Λεπτομέρειες από σκουριά, τοίχους και ξύλα. Αντικείμενα που φέρουν εμφανή τα σημάδια του χρόνου. Σπίτια ακατοίκητα. Εικόνες μαζί με ποιήματα. Η έκθεση φωτογραφίας «Πιθανότητα αίματος» του ποιητή και φωτογράφου Κυριάκου Συφιλτζόγλου, που παρουσιάζεται αυτές τις ημέρες στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (ΚΑΜ) στο παλιό λιμάνι, «κυκλώνει» την έννοια της φθοράς και ταξιδεύει τον θεατή στο σύμπαν μιας καθημερινότητας που συχνά προσπερνάμε.
Με αφορμή την έκθεση, που θα διαρκέσει έως και το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου και διοργανώνεται από τη Διεθνή Ομάδα Ποίησης Χανίων, σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Χανίων και την ΚΕΠΠΕΔΗΧ – ΚΑΜ, στο πλαίσιο του 1ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης, τα «Χ.ν.» μίλησαν με τον Κυριάκο Συφιλτζόγλου για το «πάντρεμα» εικόνας και λόγου, την ποιητική ματιά πάνω στα πράγματα και τη δύναμη της τέχνης να ξορκίζει ακόμα και τον θάνατο.
• Βρίσκεστε στα Χανιά όπου παρουσιάζετε μια έκθεση φωτογραφίας, ενώ παράλληλα ασχολείστε με την ποίηση. Που «τέμνονται» αυτές οι δύο τέχνες;
Και τα δυο πέρα από γνώση, θέλουν «ένστικτο», απ’ την ψυχή μέχρι τον αμφιβληστροειδή. Και τα δυο θέλουν «πύκνωση», δεν απλώνεσαι, δεν σε παίρνει ο χώρος. Η λευκή σελίδα, το κάδρο έχουν όρια, απαιτούν συρρίκνωση. Και τα δυο «λίγα λόγια», αφαιρετικά, αποφασιστική στιγμή, εστιακό βάθος. Ό,τι περιττό μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ένα «αλίμονο» πάντα θα εκκρεμεί.
• Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ποίηση, με την ευρύτερη έννοια, κατοικεί στον τρόπο που βλέπει κανείς τα πράγματα;
Ναι, είναι ένας τρόπος «θέασης», μια σχισμή με δυναμική. Μία πρόταση που ανοίγει θέα. Ένα λοξό μάτι που αποκαλύπτει, που αναδημιουργεί. Έχουμε ανάγκη τον μύθο, έναν άλλον κόσμο. Μοιάζει με θρησκεία χωρίς δόγμα. Είναι προσευχή. Αναβαπτίζει τα πράγματα με τον κόσμο και τη σχέση μας με αυτόν.
• Στον πυρήνα των φωτογραφιών σας που παρουσιάζετε βρίσκεται η έννοια της φθοράς. Είναι η τέχνη ένας τρόπος για να αντιμετωπίσουμε τις αναπόφευκτες αλήθειες της ζωής, όπως είναι η φθορά και ο θάνατος;
«Καμιά ομορφιά δεν έμεινε αμέτοχη λύπης», έγραφε ο ποιητής Χριστόφορος Λιοντάκης. Η τέχνη δεν φοβάται, αναμετριέται. Διαμεσολαβεί μεταξύ ζωής και θανάτου. Ιερουργεί. Η φθορά είναι μια διαρκής τελετή, αρκεί να μην λείπουμε, να μην κάνουμε τα στραβά μάτια. Το ίδιο και ο θάνατος, ένα απ’ τα δύο κορυφαία «περάσματα». Η τέχνη συμπάσχει, είναι «κουράγιο» και κάτι παραπάνω, ξορκίζει.
• Είναι για εσάς στην ποίηση και τη φωτογραφία ζητούμενο η συγκίνηση του αναγνώστη και θεατή αντίστοιχα;
Διαφορετικά πού αποβλέπει αυτή η επικοινωνία; Πρώτα πρώτα είναι η δική μου συγκίνηση, πολύ αργότερα έρχεται ο αναγνώστης ή ο θεατής. Όλα ξεκινάνε από κάτι βαθιά προσωπικό που στο τέλος τείνει στην απεύθυνση, στο μοίρασμα. Εκεί μακάρι να αντέχει το έργο τέχνης, να έχει δραστικότητα. Το έργο απομακρύνεται από τον δημιουργό. Είναι απαραίτητο να μην τον έχει ανάγκη. Πάντως, οι όποιες κατά καιρούς τομές συγκίνησης με αναγνώστες ή θεατές έχουν δύναμη μαγική και σίγουρα «ωθούν».
