίησης του Νησιού μας, αφιερωμένης στον Μακαριστό Ειρηναίο μας», να μην παρουσιάσει ένα μικρό έστω ποσοτικά, δείγμα του, επίκαιρα σήμερα, που γιορτάζεται ο Εσπερινός του Αγίου Ειρηναίου, και που προγραμματίζεται περιεκτική εκδήλωση στη Μνήμη Του, στο Νεροχώρι; Ασφαλώς, όχι!
– Eτσι, συν Θεώ, παρουσιάζουμε σήμερα, παραμονή της εορτής του Αγίου Ειρηναίου, ένα πολύ μικρό, αλλά διαλεχτό, δείγμα Λαϊκής Ποίησης του Νησιού μας, αφιερωμένης στην ιερή μνήμη του Μακαριστού μας Ιεράρχη Ειρηναίου Γαλανάκη, που γιόρταζε, όσο ήταν εν ζωή, απόψε κι αύριο, και που εμείς έχουμε Χρέος να μην ξεχνούμε και σήμερα και πάντα, την ιερή Μορφή Του! Και δεν Τον ξεχνούμε! Αυτό, το τονίζουν μάλιστα, και οι Λαϊκοί μας Ποιητές στα στιχουργήματά των· εκλεκτά δείγματα των οποίων, παραθέτουμε, αμέσως παρακάτω.
– Κι αρχίζουμε με το εμπνευσμένο νεοριζίτικο της χαρισματικής πνευματικής προσωπικότητας και εκλεκτής γιατρού της πόλης μας, κας Πόπης Ι. Ντουντουλάκη, δημοσιευμένο στα “Χ.Ν.” (α.φ. 13941/2.5.2013, σ. 23η), ημέρα της Ταφής του αοίδιμου Ιεράρχη Ειρηναίου Γ. στην Κίσαμο, την έδρα της Επισκοπής Του. Με τον συγκινητικό τίτλο του, το νεοριζίτικο της κας Ντουντουλάκη: “Η Κρήτη αποχαιρετά τον Μεγάλο Ποιμενάρχη”, ψάλλει:
«-Μέρα που βρίσκετ’ ο Χριστός εις το σταυρό επάνω.
Δεν κλαίει, δε μοιρολογά, δε βαρυαναστενάζει
μόνο βουβά προσεύχεται κι οι ουρανοί ραγίζουν:
– Άγιε Δεσπότη στο καλό και δώσ’ μας την ευχή Σου.
Πάντα τση Κρήτης η ψυχή θα ’ναι με την ψυχή Σου!»
– Την ίδια αξέχαστη ημερομηνία και στην ίδια σελίδα των “Χανιώτικων νέων”, αποδελτιώσαμε, επίσης, τη θαυμάσια και τόσο περιεκτική θρηνητική ρίμα του εκλεκτού Κισαμίτη (Βλάτος) Γιάννη Μαλαξιανάκη (Εννιαχωριανού), με τον τίτλο: “Το τελευταίο αντίο”, για τον Μακαριστό μας Ποιμενάρχη Ειρ. Γ. Του γράφει:
«-Η Κίσαμος, το Σέλινο και τα Χανιά κι η Κρήτη,
θρηνούν απόψε μια κορφή σαν και τον Ψηλορείτη.
Μια κορυφή που άκουγε στ’ όνομα Ειρηναίος
κι έγινε μύθος ζωντανός, μαχόμενος γενναίως.
Μαχόμενος για μια ζωή, απ’ ένα μετερίζι,
που ο Θεός τον όρισε κι η σφαίρα που γυρίζει.
Έντεκα πρώτου έντεκα (1911) κάπου στο Νεροχώρι,
είδε το φως πρώτη φορά, του κόσμου εν’ αγόρι.
Ήτανε φαίνεται γραφτό εκείνο το κοπέλι,
να γίνει καλλιεργητής εις του Χριστού τ’ αμπέλι.
Μα ’ταν από τους γεωργούς που δεν το βάζουν κάτω,
εάν δεν ξελουθρέψουνε τη γη μέχρι τον πάτο.
Γόνιμο βρήκε έδαφος και κάρπισε ο σπόρος,
πρόσφορος αποδείχτηκε του Καστελιού ο χώρος.
Έργα πολλά και θαυμαστά κατάφερε να κάνει
σε Κίσαμο και Σέλινο με όπλο τη σκαπάνη.
