Στο 19ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας στις 18 Οκτωβρίου 2017, ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος Σι Τζινπινγκ (Xi Jinping), εξήγγειλε μια στροφή στην πολιτική της χώρας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, θέτοντας σε προτεραιότητα την ανάδειξη του «κινεζικού έθνους» και υποβαθμίζοντας ταυτόχρονα το έως τώρα κινεζικό δόγμα της «ήπιας δύναμης» (soft power), που αντιτίθεται στον στρατιωτικό ιμπεριαλισμό και στην επέμβαση σε εσωτερικά άλλου κράτους.
Πρώτος στόχος του Σι στο εσωτερικό είναι η οικοδόμηση ενός σύγχρονου εθνικά ομοιογενούς κράτους. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του ο ηγέτης της Κίνας θέλει να δημιουργήσει μια ενιαία κινεζική ταυτότητα με την επιβολή των μανδαρινικών Κινεζικών και την προώθηση του Κομφουκιανισμού σε ολόκληρο των πληθυσμό παρά τις 56 αναγνωρισμένες μειονότητες της χώρας που αποτελούν περίπου το 9% του πληθυσμού, δηλαδή 100 εκατομμύρια. Ακόμα ένας σημαντικό σημείο στην τελική δήλωση του συνεδρίου του ΚΚΚ είναι η εμφανής πρόθεση του κόμματος για αναδιοργάνωση και ενίσχυση του στρατεύματος, με στόχο την δυνατότητα εκτέλεσης στρατιωτικών επιχειρήσεων εκτός των συνόρων. Ο κινεζικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός θα πρέπει να είναι έτοιμος να εκτελέσει αποστολές και σε άλλα μέρη του πλανήτη.
Οι αλλαγές αυτές είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η επιτυχία στο νέο δόγμα εξωτερικής πολιτικής. Στο οικονομικό σκέλος η Κίνα επεκτείνεται διαρκώς, είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες εξαγωγές παγκοσμίως, με ετήσια ανάπτυξη πάνω από 6%, η αναπτυξιακή της τράπεζα, η China Development Bank έχει χορηγήσει δάνεια ύψους 141δις δολαρίων σε 90 χώρες ενώ είναι και ο μεγαλύτερος δανειστής των Η.Π.Α. Το νέο αναπτυξιακό της σχέδιο, ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού, κόστους 900 δις δολαρίων θα είναι το μεγαλύτερο επενδυτικό σχέδιο στην ανθρώπινη ιστορία, καθώς θα ενώνει την Ασία με την Ευρώπη χερσαία και στη θάλασσα, ενώ έχουν ήδη εγκριθεί τα πρώτα 40 δισ. του έργου για το New Silk Road Fund.
Στο διπλωματικό επίπεδο η Κίνα που συνήθιζε να προωθεί τα συμφέροντά της παγκοσμίως μέσω εμπορικών και πολιτικών συμφωνιών, φαίνεται μέσα από τη διακήρυξη του συνεδρίου του Κόμματος, πως είναι πρόθυμη να υπερκεράσει την πολιτική ουδετερότητας και μη επέμβασης και να αναλάβει πρωτοβουλίες στο εξωτερικό. Δεν είναι τυχαίο πως την στιγμή που οι Η.Π.Α εμφανίζουν μια νέα εσωστρέφεια και απαγκίστρωση από το διεθνή της ρόλο, η Κίνα δηλώνει έτοιμη να καλύψει το στρατηγικό κενό με δικές της πρωτοβουλίες. Άλλωστε δεν είναι λίγες η εδαφικές διαφορές με τους γείτονές της όπως είναι ενδεικτικά τα νησιά Spartly, που διεκδικούν από κοινού με την Κίνα, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες, η Ταιβάν, το Βιετνάμ, τα νησιά Paracel με διεκδικητές την Ταιβάν, το Βιετνάμ και την Κίνα καθώς και τα Ιαπωνικά νησιά Senkaku που διεκδικούν η Κίνα και η Ταιβάν. Σημαντικές είναι και οι τριβές στο εμπορικό πεδίο, καθώς μετά την επιβολή δασμών από τις Η.Π.Α σε κινεζικά προϊόντα η Κίνα αντέδρασε αναγγέλλοντας πιθανή επιβολή δασμών σε αμερικανικά εισαγόμενα είδη όπως τα αεροπλάνα Boeing και γεωργικά προϊόντα, κυρίως σόγια. Αλλά και στην ευρωπαϊκή ήπειρο ο σημαντικότερος σύμμαχος της Κίνας η Γερμανία, σταδιακά απομακρύνεται τόσο λόγω της πίεσης των υπόλοιπων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επιβολή δασμών στα Κινεζικά προϊόντα που ουσιαστικά διαλύουν την εσωτερική παραγωγή, αλλά και λόγω της στροφής της κινεζικής οικονομίας σε παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας τα οποία παράγει και η Γερμανία.
Τέλος είναι εμφανής και η προσπάθεια της κινεζικής ηγεσίας για προσέγγιση της κινεζικής διασποράς στο εξωτερικό αλλά και η πολιτική προώθησης του κινεζικού πολιτισμού με την ίδρυση κινεζικών ιδρυμάτων. Η κινεζική διασπορά αριθμεί 50 εκατομμύρια άτομα, κυρίως στην νοτιανατολική Ασία, αλλά και στην Αυστραλία, την Νότια Αφρική και το Πακιστάν. Στόχος της κυβέρνησης είναι τόσο η προσέγγιση των πληθυσμών αυτών αλλά και η πολιτική τους κινητοποίηση για την προώθηση των κινεζικών συμφερόντων στις χώρες που κατοικούν. Την ίδια στιγμή για την προώθηση του κινεζικού πολιτισμού η Κίνα έχει ιδρύσει και χρηματοδοτήσει Ινστιτούτα Κομφούκιου (Confucius Institutes), και πολιτισμικά κέντρα σε πάνω από 500 πανεπιστήμια παγκοσμίως.
Εν τέλει, γίνεται φανερή η προσπάθεια της Κίνας να αναλάβει πρωτοβουλίες εκτός συνόρων, κάτι που μέχρι σήμερα ήταν αντίθετο στην πολιτική της. Η σταδιακή αποχώρηση των Η.Π.Α από την παγκόσμια ηγεμονία και ο περιορισμός της σε στρατηγικά σημεία του κόσμου, αναπόφευκτα αφήνει ένα κενό που θα καλύψει η δεύτερη ισχυρότερη χώρα του κόσμου. Η «νέα Κίνα» του Σι θα είναι πιο εξωστρεφής ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να λαμβάνει πλέον υπόψη τις παγκόσμιες ισορροπίες. Παρόλα αυτά η χώρα έχει πολλά να χάσει από ένα εμπορικό όσο και από ένα στρατιωτικό πόλεμο. Οι εξαγωγές της σε Η.Π.Α, Ευρώπη, Ασία και Αφρική είναι πολύ περισσότερες από τις εισαγωγές της, γεγονός που την καθιστά αναγκαστικά υποστηρικτή της πολιτικής σταθερότητας. Επίσης οι τεράστιες επενδύσεις της σε άλλες χώρες σε μια έκρυθμη κατάσταση μπορεί να αμφισβητηθούν.
Η Κίνα είναι βέβαιο πως θα αποτελέσει κεντρικό πόλο παγκόσμιας ισχύος τα επόμενα χρόνια είτε μέσω της οικονομικής της επιρροής είτε μέσω της στρατιωτικής της ισχύος. Ήδη σε πολλά μέρη του κόσμου, η οικονομική και πολιτική της επιρροή ξεπερνάει αυτήν των Η.Π.Α. Ταυτόχρονα λόγω της Βόρειας Κορέας έχει αναβαθμιστεί ο ρόλος της ως εξισορροπητικού παράγοντα στην περιοχή. Μένει να φανεί αν πραγματικά ο Σι θα επιδιώξει να μεταβάλλει αυτή την ισχύ και σε στρατιωτική, αλλάζοντας έτσι σελίδα στην πολιτική της χώρας.
