E.D.WILSON
Βραβείο CRAWFORD ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
και άλλα 100 βραβεία
ως ένας από τους κορυφαίους
Βιολόγους του σύγχρονου κόσμου
Εκδόσεις ΚΑΤΟΠΤΡΟ
Αλ.ΜΑΜΑΛΗΣ & ΣΙΑ
Δεκέμβρης 2015
Μετάφραση επιστημονική επιμέλεια
ΣΠΥΡΟΣ ΣΦΕΝΔΟΥΡΑΚΗΣ
αν. καθηγητής οικολογίας βιοποικιλότητας Τμήμα βιολογικών επιστημών Πανεπιστημίου Κύπρου
Μέσα από μια νέα κατανόηση της ανθρώπινης φύσης, της ανάσχεσης της αυτοκαταστροφικότητάς μας.
Mε τον ατρόμητο εξερευνητή επιστήμονα μεγάλης πνοής, που προσφέρει ένα εμπνευσμένο και πειστικό όραμα της ανθρώπινης πορείας για το μέλλον της, για να γράψει η Wastington Post, πως του οφείλουμε ευγνωμοσύνη γιατί προσφεύγει στη Λογική και στη Φαντασία με συνεργασία επιστημο-τεχνολογικών επιστημών με τις κοινωνικές επιστήμες τις οποίες θεωρεί, ως απόδειξη αξιών αν ο άνθρωπος έχει ψυχή μέσα από ευρύτερες θεωρήσεις ενθεΐας και αθεΐας, ένα έργο αξιών και αξιώσεων που ο WILSON ορθώνεται στα ύψη της Ανθρώπινης τόλμης και ευθύνης.
ΟΔΗΓΟΥΜΕΘΑ ΣΕ ΑΠΕΙΡΩΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ
To πέμπτο και τελευταίο μέρος του βιβλίου «ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ» ο E.Ο.WILSON το τιτλοφορεί «ΕΝΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΜΕΛΛΟΝ». Το βιβλίο αυτό, πρωτοκυκλοφόρησε στην Αμερική, σε πρώτη σκληρόδετη έκδοση, το 2014 και στην Ελλάδα το 2016, από τον ποιοτικό εκδοτικό οίκο του Φυσικού Αλέκου Μάμαλη, για να προτάξει το κάτωθι κείμενο «ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΧΕΙ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΝΕΟ ΝΟΗΜΑ. ΟΠΩΣ ΕΝΑΣ ΕΝΗΛΙΚΑΣ ΠΟΥ ΞΕΠΗΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ ΑΠΕΙΡΩΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΕΥΡΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΑΡΙΘΜΟ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΩΝ».
Και πράγματι αυτή η θέση ισχύει απόλυτα γιατί ο εξέχων κοινωνιολόγος E.Ο.WILSON μέσα στη σημερινή – εξαιρετικά δύσκολη εποχή που ζούμε το απείρως μεγαλύτερο εύρος επιλογών που διαθέτουμε μας οδηγεί σε απείρως μεγαλύτερους κινδύνους.
ΖΟΥΜ ΣΤΗ ΒΑΡΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ
Όπως γράψαμε και στα προηγούμενα κείμενά μας ο WILSON μέσα από την προφητική του επιστημονική προβλεπτικότητα δίνει τον υπότιτλο «Μόνοι και ελεύθεροι στο Σύμπαν», όπως είμαστε μόνοι, από την εποχή του προανθρώπου και όπως προβλέπεται παρά τις μεγάλες αστρονομικές καθημερινές και προγραμματισμένες προσπάθειες των ουρανοσκόπων και βυθοσκόπων. Ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης μοναξιάς μας μέσα στο σύμπαν μπορούμε να διαγνώσουμε ευκολότερα την αιτιολογία των ανορθολογικών πεποιθήσεων που μας χωρίζουν τόσο άδικα. Γιατί, μπροστά μας βρίσκονται νέες επιλογές, τις οποίες ούτε καν μπορούσαμε να τις φανταστούμε παλιότερα. Αυτές οι νέες επιλογές που μας χωρίζουν τόσο άδικα αυτές μας επιτρέπουν να επιδιώξουμε με περισσότερη εμπιστοσύνη τον σπουδαιότερο σκοπό όλων των εποχών, την ενότητα του ανθρώπινου γένους.
H MΕΓΙΣΤΗ ΙΔΕΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΓΕΝΟΥΣ
Ναι, χρειάζεται περισσότερη εμπιστοσύνη και μεγαλύτερη τόλμη, απ’ όλους τους λαούς, των διαφορετικών χρωμάτων, παραδόσεων και πολιτικών για να προχωρήσει η ανθρωπότητα στην πραγμάτωση ενός τόσο μεγάλου σκοπού για την ενότητα του ανθρώπινου γένους, πέρα από τους διάφορους φραγμούς χωρικότητας και καταπολέμησης αυτής της μέγιστης ιδέας, πέρα από φυλές.
