Όταν άρχισε η Μάχη της Κρήτης και πέφτανε οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές το Μάιο του 1941 στον Κάμπο των Χανίων ήλθε η είδηση στα Σφακιά και φυσικά και στον Καλλικράτη.
Όλοι οι άνδρες από το χωριό τρέξαμε στο “Σαπουνά”, τοποθεσία έξω δυτικά του Καλλικράτη προς τα Χανιά.
Κρατούσε ο καθένας ό,τι βρήκε: παλιοντούφεκο, σπαθοράβδι… Όλοι ήσαν έτοιμοι για πόλεμο
…Αν ερχόταν κανείς αξιωματικός επικεφαλής όλοι θα πηγαίνανε για τη μάχη. Δεν πέσανε αλεξιπτωτιστές στα Σφακιά.
Μεμονωμένοι όμως Σφακιανοί λάβανε μέρος στη μάχη. Ο Μπούχλης ο Σήφης από τ’ Ασκύφου ως τραυματίας του Αλβανικού Μετώπου βρέθηκε στα Σφακιά και έφυγε και έλαβε μέρος στη μάχη του Γάλατα.
Eπίσης ο Ανδρέας Γεωργιλής, μόνιμος λοχίας, ο Βαγγέλης ο Βρανάς, ο Μιχάλης Ζερβός και άλλοι.
Επίσης ο Νικόλαος Θ. Κοπάσης ως ανθυπολοχαγός έλαβε μέρος στη Μάχη του “Σταυρωμένου” στο Ρέθυμνο.
Οι Σφακιανοί είναι πάντα πρόθυμοι για θυσίες για τη λευτεριά.
Μετά την κατάληψη της Ελλάδος μέχρι την Πελοπόννησο, από τους Γερμανούς, αυτοί προετοιμάζονται για την κατάληψη της Κρήτης με αλεξιπτωτιστές.
Η Κρήτη δεν έχει οχυρωθεί από τον Φράιμπεργκ όπως έπρεπε. Ο πληθυσμός της Κρήτης δεν φρόντισε να εκπαιδευτεί και να αποτελέσει Εθνοφρουρά ένοπλη, αλλά αφέθηκε στην τύχη του.
Μόνο μεμονωμένοι στρατιώτες του Αλβανικού Μετώπου που είχαν έλθει από το Μέτωπο ως τραυματίες λάβανε μέρος.
Στο βιβλίο του ο Βρετανός Ι.Μ. STEWART “Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ” γράφει: Η ΠΡΩΤΗ ΝΥΧΤΑ: 20 – 21 Μαΐου 1941 ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΠΡΩΙ: Ο Φράιμπεργκ παρακολουθούσε τη σκηνή που ξετυλιγόταν από ένα ύψωμα από το Αρχηγείο του στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου. Προς τα δυτικά μπορούσε να βλέπει τη γραμμή της ακρογιαλιάς ως τα υψώματα του Πλατανιά και ως το νησί Άγιοι Θεόδωροι. Πάνω από την καταχνιά ο ουρανός ήταν ξάστερος και στο γαλάζιο φόντο του ξεχώριζαν τα αεροπλάνα.
Στεκόμουνα πάνω από το λόφο του Αρχηγείου μου και θαύμαζα τη γιγαντιαία όντως επιχείρηση. Διαγράφανε κύκλους τα αεροπλάνα και μετά κατευθύνονταν προς τη στεριά και όταν ήταν μερικά πόδια από το έδαφος αφήνανε τους αλεξιπτωτιστές και πολύχρωμες ομπρέλες γεμίζανε τον ουρανό. Έξι ανεμοπλάνα κατευθύνθηκαν προς το Ακρωτήρι και γλιστρούσαν πάνω από το κεφάλι του.
Με αγωνία παρακολουθούσε την εξέλιξη της Μάχης. Είχε αγωνία διότι μόνο τα τάγματα και κανείς λόχος δεν είχε ασύρματο. Τα τηλέφωνα είχαν κοπεί από τους αλεξιπτωτιστές·
Πολλά ανεμοπλάνα έμφορτα από αλεξιπτωτιστές κατέφθασαν και τους αφήκανε από το Μάλεμε μέχρι τη Σούδα. Επτά Γερμανικά Γιούγκερς (αεροπλάνα) κατερρίφθησαν από τα αντιαεροπορικά, αλλά ήσαν αμέτρητα.
Ο Πούτικ έδωσε σήμα το μεσημέρι προς το Αρχηγείο ότι 1.500 αλεξιπτωτιστές έχουν πέσει, ενώ η πραγματικότητα ήταν ότι ήσαν τριπλάσιοι. Το απομεσήμερο είχαν καταλάβει τον χώρο από Μάλεμε μέχρι Φυλακές και κατασκεύαζαν διάδρομο προσγειώσεως αεροπλάνων.
Ο Φράιμπεργκ δεν έκανε άμεσες επιθέσεις και τα τανκς ήταν καθηλωμένα κάτω από τους ελαιώνες. Γιατί δεν χρησιμοποιήθηκαν αμέσως οι Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί μαχητές που ήσαν πρόθυμοι, γενναίοι μαχητές;
Ο σμήναρχος Χάουελ κείτονταν με τους 2 βραχίονες κτυπημένους από τις σφαίρες; δεν μπόρεσε να αυτοκτονήσει αν και το επιχείρησε. Δεν τον βοηθούσαν οι τένοντες των χεριών. Ο Μάικλ έχανε το αίμα του από το στήθος κοντά στον Ταυρωνίτη.
Αρχιζε το σκοτάδι και οι μάχες στο ύψωμα 107. Ξημερώνει και στο ύψωμα 107 αντιστέκονταν, ενώ σκοτώνεται αξιωματικός λοχαγός και πολλοί σύμμαχοι στρατιώτες.
Εδώ πολεμούσαν 400 Μαορί και 700 Νεοζηλανδοί γενναία. Μαζί και οι Έλληνες στρατιώτες και σποραδικά, οπλισμένοι όπως μπορούσαν απλοί πολίτες χωρικοί.
Το ύψωμα 107 κρατούσε ακόμα.
Ο στρατάρχης αεροπορίας Γκαίρικ επιμένει.
Η επιχείρηση Κρήτης μετά από πολλές απώλειες αμφοτέρων συνεχίζεται.
Ο Γερμανός Μπράουν, Διοικητής Λόχου 90 ανδρών, σκοτώνεται.
Οι μάχες συνεχίζονται στον κάμπο του Μάλεμε.
Οι Γερμανοί απεγνωσμένοι, πληγωμένοι μάχονται.
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ λέγει ότι δεν έχομε αεροπλάνα για τη Μάχη της Κρήτης. Έχομε τον έλεγχο της θάλασσας.
21 Μαΐου. Ο Στούντεντ διαλέγει το Μάλεμε. Στο αρχηγείο του στην Αθήνα ο Στούντεντ περιμένει νέα.
Κανένας από τους αντικειμενικούς σκοπούς δεν έχει επιτευχθεί. Η επιχείρηση κρεμόταν από μια κλωστή. Ο πελιδνός Στούντεντ αγωνίζεται και σκέφτεται για το Ρέθυμνο.
Πρώτα όμως η κατάληψη του Μάλεμε. Ρίχνει το απόγευμα άλλους 250 αλεξιπτωτιστές που τους είχε για το Ηράκλειο.
Οι Νεοζηλανδοί αποσύρονται από τα βορειοανατολικά υψώματα του λόφου 107.
Ο Στούντεντ στέλνει προς τη Σπηλιά 3 χιλ/τρα από το Μάλεμε 300 αλεξιπτωτιστές. Σοβαρή βοήθεια για τους Γερμανούς του Μάλεμε.
Ένας Γερμανός ξαπλωμένος με το αυτόματο δέχτηκε από Μάορι σφαίρα στα ψαχνά και συνέχεια με την ξιφολόγχη τον τρύπησε. Σφαίρες σφύριζαν στα πόδια μας και πλάι από το κεφάλι μας λέει Αγγλος αξιωματικός.
Ο Στούντεντ το απόγευμα ζητά να προσγειωθεί δύναμη 800 ανδρών με βαριά αεροπλάνα στη βορειοδυτική μεριά του Αεροδρομίου Μάλεμε.
Μια δωδεκάδα Γιούγκερς προσγειώθηκε κατά μήκος της παραλίας προς Πλατανιά και δυτικά του αεροδρομίου. Καταφθάνει ο σκληρός Γερμανός συνταγματάρχης Ράμκε και αντικαθιστά τον Μάικλ.
Απωθούν τους Νεοζηλανδούς πέραν βολής των πολυβόλων των και των πυροβόλων από την παραλία. 20 αεροπλάνα το ένα πάνω στο άλλο είναι κατεστραμμένα στην παραλία. Έρχεται ψεύτικο σήμα ότι από την Παλαιόχωρα έρχεται φάλαγγα Συμμάχων από το λιμανάκι της Παλαιόχωρας. Αντάρτες Κρήτες πράγματι σπεύδουν.
