«Έφτασε η ώρα που ο πλανήτης έχει αρχίσει να βράζει»… μία δραματική προειδοποίηση από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες, ήρθε να επιβεβαιώσει αυτό που όλοι φοβόμασταν και όλοι βιώσαμε τις τελευταίες ημέρες που η χώρα έδινε μάχη σε συνθήκες ακραίου καύσωνα με καταστροφικές πυρκαγιές.
Mία δραματική προειδοποίηση για μία κλιματική αλλαγή που δεν θα έρθει τα επόμενα χρόνια, αλλά είναι ήδη εδώ και απειλεί κάθε γωνιά του πλανήτη με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη φύση, τον άνθρωπο αλλά και την οικονομία και κατά συνέπεια την ίδια την ευημερία.
Μία κλιματική αλλαγή που δεν αφορά κάποιους άλλους, αλλά βρίσκεται εδώ και επηρεάζει την καθημερινότητα μας. Ειδικότερα για τους επαγγελματίες του κλάδου μας, τον τουρισμό αλλά και την εστίαση, η όλο και πιο συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων δημιουργεί συνθήκες κρίσης. Η κλιματική αλλαγή κατά γενική ομολογία και σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες αναμένεται να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στον τουριστικό κλάδο και δη σε περιοχές της Μεσογείου.
Στις άμεσες επιπτώσεις περιλαμβάνεται η ραγδαία αύξηση της θερμοκρασίας, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι αλλαγές στην υγρασία και την ποιότητα του αέρα, η αύξηση της ξηρασίας, η αύξηση της ρύπανσης, η αύξηση του δείκτη δυσφορίας των επισκεπτών και η καταστροφή ευαίσθητων οικοσυστημάτων που είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις επισκέψεις των τουριστών. Στις δε έμμεσες επιπτώσεις συγκαταλέγονται οι φθορές και απαξίωση σε ορισμένες περιπτώσεις παράκτιων τουριστικών υποδομών, διείσδυση θαλάσσιου νερού στον υδροφόρο ορίζοντα και υφαλμύρωση του πόσιμου νερού, μείωση διαθέσιμου νερού λόγω μείωσης βροχοπτώσεων και μείωση- εξάλειψη οικοτουριστικών υποδομών και δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού οι δε οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό θα μπορούσαν να είναι: η πιθανή μείωση του αριθμού των αφίξεων, η πιθανή μείωση μέσου χρόνου παραμονής τους, μείωση εποχικότητας, μείωση διαθέσιμου εισοδήματος παγκοσμίως λόγω της πτώσης του ΑΕΠ οφειλόμενη και αυτή στην κλιματική αλλαγή, αύξηση μέσου κόστους εξυπηρέτησης ακόμα και επιπλέον κόστος αναγκαστικής διακοπής προσφερόμενης υπηρεσίας λόγω ακραίων φυσικών φαινομένων.
Όλα τα παραπάνω μπορεί να φαντάζουν και ως ένα βαθμό είναι δυσοίωνα, ωστόσο μπορεί να υπάρξει λύση και δεν είναι άλλη από την άμεση και ουσιαστική προσαρμογή στις νέες συνθήκες με παράλληλη διαμόρφωση στρατηγικής που θα διασφαλίσει την αειφορία στον κλάδο του τουρισμού.
Αυτή θα πρέπει να είναι η στρατηγική και για το νησί μας, την Κρήτη, που αποτελεί διαχρονικά έναν τουριστικό προορισμό, τον οποίο οι επισκέπτες από τον ευρωπαϊκό βορρά επιλέγουν αναζητώντας τις ιδανικές συνθήκες των “3S” (sun, sand, sea).
Σε ένα γενικό πλαίσιο η πολιτική προσαρμογής θα πρέπει να κινείται σε τρεις βασικούς πυλώνες: ανάπτυξη της γνωστικής βάσης σε όσον αφορά στις επιπτώσεις (π.χ. εκτίμηση κόστους, έρευνα, συλλογή δεδομένων κ.α.), ενσωμάτωση της προσαρμογής σε στρατηγικούς τομείς της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών, και τέλος επιλογή και συνδυασμός των κατάλληλων εργαλείων και μέσων χρηματοδότησης.
Ωστόσο, όπως για κάθε αναπτυγμένο τουριστικό προορισμό η πολιτική προσαρμογής θα πρέπει να είναι σε απόλυτη αρμονία με τις ανάγκες αλλά και τις ιδιαιτερότητες του και εν προκειμένου του νησιού μας.
Τις ιδιαιτερότητες ενός τόπου της γνωρίζουν οι άνθρωποι του και τις στοχευμένες πολιτικές μπορούν να τις σχεδιάσουν αλλά και να τις εφαρμόσουν καλύτερα τα στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ως εκ τούτου στο νησί μας ο ρόλος της Περιφέρειας θα είναι καθοριστικός στη διαμόρφωση αυτής της νέας πολιτικής προσαρμογής του τουριστικού κλάδου σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Θα πρέπει λοιπόν να μελετήσουμε το φαινόμενο και να αναμορφώσουμε όλες τις σχετικές πολιτικές σε στενή συνεργασία με το κεντρικό κράτος και με χρήση όλων των ευρωπαϊκών εργαλείων ώστε η ανάπτυξή του κλάδου να προσαρμοστεί περισσότερο στις επιταγές των μελλοντικών κλιματικών συνθηκών. Δεν αρκούν μόνο οι διαπιστώσεις. Απαιτείται προληπτική δράση με στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων και κλάδων. Και το κυριότερο απαιτείται η αποδοχή των επιστημονικών δεδομένων για έναν πολύ απλό λόγο που όμως μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο για όλους και κυρίως για τις επόμενες γενιές.
*Επιχειρηματίας στον κλάδο του τουρισμού, Πρόεδρος τοπικής κοινότητας Βαμου