Γιατί, ολόκληρη η ανθρωπότητα τόσο στην εξελικτική της, αλλά και στην ιστορική πορεία λειτούργησε χωριστικά ως σήμερα, παρά τις όποιες αυτοκρατορικές ενώσεις, τις Συμπολιτειακές συν-ενώσεις εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να χωρίζουν και να εκμηδενίζουν τις δεοντολογικά επιβαλλόμενες νέες επιλογές για την ενότητα του ανθρώπινου γένους. Η οποία ούτε με τον ΟΗΕ, παρά τον δημιουργικό, αλλά και αναποτελεσματικό ρόλο του για την ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΓΕΝΟΥΣ.
ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΟΝΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΚ ΦΥΣΕΩΣ ΜΟΧΘΗΡΑ
Όμως, ο WILSON διερωτώμενος ποιο είναι το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης, υποστηρίζει ότι αυτό είναι το ΕΠΟΣ του είδους μας το οποίο άρχισε με την βιολογική εξέλιξη και την προϊστορία του για να φθάσει μέρα με την ημέρα όλο και πιο γρήγορα στο αόριστο μέλλον… αυτό που θα επιλέξουμε…. εν τω μεταξύ έχουμε γίνει ο νους του πλανήτη ίσως και ολόκληρης της γειτονιάς του Γαλαξία μας. Μπορούμε να κάνουμε τη ΓΗ ό,τι θέλουμε, συζητούμε διαρκώς για την καταστροφή της με πυρηνικό πόλεμο, κλιματική αλλαγή, με μια αποκαλυπτική ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ, όπως προβλέπει η Αγία Γραφή. Παρά όμως τις πραγματώσεις συνεχούς καταστροφής ο WILSOΝ τονίζει ότι τα ανθρώπινα όντα δεν είναι εκ φύσεως μοχθηρά. Έχουμε αρκετή ευθυία, καλές προθέσεις, γενναιοδωρία και επινοητικότητα για να μετατρέψουμε τη γη σε παράδεισο, τόσο για εμάς της ίδιους όσο και για τη Βιόσφαιρα που γέννησε το ανθρώπινο είδος και έδωσε τις δυνατότητες να μπορούμε λογικά να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, μέχρι το τέλος του τρέχοντος αιώνα.
Η ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΚΑΤΑΡΑ
Το πρόβλημα όμως που μας εμποδίζει μέχρι σήμερα είναι ο Ηomo Sapiens είναι ένα εγγενώς δυσλειτουργικό είδος. Μας παρεμποδίζει η παλαιολιθική κατάρα. Γιατί οι γενετικές προσαρμογές που λειτουργούσαν πολύ καλά επί εκατομμύρια χρόνια, τώρα συνιστούν όλο και περισσότερο εμπόδια σε μια παγκόσμια, τεχνοεπιστημονική κοινωνία.
Γιατί μοιάζουμε ανίκανοι να σταθεροποιήσουμε τόσο τις οικονομικές πολιτικές και τους τρόπους διακυβέρνησης σε επίπεδο ανώτερο από εκείνο ενός χωριού. Επί πλέον, η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων παγκοσμίως παραμένει δέσμια των φυλετικών οργανωμένων θρησκειών. Αλλά, υπάρχουν και αρκετές άλλες μεροληψίες όπως η καταστροφή του περιβάλλοντος, παραμένοντας όμως ως ταμπού η συζήτηση για τις πολιτικές πληθυσμιακού ελέγχου. Πολιτικές που θα στόχευαν στη βέλτιστη πληθυσμιακή πυκνότητα, αλλά στην επίσης βέλτιστη γεωγραφική και ηλικιακή κατανομή, αλλά αυτή η ιδέα – ανάγκη ακούεται φασιστική, και η εφαρμογή της δύσκολη.
ΤΟ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΥΠΕΡΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
Πέρα όμως από την λεγόμενη φασιστικότητα το τεράστιο αυτό θέμα παγκοσμίως, δεν αντέχει παραπάνω από 4-5 χρόνια αγνόησης του.
Πάντως, για όλα τα επίμαχα θέματα όλοι οι ηγέτες μας (θρησκευτικοί, πολιτικοί και οικονομικοί) εν πολλοίς αποδέχονται τις υπερφυσικές εξηγήσεις για την ανθρώπινη ύπαρξη.
Όμως, οι επιστήμονες, που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε μια πιο ρεαλιστική κοσμοθεωρία αποδεικνύονται φρουροί της εξουσίας. Για να γίνονταν πνευματικοί νάνοι, ευχαριστημένοι μέσα στο στενό χώρο της ειδικότητάς τους για την οποία καταρτίστηκαν και για την οποία πληρώνονται.
