Χρήσιμο εργαλείο για τους μαθητές ή ανεξέλεγκτη ζούγκλα; Το τι πραγματικά αποτελεί το διαδίκτυο για τα παιδιά εξαρτάται από την καθοδήγηση ή μη των γονέων. Τα όρια ηλικίας των παιδιών που σερφάρουν συνεχώς μειώνονται. Αυτό σημαίνει ότι κάποια από τα παιδιά δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένα γι αυτό που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν και χρειάζονται επίβλεψη και καθοδήγηση.
«Αν οποιοδήποτε παιδί πλοηγηθεί στο διαδίκτυο δίχως σύνεση και δίχως κριτική σκέψη, μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο με δυνάμενους κινδύνους, που δεν διαφοροποιούνται από ηλικία σε ηλικία. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν στο διαδίκτυο (όπως πχ η παιδεραστία ή οι οικονομικές απάτες) προϋπήρχαν του μέσου, απλά μέσω διαδικτύου οι επιτήδειοι μπορούν πολύ πιο εύκολα να μας προσεγγίσουν», επισημαίνει η Δρ. Βερόνικα Σαμαρά, Συντονίστρια της Δράσης Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης Saferinternet.gr.
Η εξοικείωση με το ίντερνετ έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε προαπαιτούμενο για την εύρεση εργασίας, οπότε κάθε νέος υποψήφιος εργαζόμενος πρέπει να γνωρίζει πώς να κινείται μέσα στο διαδίκτυο. Εκτός όμως από αυτό το ίντερνετ αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητας και γι’ αυτό δεν γίνεται τα παιδιά να αποκλείονται από αυτό ή να αποθαρρύνονται από το να το χρησιμοποιούν.
«Οι γονείς θα πρέπει να μιλήσουν με τα παιδιά τους και να τους εξηγήσουν ότι θα υπάρχει επίβλεψη των δραστηριοτήτων τους στο διαδίκτυο, με μοναδικό στόχο την προστασία τους από δυνάμενους κινδύνους. Ειδικά για τα μικρότερα παιδιά, μια τέτοια επίβλεψη είναι πολύ σημαντική, και κάθε γονέας μπορεί να αποφασίσει αν θα υποστηριχθεί από κάποιο φίλτρο που διατίθεται στην αγορά. Για μεγαλύτερα παιδιά, η επίβλεψη θα είναι πιο ελαστική, υπό την προϋπόθεση ότι τα παιδιά έχουν αποκτήσει την απαραίτητη κριτική σκέψη και την υπευθυνότητα για την ορθή πλοήγησή τους στο διαδίκτυο», υποστηρίζει η κ. Σαμαρά.
Και προσθέτει: «Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει οι γονείς να κατασκοπεύουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο, καθώς αυτό μπορεί –αν ανακαλυφθεί- να δημιουργήσει τεράστια ρήξη στις σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών. Κάθε γονέας μπορεί να αποφασίσει εάν θα θέσει χρονικά όρια πλοήγησης για τα παιδιά του, αναλόγως της ηλικίας των παιδιών. Είναι γενικώς καλό να τίθενται χρονικά όρια πλοήγησης, ειδικά για τα μικρότερα παιδιά που δεν έχουν ακόμα αναπτύξει την απαραίτητη κριτική σκέψη, για να κατανοούν και να σέβονται τα όρια από μόνα τους».
Επιπλέον επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να ενσωματώσουν το διαδίκτυο μέσα στις άλλες τους δραστηριότητες ως μια από αυτές, και οι γονείς να διασφαλίζουν ότι δεν παραμελείται καμία από τις υπόλοιπες δραστηριότητες. Επίσης, είναι σημαντικό, εάν το διαδίκτυο δεν χρησιμοποιείται για τη μαθησιακή διαδικασία (όπως πχ μια άσκηση που έχει δοθεί από το σχολείο), οι γονείς να έχουν θέσει τον κανόνα ότι τα παιδιά θα ολοκληρώνουν πρώτα τα μαθήματά τους και τις άλλες τους υποχρεωτικές δραστηριότητες, πριν πλοηγηθούν στο διαδίκτυο για να συνομιλήσουν, να παίξουν, κλπ».
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι τα περισσότερα σχολεία έχουν εργαστήρι με υπολογιστές. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι μπορεί να προσφέρει πολλά στη μαθησιακή διαδικασία. «Το διαδίκτυο προσφέρει έναν απέραντο κόσμο γνώσης και μάθησης, αρκεί να τον εκμεταλλευτούμε προς όφελός μας. Εκπαίδευση για όλα τα γνωστικά αντικείμενα με τη βοήθεια multimedia εργαλείων, βιβλιοθήκες, εγκυκλοπαίδειες, μουσεία, και πολλές άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες είναι σήμερα προσβάσιμες από τον υπολογιστή μας με ένα κλικ. Συνεπώς, το διαδίκτυο προσφέρει άπειρες δυνατότητες για τη μαθησιακή διαδικασία, είναι το θετικό διαδίκτυο και το οποίο όλοι εμείς καλούμαστε να προάγουμε και να εκμεταλλευθούμε», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Σαμαρά.
Οι γονείς που δεν είναι εξοικειωμένοι με τη νέα πραγματικότητα μπορεί να έχουν μεγαλύτερες δυσκολίες να καθοδηγήσουν τα παιδιά τους αλλά μπορούν να το πετύχουν.
«Ακόμα και αν οι γονείς γνωρίζουν λιγότερα από τα παιδιά τους, έχουν εμπειρία ζωής και ανεπτυγμένη κριτική σκέψη. Έτσι λοιπόν, όπως μαθαίνουν στα παιδιά τους να μη μιλούν με αγνώστους στο δρόμο, πρέπει να μάθουν στα παιδιά τους να μη συνομιλούν με αγνώστους στο διαδίκτυο και να μην κάνουν διαδικτυακές φιλίες με άτομα που δεν γνωρίζουν στον πραγματικό κόσμο», λέει η κ. Σαμαρά και συμπληρώνει: «Όπως τα μαθαίνουν πως ό,τι λάμπει δεν είναι (πάντα) χρυσός, έτσι πρέπει να τα μάθουν να αποφεύγουν στο διαδίκτυο επιτήδειους που προσπαθούν να πουλήσουν φύκια για μεταξωτές κορδέλες».
Σε κάθε περίπτωση, λέει η κ. Σαμαρά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τι κάνουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο, πρέπει να γνωρίζουν όλους τους φίλους τους. Επίσης, πρέπει να εμπνεύσουν στα παιδιά τους εμπιστοσύνη για το διαδίκτυο, έτσι ώστε τα παιδιά να τους συμβουλεύονται και, για οτιδήποτε ύποπτο συμβεί, να τους το λένε αμέσως, χωρίς να φοβούνται ότι οι γονείς τους θα τα επιπλήξουν και θα τους στερήσουν την πρόσβαση στο μέσο».