80 αεροπλάνα Γιούγκερς προσγειώθηκαν με Γερμανούς αλεξιπτωτιστές και εφόδια. Δύναμη Γερμανών στις φυλακές Αγιάς. Ο Φράιμπεργκ έχει ανέπαφες τις δυνάμεις του στη Σούδα. Οι Γερμανοί εδραιώνονται την πρώτη και δεύτερη μέρα στο αεροδρόμιο. Αμφίβολη η κατάσταση στο Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Οι Γερμανοί είχαν φροντίσει και 80-100 πλοιάρια έμφορτα Γερμανών στρατιωτών να έλθουν από Πελοπόννησο προς Χανιά. Ο Κάνιγκαμ τα ανακάλυψε και ενώ βρίσκονταν κοντά στην Κρήτη έφθασε ο στόλος του και οι προβολείς τα φώτισαν.
Περί τις 4.000 Γερμανοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους. Η απόβαση απέτυχε πλήρως. Ένα δυο πλοιάρια φθάσανε στο Ακρωτήρι και τη Γραμπούσα. Έφθασε η 3η μέρα της Μάχης της Κρήτης. Χτυπήθηκαν πλοία αντιτορπιλικά από τα αεροπλάνα και βυθίστηκαν αλλά η απόβαση με πλοιάρια ματαιώθηκε. Ο Κάνιγκαμ είχε εκτελέσει την αποστολή του. Αυτά μέχρι τις 4 μ.μ. της 23ης του μήνα.
Σε τρεις μέρες 2 καταδρομικά και 4 αντιτορπιλικά βυθίστηκαν. Ένα θωρηκτό, δύο καταδρομικά και 4 αντιτορπιλικά είχαν πάθει σοβαρές ζημιές.
Αλλά στις 21 – 22 Μαΐου γίνεται η ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ για ανακατάληψη του υψώματος 107 από τους Συμμάχους. Οι Μαορί προχωρούν. Παραδόθηκαν 65 Γερμανοί. Η ανακατάληψη του Μάλεμε ήταν δύσκολη.
Ο Χάινριχ οδηγεί τους αλεξιπτωτιστές προς Γαλατά. 50 περίπου Έλληνες με συμμάχους μαζί εξόντωσαν δύναμη Γερμανών. Γιγαντομαχίες – οδομαχίες στον Γαλατά. Κατά τις οδομαχίες στον Γαλατά μια Κρητικοπούλα μετέφερε νερό και γάλα σε τραυματία Γερμανό. Οι Κρητικοί, οι Έλληνες ξεπέρασαν τις προσδοκίες των Συμμάχων. Την τρίτη νύχτα κυριεύτηκε το Καστέλι. Στο Ηράκλειο είχαν έλλειψη από πυρομαχικά, νερό και τροφές. Οι Γερμανοί κινδύνευαν αποκομμένοι από αντάρτες. Στο Ρέθυμνο οι αλεξιπτωτιστές, αναφέρει Έλληνας αξιωματικός ότι ξεκαθαρίστηκαν οι προελαύνοντες προς Νότον. Επίθεση στον Εσταυρωμένο Ελληνικών Τμημάτων την 21/5/41.
Μετά την κατάληψη της Ηπειρωτικής Ελλάδας η προσοχή των Γερμανών εστράφη κατά της Κρήτης, που η εξαιρετική στρατηγική της θέση εδέσποζε της Ανατολικής Μεσογείου. Για τους Γερμανούς η Κρήτη θα αποτελούσε ένα γιγάντιο αεροπλανοφόρο που θα απειλούσε αδιάκοπα τις Βρετανικές νηοπομπές και θα υποστήριζε τις επιχειρήσεις κατά της Αιγύπτου. Για τους. Βρετανούς ήταν μια απαραίτητη βάση. Την ανώτατη στρατιωτική Διοίκηση ανέλαβε ο στρατηγός Φράιμπεργκ αλλά οι 30.000 Βρετανοί στρατιώτες με τα ελληνικά στρατεύματα δεν ήσαν αρκετοί -είχαν ελαφρύ οπλισμό- να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες τέλειες Γερμανικές Δυνάμεις. Ήσαν τελείως ανεπαρκείς για να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη γερμανική επίθεση.
Οι γερμανικές αεροπορικές επιθέσεις δυσχέραιναν την αποστολή βοήθειας στην Κρήτη. Στις 20 Μαΐου αδιάκοπα κύματα γερμανικών αεροπλάνων πέταξαν και μετέφεραν χιλιάδες αλεξιπτωτιστών στα Χανιά, στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο.
