“Χαίροις Ιωάννη της Κρήτης και Μοναχών το κλέος
Ψάλλων σ’ Ιωάννη ψαλµοίς επιτύµβιοις κορον λάβειν ουκ έχεις”
Στα ασκητικά βουνά του Ακρωτηρίου υπάρχει ένα από τα µεγαλύτερα προσκυνήµατα στην Κρήτη. Αυτό του Ιωάννη του Ερηµίτου του εξ Αιγύπτου. Πέρα από τις 25 εκκλησίες που βρήκα και κατέγραψα στο σχετικό βιβλίο µου και βρίσκονται στην περιοχή Χανίων, η λατρεία του υπήρξε σοβαρή και αλλού. Και αρχίζει από την Αίγυπτο απ’ όπου ξεκίνησε.
Η αρχή της ιεράς περιπλάνησης και της οδοιπορίας προς το θείο του Ιωάννη, µα και των άλλων µοναχών της αρχικής οµάδας, άρχισε από την Αίγυπτο, όπως είναι γνωστό. Κανείς δεν γνωρίζει τον λόγο που έφυγαν από έναν τόπο µε απέραντες ερήµους, όπου εγκαταβιούσαν ασκητές από τον 3ο µ.Χ. αιώνα, και όπου µετά από ηµερών και µηνών οδοιπορία σε αυτές, όσοι επιζούσαν, έφθαναν στις σπηλιές και τα γκρεµνά της Θηβαΐδας (Άγιος Αντώνιος και Παύλος), της Νιτρίας και του Σινά (Γαλακτίων, Επιστήµη και άλλοι).
Το πιθανότερο είναι ότι την περίοδο εκείνη, αρχές ή µέσα του 16ου αιώνα, γίνονταν απηνείς διωγµοί της χριστιανικής πίστης από τους Οθωµανούς.
Το καλοκαίρι του έτους 2013, κατά µαρτυρίες µοναχών της Ι. Μονής Γουβερνέτου, έφθασε ως το µοναστήρι αυτό επισκέπτης, που δήλωσε Κόπτης κληρικός, που υπηρετούσε σε εκκλησία του Λονδίνου. Αναζητούσε τον τόπο του Ερηµίτη γιατί, όπως ανέφερε, σε έρηµο της Νοτιοανατολικής Αιγύπτου υπάρχει ο τόπος απ’ όπου ξεκίνησε ο Ιωάννης, και µάλιστα τον δοξολογούν µε κάποιους ύµνους που περίπου αναφέρουν:
«Ω εσύ, Ιωάννη, που έφυγες σε ελληνικά νησιά κ.λπ. …»
Είχε µάλιστα υποσχεθεί ότι θα στείλει περισσότερες λεπτοµέρειες µέσω e-mail πράγµα, που µέχρι σήµερα δεν πραγµατοποίησε.
Ερεύνησα όσο µπορούσα, και µέσω της Κοπτικής κοινότητας Αθηνών και άλλων οδών, αλλά δυστυχώς δεν µπόρεσα να έχω κάποια άλλη πληροφορία. Ίσως στο µέλλον βρεθεί κάτι πιο συγκεκριµένο.
Στη Συρία
Σε έντυπο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Συρίας, το οποίο έχει καταχωρηθεί στο ∆ιαδίκτυο, γίνεται αναφορά στους Οσίους 99 Πατέρες και παρατίθενται επτά φωτογραφίες από τα σπήλαια – ασκητήρια των στην περιοχή Αζωγυρέ Σελίνου. Σε µια σύντοµη και απλή µετάφραση από το αραβικό κείµενο διαβάζουµε:
«Έφυγαν από την Αίγυπτο 36 και µαζί µε 39 από Κύπρο και 24 από Αττάλεια έφθασαν στην Κρήτη, όπου έµειναν στις όχθες ενός ποταµού σε δυο σπήλαια, δεξιά και αριστερά, και ο ένας (Ιωάννης) έφυγε, όπου ζούσε έρποντας για να βρει να φάει και πέθαναν όλοι µαζί».
Στην υπόλοιπη Κρήτη εκκλησία υπάρχει δίπλα στο µητροπολιτικό οίκηµα στο Σπήλι και το ίδιο στην Ιεράπετρα.
Ακοµη στο Ρέθυµνο στο Άγιον Όρος και την Κύπρο. Ακόµη πέντε παρεκκλήσια σε εκκλησίες της πόλης µας και εικονοστάσια στην πόλη και την ύπαιθρο.
Από αυτές που ευρίσκονται στην πόλη µας η µια είναι στη Χαλέπα και η άλλη, µε το παλαιό ηµερολόγιο, στα Λιβάδια.
Στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου της Οµβριακής στη Φθιώτιδα όπου τελείται µεγαλοπρεπής να πανηγύρις και εκεί ευρίσκεται η Ιερά πολύτιµη επάργυρος λειψανοθήκη µε τµήµα της Αγίας Κάρας του Ιωάννη µε επιγραφή κατασκευής το 1824 και που εκλάπη από τους Τούρκους µε άλλα πολύτιµα σκεύη εκκλησιών από Κρήτη και πληροφορηθείς το γεγονός η ο ηγούµενος της µονής εξαγόρασε τη λειψανοθήκη.
Στην ανδρική µονή της Μεταµορφώσεως του Σωτήρος, στην περιοχή Κουβαρά Αττικής είναι οικοδοµηµένη εκκλησία των Οσίων Θεοφόρων 99 Πατέρων, η οποία λειτουργείται µε το παλαιό ηµερολόγιο, όπως και η Μονή.
Πριν µισό αιώνα, και πολύ περισσότερο, θυµάµαι που τα κουτσοµούρικα λεωφορεία του ΚΤΕΛ ξεκινούσαν από πολύ πρωί, περισσότερο την παραµονή της γιορτής, και µετέφεραν χιλιάδες προσκυνητές από όλη την Κρήτη ως την Αγία Τριάδα. Από εκεί µιας ώρας πεζοπορία ως το Γουβερνέτο µισή ως κάτω και ανάλογα την επιστροφή.
Σήµερα, µε όλες τις ευκολίες, είναι πολύ λιγότεροι.
Υ.Γ. Έκδοση: “Στα βήµατα του Οσίου Ιωάννη του Ερηµίτη και των συν αυτώ 98 Θεοφόρων Πατέρων”. Έτος 2015, σελίδες 224, φωτογραφίες τριακόσιες, χάρτες 30.