Σ’ όλο τον κόσμο έγινε γνωστό το όνομά του
κι όλοι αναγνωρίζανε τα προτερήματά του.
Το Σέλινο κι η Κίσαμος είχανε βρει ηγέτη
και τον ακολουθούσανε δε τσοι ’πιαν’ απ’ το μπέτη.
Όλοι μαζί αγκαλιαστά πιασμένοι χέρι χέρι,
για χρόνια πορευότανε ούριο είχ’ αγέρι.
Σύντομα είδαμε σ’ αυτές τις δύο επαρχίες,
να συντελούνται θαύματα, να ’χουν επιτυχίες,
που δεν γνωρίσανε ποτέ σε περασμένα χρόνια,
γι’ αυτό θα του οφείλουνε ευγνωμοσύν’ αιώνια.
Γέροντας πια παρέδωσε το θρόνο να ’ρθουν κι άλλοι
κι αθόρυβ’ αποσύρθηκε σ’ αδελφική αγκάλη.
Σήμερα τον εκάλεσε ο άρχοντας του κόσμου,
μα φεύγοντας μας άφησε τη μυρωδιά του δυόσμου».
– Εξάλλου, ο επίσης Κισαμίτης και διαλεχτός Λαϊκός Ποιητής Ηλίας Ι. Πολυχρονάκης, θα ψάλλει με σύντομο αλλά περιεκτικό λόγο, θαυμάσια και «Με σεβασμό στην Μνήμη Του», όπως σημειώνει, «τον δικό του αποχαιρετισμό, στον Πατέρα Ειρηναίο», τονίζοντας τα παρακάτω:
«- Επίσκοπε και δάσκαλε άνθρωπε Ειρηναίε,
συλλειτουργέ του Υψίστου Θεού, Γέροντα Νέε!
Οι χρόνοι σε διαβήκανε και διάβηκες τσοι χρόνους
με πίστη, αγάπη και (γ)καρδιά, με βάσανα με πόνους!
Ψηλά βαστούσες τον Σταυρό, το σύμβολο της πίστης,
μαζί και το Ευαγγέλιο για να τα πάρει ο χτίστης!
Στην πόρτα του Παράδεισου Αρχάγγελος ωραίος,
άρατε πύλας Άρχοντες να μπει ο Ειρηναίος!!»
Με σεβασμό στη μνήμη σου!!
(από την τοπική εφημ. Κισάμου “Νέοι Ορίζοντες” (αρ.φ. 1061/8.5.13, σ. 15η)
– Κι από τα Κισαμίτικα, στ’ Αποκόρωνα τα μέρη. Εδώ, από τα ιστορικά Κυριακοσέλλια, ο Μιχ. Κουράκης, συνεπαρχιώτης του αοίδιμου Ειρηναίου, θα εμπνευστεί τους παρακάτω στίχους «για τον Σεβ. Δεσπότη Ειρηναίο Γαλανάκη» και θα ψάλλει με πολλή ευλάβεια, από τις στήλες τοπικής εφημερίδας (“Σελινιώτικα νέα”, α.φ. 679/7.11.2013, σ.13) τους στίχους:
Ψηλή κορφή περήφανη απ’ τα Λευκά τα Όρη
εγώ θα πω το Δέσποτα από το Νεροχώρι.
Γέννημα τ’ Αποκόρωνα ο γέρο Ειρηναίος
έργο λαμπρό επρόσφερε απ’ όταν ήταν νέος.
Οικοτροφεία έκαμε και Ακαδημία
στην κοινωνία προσφορά μοναδική και μία.
Του τόπου τα φτωχά παιδιά ήτανε και δικά του
στοργή κι αγάπη βρήκανε μέσα στην αγκαλιά του.
Έκαμε και ιδρύματα και εταιρείες δύο
είχε μια θεία φώτιση κι ενάρετο το βίο.
Εις τα βιβλία που ’γραψε πολλή σοφία είδα
και είναι Ευαγγέλιο η κάθε τους σελίδα.
Σεβάσμιε ετίμησες επάξια τα ράσα
κι άλλους μ’ εκατομμύρια πιάνουνε εις τα πράσα.
Τα έργα σου λαμπρύνανε τον εδικό μας τόπο
φάρος θα μείνεις Άγιε στη μνήμη των ανθρώπω.
