\Την περασµένη εβδοµάδα ταξιδέψαµε στον 17ο αιώνα και τη Χρυσή Περίοδο της Πειρατείας. Κατά τους ιστορικούς η περίοδος αυτή αφορά τα χρόνια µεταξύ 1650 και 1730 και χαρακτηρίζεται από διαβόητες, αιµατηρές και άγριες λεηλασίες. Θυµηθήκαµε (ξεχνιέται άλλωστε;) τον αγαπηµένο Τζάκ Σπάροου, ο οποίος διατηρεί κινηµατογραφικά ζωντανή την κουλτούρα της Χρυσής Εποχής, και αναζητήσαµε τα πραγµατικά δεδοµένα της καθηµερινότητας των πειρατών πάνω στο πλοίο (αλλά και στη στεριά). Είδαµε πως πειρατής γινόταν κανείς από επιλογή, αλλά και… αναγκαστικά, ότι πάνω στο πλοίο είχαν δηµοκρατία, πως οι πειρατές µεταξύ τους ανέπτυσσαν στενές σχέσεις και κάποιοι παντρεύονταν και πως όλοι ζούσαν και πέθαιναν βάσει αυστηρού κώδικα τιµής. Σήµερα το ταξίδι στις άγριες θάλασσες συνεχίζεται! Ανεβείτε µαζί µας στο «Μαύρο Μαργαριτάρι», και πάµε να ανοίξουµε τα σεντούκια των πειρατών για να µάθουµε τα µυστικά τους.
Οι προλήψεις ήταν δεύτερη φύση τους
Οι πειρατές ήταν στο σύνολό τους εξαιρετικά προληπτικοί. Κάτι πολύ λογικό αν το καλοσκεφτείτε. Για ολόκληρη η ζωή τους βρίσκονταν στο έλεος απρόβλεπτων φαινοµένων, όπως οι καιρικές συνθήκες και τα ωκεάνια ρεύµατα. Οι βίαιες αποστολές τους εµπεριείχαν επίσης µεγάλους κινδύνους. Έτσι αναζητούσαν την καλοτυχία µε κάθε τρόπο. Πολλοί πειρατές της Χρυσής Εποχής είχαν ενσωµατωµένα φτερά στα καπέλα τους. Πίστευαν πως ένα φτερό τρωγλοδύτη (σ.σ: είδος µικρού πουλιού) που σφαγιάστηκε την Πρωτοχρονιά θα τους εξασφάλιζε ασφάλεια για ολόκληρο τον χρόνο. Κάθε φορά που έπιαναν λιµάνι, οι πειρατές έσπευδαν να κουρέψουν τα µαλλιά και να κόψουν τα νύχια τους. Οσο ταξίδευαν, ούτε το ένα επιτρεπόταν, ούτε το άλλο επειδή θεωρούσαν πως έτσι εξοργιζόταν ο Ποσειδώνας, ο θεός της θάλασσας. Ακόµη και η επιβίβαση στο πλοίο έπρεπε να γίνει µε µεγάλη προσοχή. Οι άνδρες έπρεπε να µπουν στο πλοίο µε το δεξί. Αν έµπαιναν µε το αριστερό θεωρούνταν πως «καταριούνταν» το ταξίδι.. Αλλά και εν πλω, οι προλήψεις συνεχίζονταν: οι πειρατές απέφευγαν να κοιτάξουν την στεριά που αποµακρυνόταν διότι αυτό ήταν ιδιαίτερα κακός οιωνός για το ταξίδι. Αν έβλεπαν καρχαρία να ακολουθεί το πλοίο σήµαινε ότι ένα µέλος του πληρώµατος επρόκειτο να πεθάνει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Το δελφίνι από την άλλη πλευρά ήταν καλός οιωνός. Το ίδιο και τα άλµπατρος. Τα θαλασσοπούλια θεωρούνταν ότι µετέφεραν τις ψυχές των ναυτικών που έχουν πεθάνει. Ετσι λοιπόν όταν έβλεπαν θαλασσοπούλια χαίρονταν επειδή σήµαινε πως οι ψυχές τους προσέχουν. Γι αυτό και δεν έπρεπε να σκοτώσουν θαλασσοπούλι. Αν έκαναν αυτό το λάθος, η τραγωδία στο ταξίδι τους ήταν σίγουρη. Εννοείται πως όλα αυτά σήµερα θεωρούνται – και δικαίως- δεισιδαιµονίες. Εκείνη την εποχή όµως, και ιδιαίτερα για τους πειρατές, ήταν σοβαρά ζητήµατα καθ΄όλα πραγµατικά!
