ΕΙΝΑΙ η “δεύτερη” γλώσσα πολλών συγγενών (Μακεδονία), γνωστών και φίλων εδώ στην Κρήτη. Προσωπικά, Πόντιος από καταγωγή, δεν τη μιλώ αφότου ήλθα στην Κρήτη. Oμως, υποσυνείδητα αντιλαμβάνομαι το άρωμα, τον ήχο και το νόημά της. Δεν τη λησμονώ, την αγαπώ και κάθε ποντιακό με συγκλονίζει, ιδιαίτερα η μουσική κι ο χορός.
…ΚΑΙ έρχεται το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης να καινοτομήσει. Εδώ κι ένα μήνα (αρχές Οκτ. 2018) η ποντιακή διάλεκτος διδάσκεται επίσημα στους σπουδαστές του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών, ύστερα από αίτημα πολλών φοιτητών Ελλήνων και ξένων! Μαζί με την τσακωνική (Λακωνία), είναι δυο διάλεκτοι που είναι πολύ κοντά στην αρχαία ελληνική (αττική διάλεκτο).
Ο ΚΛΑΣΣΙΚΟΣ φιλόλογός μας στο Α.Π.Θ., ο Αγαπητός Τσοπανάκης, αν και Δωδεκανήσιος, αρεσκόταν να μας λέει για τη λεκτική δύναμη της ποντιακής και τη διαχρονική αξία της. Μας έφερνε πολλά παραδείγματα, από τα οποία θυμάμαι ένα: «εξέβεν ο φέγγον» (=βγήκε το φεγγάρι) μας έλεγε, για να μας αποδείξει το αυταπόδεκτο δηλαδή, τη συνέχεια μιας γλώσσας -της ελληνικής- ανά τους αιώνες και τους ποικίλους τόπους.
ΔΕΝ γνωρίζουμε αν υπάρχει διδασκαλία σε ελληνικό Πανεπιστήμιο της κρητικής διαλέκτου. Αλλά νομίζουμε πως στο Ρέθυμνο, στη Φιλοσοφική Σχολή, θα έπρεπε ήδη να είχε δημιουργηθεί -αν δεν υπάρχει κιόλας- μια έδρα. Η κρητική γλώσσα των νεοαναγεννησιακών κειμένων του “Ερωτόκριτου”, της “Ερωφίλης” της “Θυσίας του Αβραάμ”, αλλά και των συγχρόνων Κρητών, θα ήταν ένα θαυμάσιο πεδίο τριβής και εκμάθησης της κρητικής διαλέκτου. Oχι μόνο για Eλληνες “εραστές” της, αλλά και για πολλούς ξένους που μένουν στην Κρήτη. Παράδειγμα αξιομνημόνευτο ο Ρος Ντέιλι.
ΕΙΝΑΙ ένα χρέος που το οφείλουμε τόσο στις παλαιότερες γενιές που διατήρησαν σχεδόν άθικτη την κρητική γλώσσα, όσο και στις νεότερες που δείχνουν να απομακρύνονται από αυτή. Και θα ήταν κρίμα να μην υπάρχει συνέχεια!