Έσβησε τ’ Αποκόρωνα ο φάρος Ειρηναίος
και ούλοι γονατίζομε στη μνήμη ντου με δέος.
Έμεινε πλιά φτωχή η γης μα χαίρουντ’ οι γι’ αγγέλοι
απού ’χουνε στσι τάξεις τους τέθοια καινούρια μέλη.
Ο Βενιζέλος είναι ο γεις κι άλλος ο Ειρηναίος
που κάνουν κάθε Κρητικό γι’ αυτούς να νιώθει δέος».
– Όμως, κι η μαντινάδα μας, έχει τη δική της συμμετοχή.
Ο άξιος δημιουργός της, ο χαρισματικός μαντιναδολόγος της πόλης μας, ο Ηλίας Σταματάκης μας λέει στα Σαράντα του αγιασμένου Δεσπότη:
«- Σαράντα μέρες πέρασαν, μα όσες κι αν περάσουν, θα Σε θυμούνται Γέροντα, ακόμη κι αν γεράσουν!» (εφημ. “Χ.Ν.”, α.φ. 13971/8.6.13, σ. 3)
*** * ***
– Σε μια περιορισμένη αναφορά μας στη Λαϊκή Ποίηση της Κρήτης, την αφιερωμένη στη Ζωή και στην προσφορά του Ειρηναίου μας, που ξεπερνά τη χιλιάδα, τα πέντε δείγματα που παραθέσαμε είναι πολύ λίγα! Συνιστούν μικρή και μόνον συμβολή. Ευχή και ελπίδα μας, να μην αργήσουν να εκδοθούν σε τόμο…
– Κλείνοντας το σημερινό σημείωμά μας, το θεωρούμε έστω και τόσο, συνοπτικό, Χρέος μας και Οφειλή μας στον αοίδιμο Ιεράρχη μας Ειρηναίο. Είναι πάντα στη σκέψη μας, στα διαβάσματά μας. Σήμερα μάλιστα, τον παρακολουθούμε νοερά, μέρα των Ονομαστηρίων Του, να οδεύει για το Νεροχώρι· το χωριό του, προσκυνητής στον Άι- Γιώργη και στον τάφο των γονιών Του· να συνεχίζει για την Αγιά Μαρίνα, στο κέντρο του χωριού για το ευλαβικό κι εδώ προσκύνημά Του, ενθυμούμενος τα παιδικά του χρόνια κι ύστερα να προχωρά ως την αυλή “στον οξιώστη” και μέσα στις κάμερες του πατρογονικού τους σπιτιού, όπου με συγκίνηση θα θυμηθεί και θα μνημονέψει γονιούς, αδέλφια και γειτόνους, θα βιώσει μνήμες χρόνων παιδικών κι εφηβικών, κι ύστερα από τ’ αγναντέματά Του στην απέναντι Αποκορωνιώτικη Μαδάρα και στσι Χώσες, με την μαλοτήρα την μυρωδάτη που μάζευε, θα γυρίσει πίσω “στσι Γαλανές” και “στην Αγία Σοφία, και θα προσευχηθεί για όλους μας, ζώντες και τεθνεώτες, και θα ξαποστάσει στον “σκιανιό” της πεζούλας, “καθιάς” τού εκεί σπιτιού τους, δίπλα από το εκκλησάκι και τα πεζούλια με τις μικρές ελιές!
– Μ’ αυτές τις σκέψεις και με πολλή ευλάβεια, κλείνουμε το σημερινό κείμενό μας, ευχόμενοι να ’ναι αναπαυόμενος κοντά στον Κύριο, που τόσο πιστά υπηρέτησε μια Ζωή!
Η λαϊκή μας Μούσα, εξάλλου, με τον λόγο της για τον Μεγάλο Ειρηναίο, είναι ο αψευδής μάρτυρας της Πίστης και Εκτίμησης του Λαού μας, των ανθρώπων των χωριών και πόλεών μας, για τον Ιεράρχη αοίδιμο Ειρηναίο μας, που άφησεν εποχή ο Εμπνευσμένος Λόγος και η Διδαχή Του, το τεράστιο Έργο Του και η Παρουσία Του, απ’ όπου κι αν πέρασεν! Γι’ αυτό είν’ Αγιασμένος, όπως το λέει και το πιστεύει και ο Λαός μας!
Ας είναι αιώνια η Μνήμη Του!