∆ιαβάστε επίσης και το: https://caribbean-pirates.com/nautical_superstitions.php
Οι καλύπτρες µατιών
Η µαύρη καλύπτρα µατιών αποτελεί χαρακτηριστικό gadget κάθε πειρατή που σέβεται τον εαυτό του. Πόσοι όµως από αυτούς που φορούσαν καλύπτρα είχαν όντως χάσει το µάτι τους σε µάχη? Εννοείται πως κάποιοι, όντως φορούσαν καλύπτρες εξαιτίας… εργατικών ατυχηµάτων. Κατά τη διάρκεια της Χρυσής Εποχής όµως, οι περισσότεροι φορούσαν την καλύπτρα για πρακτικούς λόγους, όπως αναφέρουν µελετητές. Συγκεκριµένα τους ήταν απαραίτητες για να µπορούν να προσαρµόζονται εύκολα στις αλλαγές του φωτός. Από τον άπλετο ήλιο του καταστρώµατος, στο σκοτάδι του αµπαριού –και αντίστροφα- η καλύπτρα έδινε λύση στους πειρατές που έπρεπε να είναι πάντα σε εγρήγορση. Επειδή το ανθρώπινο µάτι χρειάζεται χρόνο να προσαρµοστεί από το πολύ φως στο σκοτάδι, οι πειρατές είχαν το ένα µάτι καλυµένο, ώστε να το χρησιµοποιήσουν όταν έπρεπε να σπεύσουν σε σκοτεινό σηµείο. Η θεωρια αυτή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και σίγουρα έχει λογική βάση. Από την άλλη οι µελετητές αναφέρουν πως οι καλύπτρες επηρέαζαν επίσης την αντίληψη του βάθους, δυσχεραίνοντας τα πράγµατα… ∆ιότι πόσο εύκολο είναι να µπεις σε µια µάχη ή να χρησιµοποιήσεις όπλο µε το ένα µάτι καλυµµένο;
∆ιαβάστε σχετικά και το: https://mythbustersresults.com/episode71/
Γιατί φορούσαν σκουλαρίκια;
Όταν σκέφτεστε πειρατές, η εικόνα είναι συγκεκριµένη: µπαντάνα, καλύπτρα, σκουλαρίκια, παπαγάλος, άντε και ξύλινο πόδι. Ειδικά τα σκουλαρίκια, κατά τη Χρυσή Εποχή της Πειρατείας, εξυπηρετούσαν συγκεκριµένο σκοπό: Σε ορισµένες περιπτώσεις είχαν συναισθηµατική σηµασία και συνδέονταν µε το matelotage που αναφέρθηκε παραπάνω. Συχνότερα όµως ήταν «απόδειξη» για να τιµήσουν ορόσηµα στην καριέρα τους. Κάποιοι νεαροί πειρατές, έβαλαν σκουλαρίκια µετά την πρώτη τους διέλευση στον Ισηµερινό. Άλλοι επειδή επιβίωσαν από τα άγρια νερά του Cape Horn στη Νότια Αµερική. Θεωρούσαν επίσης ότι τα σκουλαρίκια βελτίωναν την όραση (!) Κάποιοι υποστήριζαν ότι το πολύτιµο µέταλλο από το οποίο ήταν φτιαγµένα διέθετε µυστικιστικές θεραπευτικές ιδιότητες. Άλλοι πως βοηθούσαν στη ναυτία (!) Κάποιοι ήταν σίγουροι πως οι άνδρες που φορούν χρυσό δεν κινδύνευαν από πνιγµό. Σήµερα βέβαια, γνωρίζουµε πως όλα αυτά είναι δεισιδαιµονίες. Οι πειρατές όµως ήταν πολύ δεµένοι µε τα κοσµήµατά τους. Κάποιοι χάραζαν στα σκουλαρίκια τους το όνοµα του λιµανιού που ήθελαν να σταλεί η σορός τους, αν πέθαινε. Και µε τα σκουλαρίκια πληρωνόταν εκείνος που θα τον έστελνε «σπίτι» για να ταφεί. Υπήρχε και µια πολύ έξυπνη χρήση για τα σκουλαρίκια: κουρασµένοι από τις δυνατές εκρήξεις που γίνονταν συνεχώς γύρω τους, οι πειρατές εφάρµοζαν κερί σε αυτά. Όταν λοιπόν εµπλέκονταν σε µάχη, έκλειναν τα αυτιά τους µε το κερί που είχαν τοποθετήσει στα σκουλαρίκια!
∆ιαβάστε περισσότερα στο: www.livescience.com/33099-why-did-pirates-wear-earrings-.html
Η σηµασία της σηµαίας
Ολοι ξέρουν την περίφηµη πειρατική σηµαία! Μαύρη µε ένα λευκό κρανίο και χιαστί κόκκαλα, ανεµίζει στις θάλασσες. Κατά τη διάρκεια της Χρυσής Εποχής, τα πειρατικά πλοία πραγµατικά έπλεαν µε αυτή τη σηµαία. Ήταν το καθολικό σύµβολο της παρουσίας τους. Τα εµπορικά πλοία που θα έβλεπαν τη σηµαία ήξεραν πως οι πειρατές θα τους επιτίθεντο για να τους λεηλατήσουν. Εκτός από αυτή τη σηµαία, οι πειρατές χρησιµοποιούσαν και µια σε χρώµα κόκκινο του αίµατος. Το µήνυµα και εδώ ήταν ξεκάθαρο: Οι πειρατές δεν θα αρκούνταν στις λεηλασίες, και δεν θα δίσταζαν να σκοτώσουν τα θύµατά τους. Υπήρχαν και άλλες σηµαίες στη… συλλογή. Οι περισσότερες ήταν µαύρες και υπήρχαν νεκροκεφαλές σε πολλές από αυτές. Άλλες είχαν ναυτικά σχέδια για να εξαπατούν τα πλοία που βρίσκονταν κοντά. Στις αρχές του 18ου αιώνα οι πειρατικές σηµαίες έγιναν πιο περίπλοκες και αρκετοί διαβόητοι πειρατές όπως οι Stede Bonnet, ο Edward Low & ο Phillip Lyne δηµιούργησαν τα δικά τους σχέδια, κάτι σαν… brand name που ήταν κατευθείαν αναγνωρίσιµο.
∆ιαβάστε επίσης και τα: www.worldhistory.org/article/1813/the-jolly-roger–other-pirate-flags
www.smithsonianmag.com/history/who-were-the-real-pirates-of-the-caribbean-180984343