Το μέρος αυτό της δυσλειτουργίας οφείλεται στο ΝΕΑΝΙΚΟ στάδιο του παγκόσμιου πολιτισμού, ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη ακόμα. Το μεγαλύτερο όμως αυτής της δυσλειτουργίας, αποφαίνεται ο WILSON, περαιτέρω οφείλεται στο γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας έχει ανεπαρκή συνδεσματολόγηση. Ενώ η ανθρώπινη φύση είναι η γενετική κληρονομιά του πανανθρωπισμού και του παλαιολιθισμού.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΝΟΗΜΑ ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ
Είναι η ανεξίτηλη σφραγίδα μιας ταπεινής εξέλιξης της καταγωγής μας, όπως αναγνώρισε ο Δαρβίνος αρχικά, γιατί ουσιαστικά αργότερα έχουν υπάρξει άλλες αντιλήψεις ως προς την ανατομία.
Γενικά ο WILSON είναι απόλυτα υπέρμαχος της εξέλιξης, για να πει ότι το κόστος των σκυμμένων κεφαλιών για την κοινωνία συνολικά έχει υπάρξει τεράστιο. Για να τονίσει ότι η εξέλιξη είναι μια θεμελιώδης διαδικασία στο σύμπαν και όχι μόνο για τους έμβιους, αλλά παντού σε κάθε επίπεδο.
Η ανάλυσή της έχει ζωτική σημασία για την ιατρική της μικροβιολογίας, την ψυχολογία, η ανθρωπολογία, αλλά και την ιστορία των θρησκειών γιατί δεν έχει νόμιμα αυτή η ιστορία χωρίς την εξέλιξη. Για να προσθέσει ότι: η επιστημονική γνώση και η τεχνολογία συνεχίζουν να αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό, διπλασιαζόμενες κάθε δωδεκαετία. Ωστόσο οι πρωτότυπες, έχοντας παραγάγει τεράστιο πλήθος γνώσεων, θα αυξάνοντα συνεχώς και τελικώς θ’ αρχίσουν να μειώνονται.
ΑΝ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΨΥΧΗ ΜΠΟΡΟΥΜΕ…
Όπου, σε λίγες δεκαετίες, η γνώση στο πλαίσιο της τέχνης και επιστημών θα πάψουν να αυξάνονται και έτσι σε λίγες δεκαετίες η γνώση στο πλαίσιο του τεχνικό επιστημονικού πολιτισμού θα είναι τεράστια συγκριτικά με τη σημερινή σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τελειώνοντας αυτή τη σπουδή των δοκιμίων του για το ΝΟΗΜΑ της ανθρώπινης ύπαρξης τονίζει εμφαντικά ο,τι αυτό που θα συνεχίσει να εξελίσσεται και να διευρύνεται ατέρμονα είναι, οι ανθρωπιστικές σπουδές. Γιατί, αν μπορούμε να πούμε ότι το είδος μας ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΨΥΧΗ, αυτή ζει στις ανθρωπιστικές σπουδές. Αυτός ο σπουδαίος κλάδος της μάθησης που συμπεριλαμβάνει τις τέχνες και τη λόγια κριτική τους συνεχίζει να παρεμποδίζεται από τους αυστηρούς και παραγνωρισμένους περιορισμούς του αισθητηρίου κόσμου, εντός του οποίου διαβιοί ο ανθρώπινος ΝΟΥΣ γιατί είμαστε πρωτίστως οπτικοακουστικά όντα για να είμαστε παντελώς αδαείς όσον αφορά τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία που χρησιμοποιούνται από άλλα είδη. Όμως ακόμη και στον δικό μας κόσμο της όρασης και του ήχου είμαστε κουφοί και τυφλοί.
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΕΜΨΥΧΩΣΗΣ ΓΙΑ Ν’ ΑΠΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Γενικώς είμαστε ανίκανοι να αντιληφθούμε άμεσα, παρά ελάχιστα μόνο τμήματα, του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος ή του πλήρους εύρους συχνοτήτων των περιοδικών συμπιέσεων που μας κατακλύζουν στη γη, στη θάλασσα και στον αέρα, αλλά αληθεύει ότι η επιστήμη και οι ανθρωπιστικές σπουδές διαφέρουν θεμελιωδώς μεταξύ τους στο τι λένε και τι κάνουν.
Δεν παύουν όμως να είναι συμπληρωματικές γιατί αναδύονται από τις ίδιες δημιουργικές διεργασίες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Με αυτή την αντίληψη αν η ευρετική και η αναλυτική δύναμη της επιστήμης μπορεί να ενωθεί με την ενδοσκοπική δημιουργικότητα των ανθρωπιστικών δυνατοτήτων, τότε η ανθρώπινη ύπαρξη θα αποκτήσει ένα απείρως πιο παραγωγικό και ενδιαφέρον νόημα
Το βιβλίο το ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ είναι μια σημαντική προσφορά του WILSON ο οποίος ακόμη προσφεύγει στη λογική και τη φαντασία για ν’αλλάξουμε την καταστροφική πορεία.
