«Η πολιτιστική και ιστορική μας κληρονομιά είναι σαν τις ρίζες του δέντρου. Στις ρίζες του το δέντρο στηρίζεται για να στέκεται όρθιο και από τις ρίζες του αναπτύσσεται και επιβιώνει. Έτσι είναι και ο λαός. Άμα κοπούν κι οι ρίζες του, τότε… φαλίρισε κι αυτός». Αυτό επεσήμανε ο Σφακιανός λαογράφος Κανάκης Γερωνυμάκη τον οποίο μαζί με τον Ανδρέα Χατζηπολάκη τίμησαν χθες το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων για την συλλογή και καταγραφή πρωτογενούς φιλολογικού και λαογραφικού υλικού.
Μιλώντας στα “Χ.Ν.” για την σχέση του με την τοπική ιστορία και λαογραφία κ. Κανάκης Γερωνυμάκης ανέφερε ότι «τελειώνοντας το σχολειό του χωριού μου, στο Βουβά Σφακίων, από παιδί παρατηρούσα τις διαφορές που υπήρχαν ανάμεσα στις γενιές. Ο παππούς μου διαφορετικά μιλούσε, διαφορετική νοοτροπία είχε, διαφορετική είχαν οι γονείς μου και διαφορετική η δική μου γενιά. Έβλεπα ότι κάποια πράγματα χάνονται, ότι αλλοιώνονται και παρόλο που ήμουν ένα παιδί του δημοτικού σκέφτηκα πως όσα έβλεπα κι άκουγα από τους γερόντους ήταν κρίμα να χάνονται. Έτσι αφομοίωνα κάθε έμψυχο και άψυχο ερέθισμα. Κρατούσα πάντα στην τσέπη μου μολύβι και μπλοκάκι και σημείωνα τις παροιμίες, τους όρκους, τις ευχές, τις βλαστημιές, όλα και ήθη και τα έθιμα τα έγραφα. Δεν τα έγραφα για να τα αξιοποιήσω εκ μέρους μου αλλά για να μην χαθούνε. Να τα δώσω σε ερευνητές, στις επόμενες γενιές…».
Για τον Κανάκη Γερωνυμάκη και το έργο του μίλησαν ο Βασίλης Χαρωνίτης, δάσκαλος, συγγραφέας, και η Μαρία Στέλλα Ζεάκη, επικοινωνιολόγος, κοινωνική λαογράφος. Ο κ. Χαρωνίτης τόνισε ότι « Κανάκης Γερωνυμάκης είναι ένας από τους σημαντικούς ανθρώπους της Κρήτης. Εκτός από όλα τα άλλα, έχει μαζέψει πρωτογενές υλικό το οποίο μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά στην σημερινή, απο-πνευματοποιημένη εποχή με όσα έχει συγκεντρώσει από τον λαϊκό πολιτισμό, από τον πλούτο της ψυχής του Κρητικού λαού. Είναι ένας αξιοθαύμαστος άνθρωπος που του αξίζει κάθε τιμή, όπως σωστά έκανε το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας. Το έργο του είναι αξιοθαύμαστο και αξίζει να μείνει για τις επόμενες γενιές ».
Η κα Ζεάκη, επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «ο Κανάκης Γερωνυμάκης με το πρωτογενές υλικό που έχει συγκεντρώσει από την Σφακιανή λαογραφία έχει προσφέρει πολλά στην επιστημονική κοινότητα της λαογραφίας, γιατί χάρισε τέτοιες συλλογές πρωτογενούς υλικού που μπορούν έπειτα οι ερευνητές των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών να προχωρήσουν σε δευτερογενείς μελέτες. Το έργο του έχει σημασία σε πολλά επίπεδα, στην ίδια την τοπική κοινότητα για λόγους συλλογικής μνήμης και συλλογικής ταυτότητας, αφετέρου στην επιστημονική κοινότητα με την συνεισφορά του στην βιβλιογραφία αλλά και στην τοπική αυτοδιοίκηση αφού το έργο του μπορεί να αξιοποιηθεί στην εκπαίδευση, στην κοινωνική πολιτική αλλά και στην τουριστική ανάπτυξη».
Για τον Ανδρέα Χατζηπολάκη και το έργο του μίλησαν η Εύα Κριαρά φιλόλογος, σκηνοθέτις, και η Βούλα Επιτροπάκη, νομικός, ποιήτρια. Ο πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας Κώστας Μουτζούρης ανέφερε ότι « λέμε δημόσια ένα μεγάλο ευχαριστώ σε δυο Σφακιανούς που ασχολούνται με την έρευνα. Ο Κανάκης Γερωνυμάκης μας έχει δώσει μέχρι σήμερα πάνω από 20 βιβλία κι έχει συγκεντρώσει ένα μεγάλο μέρος της λαογραφικής παραγωγής των Σφακίων. Ο Ανδρέας Χατζηπολάκης, αναρτά όλες τις εργασίες του στο διαδίκτυο και έτσι έχουν σωθεί. Οι δύο αυτοί άνθρωποι έσκυψαν στην έρευνα, κατέγραψαν τα πάντα που αφορούν τα Σφακιά και τα εμπιστεύθηκαν σε εμάς για να τα μελετήσουμε και να τα αξιοποιήσουμε. Αυτό λειτουργεί ως παράδειγμα στους νεότερους μήπως κάποιοι άλλοι συνεχίσουν το έργο τους το οποίο είναι σημαντικό και πρέπει να αξιοποιηθεί».
Την εκδήλωση συντόνιζε η Ιωάννα ( Νανά ) Χαλκιαδάκη – Μπασιά, φιλόλογος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ιστορικής, Λαογραφικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Κρήτης. Στην εκδήλωση έγινε σύντομη αναφορά στα είκοσι χρόνια ζωής και προσφοράς του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας και παρουσίαση των εκδόσεών του.