Χριστός, «Ο Μεγάλος Ψαράς», τελειώνει τη διδασκαλία που έκανε πάνω σε ένα ψαροκάικο και δίνει ένα μάθημα αλιευτικής τέχνης: «Επανάγαγε εις το βάθος…». «Ξαναφέρετε το πλοίο στ’ ανοιχτά και ρίξτε τα δίχτυα σας για ψάρεμα».
Iσως, δε χρειάζεται φαντασία ούτε και αλληγορική διάθεση, για να μπορέσει κανείς, πίσω από το επεισόδιο αυτό, να δει κάποιο άλλο παράπονο και ν’ ακούσει κάποια άλλη διδαχή. Ν’ ακούσει το παράπονο εκείνων που τάχτηκαν ν’ αλιεύουν – ψαρεύουν ανθρώπους και που παραπονούνται, γιατί δε βλέπουν ν’ αποδίδει άμεσα η κοπιώδης εργασία τους. Όλοι αυτοί –όλοι εμείς- , όσοι «δι’ όλης της νυκτός κοπιάσαντες ουδέν ελάβομεν» -τουλάχιστον κρίνοντας σαν άνθρωποι- πρέπει να δούμε τι σημαίνει για μας η σύσταση αυτή της θείας παιδαγωγικής του Ναζωραίου: «Επανάγαγε εις το βάθος»
Α. 1) Όπως ο Σίμωνας, έτσι κι εκείνοι που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην αλιεία των ανθρώπινων ψυχών, συχνά, δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους. Σαν άνθρωποι απογοητεύονται για τα φτωχικά αποτελέσματα της εργασίας των, είτε είναι γονείς, είτε είναι δάσκαλοι και παιδαγωγοί, είτε είναι ιερείς και άνθρωποι που ανήκουν στην «ποιμένουσα» Εκκλησία. Κανείς, βέβαια, δεν μπορεί ν’ αρνηθεί ότι, αν υπάρχει ακόμα πολιτισμός, αυτό είναι καρπός «ολονύκτιας και κοπιώδους εργασίας» τέτοιων «αλιέων» των ανθρώπινων ψυχών.
2) Από την άλλη μεριά, όμως, είναι απαραίτητο να κάνουμε και κάποια ανασκόπηση στα πεπραγμένα μας. Ένας τέτοιος απολογισμός θα έφερνε μπροστά μας σήμερα δυσάρεστες διαπιστώσεις: α.- Ο εκχριστιανισμός των απίστων ελαττώνεται σε σύγκριση με παλιότερες εποχές: β. Το έργο των γονέων και των δασκάλων δεν αποδίδει σήμερα, σε ό,τι αφορά το ήθος, την πίστη και το φρόνημα που πρέπει και προσπαθούν να καλλιεργούν: γ.- Οι νέοι επαναστατούν και απομακρύνονται από τις πατροπαράδοτες και αιώνιες χριστιανικές αρχές: δ.- Πολλοί απ’ τους ενήλικες πιστούς απογοητεύονται, γιατί δε βλέπουν να πραγματοποιούνται στη γη τα χριστιανικά ιδεώδη: ε.- Οι εχθροί της πίστεως παίρνουν επιχειρήματα από τη χλιαρότητα και την ανεπάρκεια τη δική μας, για να κατηγορήσουν σαν ανεφάρμοστο, ανεξέλικτο και ασυγχρόνιστο τον χριστιανισμό: στ΄.Το έργο της Εκκλησίας και των λειτουργών της δε φαίνεται να καρποφορεί και η ζωή του κόσμου όλο και αποχριστιανίζεται.
3.Μπροστά σ’ αυτήν την πραγματικότητα, το παράπονο εκείνων που τάχτηκαν ν’ αλιεύουν ανθρώπους εκφράζει την ίδια με τον Σίμωνα απογοήτευση: «Δι’ όλης της νυκτός κοπιάσαντες, ουδέν ελάβομεν» [Λουκά ε’. 5]. Η πίστη και η αγάπη δεν επιτρέπουν την απόγνωση: Ας ακούσομε μόνο τη συμβουλή που έδωσε ο θείος διδάσκαλος στους ψαράδες της Γεννησαρέτ: «Επανάγαγε εις το βάθος και χαλάσατε τα δίχτυα υμών εις άγραν».
