Δευτέρα, 23 Δεκεμβρίου, 2024

Η μάχη των Βουκολιών το 1905

Το κίνημα του Θερίσου το 1905, όπως είναι γνωστό, χαρακτηρίστηκε από την πολιτική αντιπαράθεση του Ελευθερίου Βενιζέλου με τον πρίγκιπα Γεώργιο. Αυτή η αντιπαράθεση εξελίχθηκε σε στρατιωτική σύγκρουση, οδηγώντας την Κρήτη σε ένα τοπικό εμφύλιο πόλεμο με απώλειες και από τις δυο πλευρές. Μια από τις αιματηρότερες συρράξεις έγιναν στις Βουκολιές στις 16/4/1905 την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής μεταξύ δυνάμεων της φιλοπριγκιπικής χωροφυλακής και των ανταρτών του Βενιζέλου. Η φιλοπριγκιπική εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» του Ε. Φραντζεσκάκη στις 22/4/1905 κάνει εκτενές αφιέρωμα στη δεύτερη και την τρίτη σελίδα στα γεγονότα των Βουκολιών, παραθέτοντας τις προφορικές μαρτυρίες ανθρώπων που τα έζησαν.

Με τον τίτλο «Αι φοβεραί σκηναί των Βουκολιών. Δημοσιογραφική ανάκρισις αυτόπτων. Όλαι αι λεπτομέριαι. Πως συνέβησαν τα γεγονότα. Τα ονόματα των παθόντων» ο δημοσιογράφος παραθέτει το χρονικό της συμπλοκής με βάση την αφήγηση δυο αυτόπτων μαρτύρων, του δημάρχου Δρομονέρου Κοκολογιάννη και του κατοίκου Γαβαλομουρίου Παπουτσάκη, οι οποίοι βρέθηκαν στις Βουκολιές την ημέρα της σύρραξης. Η συνέντευξή τους δόθηκε έξω από την πύλη Καλεκαπισί στα Χανιά, ενώ στη συνέχεια, ο δημοσιογράφος μετέβηκε στο ιταλικό νοσοκομείο και πήρε συνέντευξη από τον πληγωμένο χωροφύλακα Μουζουράκη. Επίσης, μίλησε και ο κάτοικος Ραπανιανών Π. Φωτάκης, ο οποίος περιέγραψε μια άλλη εκδοχή των γεγονότων που είχε ακούσει από άλλους και συνεπώς ήταν αναξιόπιστος.

Ο Κοκολογιάννης περιγράφει τις ειρηνευτικές του πρωτοβουλίες, ξεκινώντας από την προσπάθεια που έκανε για να βοηθήσει το μικρό απόσπασμα των χωροφυλάκων να πάει στο σταθμό του, καθώς είχε περικυκλωθεί από 200 ενόπλους, οι οποίοι φώναζαν ότι δεν αναγνωρίζουν την εξουσία τους κι ότι ήθελαν να φυλάξουν την τάξη στο χωριό άντρες από το κίνημα του Θερίσου. Τελικά, πείστηκαν από τον Κοκολογιάννη και άφησαν τους χωροφύλακες να μπουν μέσα στο σταθμό, αλλά εν τω μεταξύ είχαν μαζευτεί δυο έως τρεις χιλιάδες (τα 2/3 βενιζελικοί, σύμφωνα με τον Κοκολογιάννη) από τους οποίους κάποιοι ήταν ένοπλοι. Δυστυχώς, κάποιοι ένοπλοι πήγαν στο σταθμό και πρώτα μαχαίρωσαν τον χωροφύλακα Μουζουράκη και στη συνέχεια άνοιξαν πυρ βάζοντας φωτιά στο σταθμό.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τη μάχη έδωσε ο Παπουτσάκης, ο οποίος ανέφερε ότι η συμπλοκή ξεκίνησε από τέσσερεις ένοπλους: τον Ι. Σολάνο, τον Κ. Μαρκετάκη, τον Α. Λουφαρδάκη και τον Γ. Ρεθυμνιωτάκη. Ένα απόσπασμα της χωροφυλακής με δεκαοκτώ άνδρες και επικεφαλής τον ενωματάρχη Λαμπαθάκη, καθώς και ο ενωματάρχης Πετράκης από το Κοντομαρί έσπευσαν να βοηθήσουν τους συναδέλφους τους. Πρώτος σκοτώθηκε ο χωροφύλακας Παπαδοσηφάκης και στη συνέχεια ο Μαρκετάκης. Λίγο αργότερα σκοτώθηκε ο χωροφύλακας Κουνενάκης, καθώς και ο Ρεθυμνιωτάκης.

Ο χωροφύλακας Μουζουράκης ανέφερε ότι στην αρχή οι χωροφύλακες προσπάθησαν να πυροβολήσουν στον αέρα για εκφοβισμό, αλλά όταν τον μαχαίρωσαν και έβαλαν φωτιά στο σταθμό, τότε άρχισαν να πυροβολούν τους αντιπάλους τους. Ο Φωτάκης αναφέρει ότι πρώτα επιτέθηκαν οι αντάρτες σε ένα χωροφύλακα για να πάρουν το μαχαίρι του, αλλά τα πράγματα ηρέμησαν χάρη στην επέμβαση πολλών άλλων. Όμως κάποιοι αντάρτες μέθυσαν και περνώντας έξω από το σταθμό οι χωροφύλακες αναίτια άνοιξαν πυρ εναντίον τους.

Ο θλιβερός απολογισμός ήταν οκτώ νεκροί και δεκαοκτώ τραυματίες. Σκοτώθηκαν τρεις χωροφύλακες: Ι. Παπαδοσηφάκης, Τσουροδιακάκης, Γρ. Κουνενάκης και πέντε πολίτες: Κων. Μαρκετάκης, Γ. Ρεθυμνιωτάκης, Αποστ. Στυλιανουδάκης, Αλεξ. Θεοδωράκης και Κ. Κουμάκης. Τέλος, τραυματίστηκαν τέσσερεις χωροφύλακες και δεκατέσσερις πολίτες.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Ειδήσεις

Χρήσιμα