Έτσι άρχισε η μεγαλύτερη αεροπορική μάχη με τους αλεξιπτωτιστές. Το γερμανικό σχέδιο ήταν να γίνει και παράλληλη απόβαση με πλοιάρια. Αυτό απέτυχε. Το σχέδιο όμως 16.000 αλεξιπτωτιστές να διατεθούν για την κατάληψη της Κρήτης πέτυχε. Χρησιμοποιήθηκαν 1280 αεροπλάνα (280 βομβαρδιστικά, 150 στούκας, 100 ανεμόπτερα και 710 καταδιωκτικά γιούγκερς).
Η αντίσταση που προέβαλαν οι Βρετανοελληνικές δυνάμεις, οι Αυστραλοί και οι Νεοζηλανδοί υπήρξε άγρια. Δίπλα στα στρατεύματα που εμάχοντο έσπευσε ο ηρωικός λαός της Κρήτης που με πενιχρά μέσα αντιμετώπισε τους πάνοπλους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές.
Οι γερμανικές απώλειες υπήρξαν βαριές. Πολλά γερμανικά αεροπλάνα κατερρίφθησαν έμφορτα Γερμανών στρατιωτών. Εκατοντάδες αλεξιπτωτιστές φονεύθηκαν κατά την κάθοδο τους ή επί του εδάφους από τμήματα του τακτικού στρατού και ένοπλες ομάδες του λαού. Αλλά οι Γερμανοί συνεχίζουν τη μεταφορά αεραγημάτων.
Στο τέλος της πρώτης μέρας της Μάχης οι Ελληνοαγγλικές δυνάμεις κρατούσαν τις θέσεις των εκτός του αεροδρομίου του Μάλεμε. Σε πολλά όμως από τα καίρια σημεία του νησιού στην περιοχή του Ρεθύμνου και Ηρακλείου και Χανίων καθώς και της Σούδας είχαν εγκατασταθεί Γερμανοί αλεξιπτωτιστές και περίμεναν ενισχύσεις.
Τις επόμενες μέρες συνεχίσθηκε η αερομεταφορά όλο και μεγαλύτερων γερμανικών δυνάμεων. Η επίθεση αυτή ήταν μεγάλη και την 6η μέρα η θέση των ελληνοβρετανικών τμημάτων έγινε κρίσιμη. Η Σούδα κατελήφθη και τα συμμαχικά στρατεύματα υποχωρούν για τα Σφακιά να φύγουν για την Αίγυπτο. Ο Άπφελ σε ένα μπαστούνι υψώνει στο Ρέθυμνο λευκή σημαία και παραδίδεται. Στο Ηράκλειο χειρότερη η κατάσταση. Αναχωρούν ή παραδίδονται τα συμμαχικά στρατεύματα.
Οι Γερμανοί γίνονταν κύριοι όλης της Κρήτης.
Οι Γερμανοί εστράφησαν με ιδιαίτερη λύσσα εναντίον των ηρωικών κατοίκων του νησιού. Δεν τους συγχώρησαν τη φανατική αντίσταση. Εκατοντάδες εκτελέστηκαν ή σύρθησαν στα στρατόπεδα της Γερμανίας.
Το παράδειγμα όμως της Κρήτης και ιδιαίτερα της λαϊκής αντίστασης προκάλεσε βαθειά συγκίνηση στους μαχόμενους λαούς και στον υπόδουλο λαό της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι λαοί πήραν θάρρος και είδαν ότι ο άξονας δεν είναι αήττητος. Ο Στρατάρχης της Αεροπορίας Γκαίριγκ έχασε το άνθος του γερμανικού στρατού στην Κρήτη. Οι αλεξιπτωτιστές διαλύθηκαν και δεν τόλμησε ξανά να τους χρησιμοποιήσει, που τέτοιο όνειρο είχε ο Χίτλερ να τους χρησιμοποιήσει για την Κύπρο και τη Μέση Ανατολή.
Δικές μου σκέψεις και συμπεράσματα
Οι σύμμαχοι μάλλον δεν θέλανε να κρατήσουν την Κρήτη. Αν την κρατούσαν θα βομβαρδιζόταν από τους Γερμανούς και θα ήταν παθητική για τους συμμάχους.
Γι’ αυτό δεν οπλίσανε την Κρήτη όσο έπρεπε και δεν γυμνάσανε πολιτοφυλακή για αντιμετώπιση των Γερμανών. Θέλανε μόνο να πάθουν ζημιές οι Γερμανοί. Πράγμα που πέτυχαν. Χιλιάδες οι γερμανικές απώλειες. Το δε σώμα των αλεξιπτωτιστών διαλύθηκε. Η νίκη τους ήταν Πύρρειος.