Β. Ποιό, άραγε είναι για τους αλιείς των ανθρώπων αυτό το «βάθος»;
1. Η επιστροφή στο «βάθος», που συνιστά ο Χριστός σημαίνει επιστροφή στον γνήσιο χριστιανισμό. Στην πίστη που διαποτίζει ολόκληρη την ύπαρξη του ανθρώπου. Επιστροφή στον αληθινό χριστιανισμό, που δεν είναι, βέβαια, μόνο πίστη και διδασκαλία, αλλά είναι συγχρόνως πράξη και ζωή: Αυτόν τον χριστιανισμό, όταν διδάσκομε, δεν μπορεί να μην έχουμε αποτέλεσμα.
2. Και, βέβαια, ευνόητο είναι πως, όταν μιλούμε για επιστροφή στον αληθινό χριστιανισμό, δεν εννοούμε τόσο τον εκχριστιανισμό των απίστων, όσο την επιστροφή τη δική μας. Εμείς, προπαντός, πρέπει να γυρίσουμε στον γνήσιο χριστιανισμό: Έτσι, θα πάψουμε να τροφοδοτούμε τους αρνητές με επιχειρήματα εναντίον της πίστεως. Και, έτσι, μόνο, ο κόσμος δεν θα παραπονείται ότι «για ευαγγέλιο τού μιλούμε, αλλά ευαγγέλιο δε βλέπει».
3. Η επιστροφή αυτή στο «βάθος» δε σημαίνει ούτε περιφρόνηση του κόσμου, ούτε άρνηση προσαρμογής της πίστεως: Ο πιστός ζει μέσα στον κόσμο, εργάζεται και προσεύχεται γι’ αυτόν, αλλά, θυμάται ότι δεν υπάρχει «συγκατάθεσις ναώ Θεού μετά ειδώλων», και δεν ταυτίζεται με τον κόσμο και την αμαρτία. Η επιστροφή στο «βάθος», επίσης, δεν αποκλείει έναν εκσυγχρονισμό, αν και όπου αυτός είναι αναγκαίος: όμως, ο εκσυγχρονισμός αυτός δεν μπορεί να είναι ούτε καινοτομίες ούτε εκκοσμίκευση.
Γ. «Επανάγαγε εις το βάθος…»: Προϋπόθεση της επιτυχίας εκείνων που ασχολούνται με το υπέροχο έργο της αλιείας των ψυχών είναι να υπακούσουν στη σύσταση αυτή του Διδασκάλου και –παρά τον κόπο και την ενδεχόμενη απογοήτευση ν’ απαντήσουν: «Επί τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον» [αφού το λες εσύ, θα ξαναρίξω τα δίχτυα]. Ο Σίμωνας ήταν έμπειρος ψαράς και κατάκοπος από την κούραση. Όμως, πρόθυμα, υπάκουσε τον Κύριον, έριξε τα δίχτυα στα βαθιά κι ύστερα από λίγο, εκείνος και οι σύντροφοί του «συνέκλεισαν πλήθος πολύ ιχθύων…» [Λουκ. Ε’. 6]. Τα δίχτυα σχίζονταν από το πλήθος των ψαριών: Δικαιολογημένα, «θάμβος περιέσχεν αυτούς» [Λουκ. Ε’. 9].
Όλοι, όσοι από μας ασχολούμαστε με τους ανθρώπους, όπως ο Σίμωνας, δεν πρέπει ν’ απελπιζόμαστε: Ας ξαναρίξουμε τα δίχτυα μας στα «ανοιχτά» της ζωής, κι ο Κύριος, ο οποίος «αγραμμάτους σοφίαν εδίδαξε» και «δι’ αυτών την οικουμένην εσαγήνευσεν», θα ευλογήσει και θα καταστήσει αποδοτική και καρποφόρα την εργασία μας.
