Δευτέρα, 23 Δεκεμβρίου, 2024

Η πανελλήνια λογοτεχνική ανασκόπηση του 1929 από τον Νίκο Τωμαδάκη

Μια ενδιαφέρουσα ανασκόπηση της πανελλήνιας λογοτεχνικής κίνησης του 1929 δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Κήρυξ» στις 5/1/1930. Ο υπογράφων Νίκος Τωμαδάκης, πτυχιούχος της φιλολογίας, σε πρωτοσέλιδο αφιέρωμα με τίτλο «Απολογισμός του φιλολογικού 1929» επιχειρεί έναν φιλολογικό απολογισμό της παρελθούσης χρονιάς, ξεκινώντας από το Λεξικό του Ελευθερουδάκη και την Εγκυκλοπαίδεια του «Πυρσού». Το πρώτο εξέδωσε τον Ζ’ Τόμο και το δεύτερο τον ΙΒ’ Τόμο. Ακολουθούν τα ημερολόγια του ποιητή Δροσίνη και της Ένωσης Συντακτών, ενώ πληθώρα επιστημονικών περιοδικών φανερώνουν μια ρωμαλέα πνευματική κίνηση. Τέτοια περιοδικά ήταν: η «Λαογραφία», η «Επετηρίς των Βυζαντινών Σπουδών», το «Δελτίο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας», τα πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών στο περιοδικό «Αθηνά», το ιστορικό περιοδικό «Ιστορία». Ακόμα, εκδόθηκαν τα επαρχιακά περιοδικά «Ηπερωτικά Χρονικά», «Το Αρχείον του Πόντου» και τα «Θρακικά».

Τα φιλολογικά περιοδικά ήταν επίσης παρόντα με κορυφαία τη «Νέα Εστία», αλλά και η «Πρωτοπορεία», η «Πνοή», η «Αλεξανδρινή Τέχνη» (από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου), η «Ιόνιος Ανθολογία» (από τη Ζάκυνθο) με την εκλεκτή συνεργασία του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος δημοσίευσε τη μετάφραση του Θουκυδίδη. Σύμφωνα με τον Τωμαδάκη σε παρακμή βρίσκονταν τα φιλολογικά περιοδικά «Νουμάς» και «Ελληνικά Γράμματα», ενώ η «Αναγέννηση» του Γληνού, η «Νέα Επιθεώρηση» των Αριστερών και η «Σύγχρονη Σκέψη» του υπερπόντιου Ελληνισμού του Σικάγου δεν εκδόθηκαν.

Ο Κωστής Παλαμάς εξέδωσε μια συλλογή τραγουδιών, έγραψε άρθρα, και μελέτες, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος παρουσίασε το νέο του μυθιστόρημα «Μυστικοί Αρραβώνες», ενώ αρκετοί νέοι λογοτέχνες έκαναν την εμφάνισή τους, όπως ο Ζώτος, ο Ανθίας, ο Μαγγανάρης, κ.ά. Αξιόλογες ήταν και οι επιστημονικές εκδόσεις, όπως το «Συντακτικό» του Αχιλλέα Τζάρτζανου, η «Στιχουργική» του Ηλία Βουτιερίδη και η μελέτη των δημοτικών τραγουδιών του Ιωάννη Αποστολάκη. Ενδιαφέροντα ήταν και τρία λαογραφικά βιβλία: «Εντυπώσεις» από ένα ταξίδι στα Άγραφα του Λουκόπουλου, «Λαϊκή διακοσμητική» του Χατζημιχάλη και «Λαϊκή Αρχιτεκτονική» του ζωγράφου Μαλέα. Σημαντικό γεγονός αποτέλεσε και η εκλογή της Σοφίας Αντωνιάδου (1895-1972) ως καθηγήτριας στην έδρα της Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λάϊντεν στην Ολλανδία.

Ο Τωμαδάκης αναφέρεται και στη θεατρική κίνηση, η οποία δεν ήταν ικανοποιητική. Ξεχώρισε η μεγάλη τραγωδός Μαρίκα Κοτοπούλη και ο Δημήτρης Μυράτ με τη συνεργασία τους στην «Ελευθέρα Σκηνή». Το άρθρο αναφέρεται και στους θανάτους επιφανών ανθρώπων του πνεύματος, όπως ο πατριάρχης του δημοτικισμού Γιάννης Ψυχάρης, ο καθηγητής Θ. Κακριδής και ο βυζαντινολόγος Ξενοφών Σιδερίδης.

Ο διαπρεπής Χανιώτης φιλόλογος καθηγητής Πανεπιστημίου Νικόλαος Τωμαδάκης (1907-1993) στο παραπάνω άρθρο φανερώνει τις γνώσεις του, την επιστημονική του κατάρτιση και την οργανωμένη σκέψη του. Ταυτόχρονα, ξεδιπλώνει βήμα- βήμα την πνευματική κίνηση της Ελλάδας, καθώς και του απόδημου ελληνισμού στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και του Σικάγου των ΗΠΑ πριν από 92 χρόνια.

 


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα